Normobaria: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
i
OK, uzupełniłem w końcu, że to ciśnienie powietrza po prostu plus że woo.
Linia 2: Linia 2:
{{Nmed}}
{{Nmed}}
[[Plik:Ośrodek szarlatanerii opaczewska.jpg|mały|Normobaria jest stosowana w placówkach [[medycyna niekonwencjonalna|medycyny alternatywnej]]]]
[[Plik:Ośrodek szarlatanerii opaczewska.jpg|mały|Normobaria jest stosowana w placówkach [[medycyna niekonwencjonalna|medycyny alternatywnej]]]]
'''Normobaria''' – termin medyczny oznaczający ciśnienie atmosferyczne<ref>{{Cytuj |autor = Peter Kranke, Michael H Bennett, Marrissa Martyn‐St James, Alexander Schnabel, Sebastian E Debus |tytuł = Hyperbaric oxygen therapy for chronic wounds |czasopismo = The Cochrane Database of Systematic Reviews |data = 2015-06-24 |data dostępu = 2021-10-06 |issn = 1469-493X |wolumin = 2015 |numer = 6 |s = CD004123 |doi = 10.1002/14651858.CD004123.pub4 |pmid = 26106870 |pmc = 7055586 |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7055586/}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Lindell K. Weaver, M.D. |tytuł = Hyperbaric Oxygen Therapy Indications |czasopismo = Undersea and Hyperbaric Society |url = https://www.uhms.org/images/indications/UHMS_HBO2_Indications_13th_Ed._Front_Matter__References.pdf |cytat = Tissue oxygen measurements with respect to soft-tissue wound healing with normobaric and hyperbaric oxygen}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = A. Ledwozyw |tytuł = Wplyw liposomalnych preparatow dysmutazy nadtlenkowej i katalazy na indukowane dotchawiczym podaniem bleomycyny i hiperoksja normobaryczna zwloknienie pluc u szczurow |czasopismo = Rozprawy Naukowe. Akademia Rolnicza w Lublinie |data = 1995 |data dostępu = 2021-10-06 |issn = 0860-4355 |wolumin = 186 |url = http://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-article-08e12e0a-f369-4f64-814a-9559ca33a576 |język = PL}}</ref>, między hiperbarią a hypobarią<ref>{{Cytuj |autor = Susan M. Deneke, Barry L. Fanburg |tytuł = Normobaric Oxygen Toxicity of the Lung |data = 2009-06-05 |data dostępu = 2021-10-06 |doi = 10.1056/nejm198007103030204 |url = https://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJM198007103030204 |język = EN}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = W. Knaupp, S. Khilnani, J. Sherwood, S. Scharf, H. Steinberg |tytuł = Erythropoietin response to acute normobaric hypoxia in humans |czasopismo = Journal of Applied Physiology |data = 1992-09-01 |data dostępu = 2021-10-06 |issn = 8750-7587 |wolumin = 73 |numer = 3 |s = 837–840 |doi = 10.1152/jappl.1992.73.3.837 |url = https://journals.physiology.org/doi/abs/10.1152/jappl.1992.73.3.837}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Jacek Piechocki, Tomasz Janus, Robert Galazkowski |tytuł = 1,4-DIAMINOBENZENE AND DIPHENYLAMINE-INDUCED SEVERE METHEMOGLOBINAEMIA TREATED BY HYPERBARIC OXYGEN THERAPY--CASE REPORT/ZASTOSOWANIE TLENOTERAPII HIPERBARYCZNEJ W CIEZKIEJ METHEMOGLOBINEMII WYWOLANEJ ZATRUCIEM 1,4-DIAMINOBENZENEM I DIFENYLOAMINA--OPIS PRZYPADKU |czasopismo = Medycyna Pracy |data = 2018-05-01 |data dostępu = 2021-10-06 |wolumin = 69 |numer = 3 |s = 345–351 |url = https://go.gale.com/ps/i.do?p=HRCA&sw=w&issn=04655893&v=2.1&it=r&id=GALE%7CA552129498&sid=googleScholar&linkaccess=abs |cytat = wysokoprzepływowa tlenoterapia normobaryczna.}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Younès Benzidi, Thibault Duburcq, Daniel Mathieu, Erika Parmentier-Decrucq |tytuł = Evaluation of pressure in water-filled endotracheal tube cuffs in intubated patients undergoing hyperbaric oxygen treatment |czasopismo = Diving and hyperbaric medicine |data = 2020-09-01 |data dostępu = 2021-10-06 |issn = 2209-1491 |wolumin = 50 |numer = 3 |s = 230–237 |doi = 10.28920/dhm50.3.230-237 |pmid = 32957124 |pmc = 7819727 |url = https://europepmc.org/articles/PMC7819727}}</ref>.
'''Normobaria''' – zabieg polegający na przebywaniu osoby w pomieszczeniu o [[Komora hiperbaryczna|podwyższonym ciśnieniu]] i zmodyfikowanym składzie powietrza. W pomieszczeniu panuje [[ciśnienie]] (1500 [[Paskal|hPa]]= 1,5 atm). Powietrze zawiera 35-40% tlenu, 2-3% [[Dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]] oraz niewielkie ilości [[Wodór|wodoru]] (ok. 0,5%). Stosowanie tego zabiegu nie zostało [[Evidence-based medicine|zweryfikowana naukowo]].


W reklamach placówek niemedycznych, jest [[wikt:misnomer|błędnie używana jako termin]] do opisu zabiegu o niejasnych parametrach, którego skuteczność nie została [[Evidence-based medicine|zweryfikowana naukowo]], lub mylona z [[Komora hiperbaryczna|hiperbarią]] lub np. [[Tlenoterapia|terapią tlenową]].
⚫
== Historia ==
Terapia hiperbaryczna wykorzystywana jest w medycynie i weterynarii przynajmniej od kilkudziesięciu lat<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Dick Clarke |redaktor = Tom S. Neuman; Stephen R. Thom |rozdział = History of hyperbaric therapy |tytuł = Physiology and medicine of hyperbaric oxygen therapy |data = 2008 |isbn = 978-1-4377-1095-3 |miejsce = Philadelphia |wydawca = Saunders/Elsevier |s = 3-23 |oclc = 324997959}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Melissa L. Edwards |tytuł = Hyperbaric oxygen therapy. Part 1: history and principles |czasopismo = Journal of Veterinary Emergency and Critical Care |data = 2010-05-04 |wolumin = 20 |numer = 3 |s = 284–288 |doi = 10.1111/j.1476-4431.2010.00535.x |url = https://sivethealth.com/wp-content/uploads/Sechrist-Veterinary-Health-Clinical-Articles.pdf#page=15}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |autor = Melissa L. Edwards |tytuł = Hyperbaric oxygen therapy. Part 2: application in disease |czasopismo = Journal of Veterinary Emergency and Critical Care |data = 2010-05-04 |wolumin = 20 |numer = 3 |s = 289–297 |doi = 10.1111/j.1476-4431.2010.00535_1.x |url = https://sivethealth.com/wp-content/uploads/Sechrist-Veterinary-Health-Clinical-Articles.pdf#page=20}}</ref>. W komorach wykorzystuje się ciśnienie od ok. 1400 do ok. 3000 hPa (w wypadku komór jednoosobowych)<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Lindell Weaver |redaktor = Tom S. Neuman; Stephen R. Thom |rozdział = Monoplace hyperbaric chambers |tytuł = Physiology and medicine of hyperbaric oxygen therapy |data = 2008 |isbn = 978-1-4377-1095-3 |miejsce = Philadelphia |wydawca = Saunders/Elsevier |s = 27-35 |oclc = 324997959}}</ref> lub nawet do ok. 6000 hPa (komory wieloosobowe)<ref>{{Cytuj |autor = Anthony J. Gerbino; Neil B. Hampson |redaktor = Tom S. Neuman; Stephen R. Thom |rozdział = Multiplace hyperbaric chambers |tytuł = Physiology and medicine of hyperbaric oxygen therapy |data = 2008 |isbn = 978-1-4377-1095-3 |miejsce = Philadelphia |wydawca = Saunders/Elsevier |s = 37-55 |oclc = 324997959}}</ref>. Ekspozycja na wysokie ciśnienie jest groźna dla zdrowia<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |autor = Avi Shupak; Peter Gilbey |redaktor = Tom S. Neuman; Stephen R. Thom |rozdział = Effects of pressure |tytuł = Physiology and medicine of hyperbaric oxygen therapy |data = 2008 |isbn = 978-1-4377-1095-3 |miejsce = Philadelphia |wydawca = Saunders/Elsevier |s = 513-526 |oclc = 324997959}}</ref>, dlatego w praktyce klinicznej najczęściej stosuje się ciśnienie nie wyższe niż 2000–2400 hPa<ref name=":2" />. W [[Tlenoterapia|tlenoterapii]] i tlenoterapii hiperbarycznej podaje się najczęściej 100% dawkę tlenu do wdychania<ref name=":2" /><ref>{{Cytuj |autor = Kevin Hardy |redaktor = Tom S. Neuman; Stephen R. Thom |rozdział = The physics of hyperbaric oxygen therapy |tytuł = Physiology and medicine of hyperbaric oxygen therapy |data = 2008 |isbn = 978-1-4377-1095-3 |miejsce = Philadelphia |wydawca = Saunders/Elsevier |s = 57-64 |oclc = 324997959}}</ref>, ale ze względu na jego potencjalną toksyczność, niekiedy rekomendowane jest stosowanie niższych stężeń, ciśnienia lub skracanie czasu trwania zabiegu<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref>{{Cytuj |autor = Anuj Chawla, Ak Lavania |tytuł = Oxygen toxicity |czasopismo = Medical Journal Armed Forces India |data = 2001-04 |wolumin = 57 |numer = 2 |s = 131–133 |doi = 10.1016/S0377-1237(01)80133-7 |pmid = 27407317 |pmc = PMC4925834}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = James M. Clark |redaktor = Tom S. Neuman; Stephen R. Thom |rozdział = Oxygen toxicity |tytuł = Physiology and medicine of hyperbaric oxygen therapy |data = 2008 |isbn = 978-1-4377-1095-3 |miejsce = Philadelphia |wydawca = Saunders/Elsevier |s = 527-563 |oclc = 324997959}}</ref>.


⚫
== Historia ==
Twórca normobarii, Jan Pokrywka, twierdzi, że zmodyfikował warunki panujące w komorach hiperbarycznych, tak aby możliwe było przebywanie w nich bez ograniczeń czasowych, przy jednoczesnym zachowaniu korzyści płynących ze stosowania tlenoterapii hiperbarycznej<ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = Hiperbaria tlenowa i normobaria |data dostępu = 2021-07-25 |opublikowany = drpokrywka.pl |url = http://drpokrywka.pl/normobaria/}}</ref>. Pierwszy budynek normobaryczny powstał w 2013 r. w Szalejowie Górnym. Obecnie komory normobaryczne funkcjonują w wielu miejscach w Polsce<ref>[https://longevitas.pl/katalog/kategorie/normobaria/ Normobaria - katalog - Akademia Długowieczności] [dostęp 2020-03-31] (<abbr>pol.</abbr>).</ref>. W 2019 r. powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Normobaryczne Doktora Pokrywki mające na celu rozwój i popularyzację technologii normobarycznej<ref>{{Cytuj |tytuł = Międzynarodowe Stowarzyszenie Normobaryczne Doktora Pokrywki |data dostępu = 2020-03-31 |url = https://normobaria.org.pl/}}</ref>.
Twórcy „normobarii” twierdzą, że zachowuje ona korzyści płynących ze stosowania tlenoterapii hiperbarycznej<ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = Hiperbaria tlenowa i normobaria |data dostępu = 2021-07-25 |opublikowany = drpokrywka.pl |url = http://drpokrywka.pl/normobaria/}}</ref>. Komory „normobaryczneL funkcjonują w wielu miejscach w Polsce<ref>[https://longevitas.pl/katalog/kategorie/normobaria/ Normobaria - katalog - Akademia Długowieczności] [dostęp 2020-03-31] (<abbr>pol.</abbr>).</ref>.


== Proponowany mechanizm działania ==
== Proponowany mechanizm działania ==
Przebywanie w środowisku o podwyższonym ciśnieniu i wyższym stężeniu tlenu prowadzi do zwiększenia poziomu utlenowania krwi<ref>{{Cytuj |autor = R M Leach, P J Rees, P Wilmshurst |tytuł = Hyperbaric oxygen therapy |czasopismo = BMJ : British Medical Journal |data = 1998-10-24 |data dostępu = 2020-03-31 |issn = 0959-8138 |wolumin = 317 |numer = 7166 |s = 1140–1143 |pmid = 9784458 |pmc = 1114115 |doi=10.1136/bmj.317.7166.1140}}</ref>, a zwiększenie ilości dwutlenku węgla wykorzystuje [[Efekt Bohra]] w celu zmniejszenia powinowactwa hemoglobiny do tlenu, ułatwiając jego dostarczanie do komórek<ref>{{Cytuj |autor = Aakash K. Patel, Andrew Benner, Jeffrey S. Cooper |tytuł = Physiology, Bohr effect |czasopismo = StatPearls [Internet] |data = 2020 |miejsce = Treasure Island (FL) |wydawca = StatPearls Publishing |pmid = 30252284 |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526028/ |dostęp = o}}</ref>. Większa ilość wodoru cząsteczkowego wykorzystuje jego właściwości antyoksydacyjne w celu neutralizacji wolnych rodników hydroksylowych i zmniejszania stanów zapalnych<ref>{{Cytuj |autor = Y. Hong, S. Chen, J.-M. Zhang |tytuł = Hydrogen as a selective antioxidant: a review of clinical and experimental studies |czasopismo = The Journal of International Medical Research |data = 2010 |data dostępu = 2020-03-31 |issn = 1473-2300 |wolumin = 38 |numer = 6 |s = 1893–1903 |doi = 10.1177/147323001003800602 |pmid = 21226992 |dostęp = z}}</ref>.
Przebywanie w środowisku o wyższym stężeniu tlenu prowadzi do zwiększenia poziomu utlenowania krwi<ref>{{Cytuj |autor = R M Leach, P J Rees, P Wilmshurst |tytuł = Hyperbaric oxygen therapy |czasopismo = BMJ : British Medical Journal |data = 1998-10-24 |data dostępu = 2020-03-31 |issn = 0959-8138 |wolumin = 317 |numer = 7166 |s = 1140–1143 |pmid = 9784458 |pmc = 1114115 |doi=10.1136/bmj.317.7166.1140}}</ref>, a zwiększenie ilości dwutlenku węgla wykorzystuje [[Efekt Bohra]] w celu zmniejszenia powinowactwa hemoglobiny do tlenu, ułatwiając jego dostarczanie do komórek<ref>{{Cytuj |autor = Aakash K. Patel, Andrew Benner, Jeffrey S. Cooper |tytuł = Physiology, Bohr effect |czasopismo = StatPearls [Internet] |data = 2020 |miejsce = Treasure Island (FL) |wydawca = StatPearls Publishing |pmid = 30252284 |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526028/ |dostęp = o}}</ref>. Większa ilość wodoru cząsteczkowego wykorzystuje jego właściwości antyoksydacyjne w celu neutralizacji wolnych rodników hydroksylowych i zmniejszania stanów zapalnych<ref>{{Cytuj |autor = Y. Hong, S. Chen, J.-M. Zhang |tytuł = Hydrogen as a selective antioxidant: a review of clinical and experimental studies |czasopismo = The Journal of International Medical Research |data = 2010 |data dostępu = 2020-03-31 |issn = 1473-2300 |wolumin = 38 |numer = 6 |s = 1893–1903 |doi = 10.1177/147323001003800602 |pmid = 21226992 |dostęp = z}}</ref>.


== Wpływ na organizm człowieka ==
== Wpływ na organizm człowieka ==
Linia 16: Linia 16:


== Kontrowersje ==
== Kontrowersje ==
Twórca normobarii twierdzi, że efekty terapeutyczne metody są lepsze niż [[Tlenoterapia|tlenoterapii]] hiperbarycznej, przy „jednoczesnej eliminacji wszystkich jej zagrożeń i ryzyka jak i wszelkich jej niedogodności”<ref name=":3" />. Brak jednak badań naukowych, które potwierdzałyby skuteczność normobarii jako metody terapeutycznej.
Brak badań naukowych, które potwierdzałyby skuteczność normobarii jako metody terapeutycznej.


Jan Pokrywka propaguje również inne niesprawdzone lub [[Pseudonauka|pseudonaukowe]] metody<ref>{{Cytuj |autor = John Cover |tytuł = Porozmawiajmy o akupunkturze |data = 2004 |isbn = 83-921659-2-6 |wydanie = 3. popr |miejsce = Wrocław |wydawca = Beta-druk |oclc = 749510355 |url = http://drpokrywka.pl/porozmawiajmy-o-akupunkturze.pdf}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = drpokrywka.pl |data dostępu = 2021-08-10 |url = http://drpokrywka.pl/}}</ref> jak [[Johanna Budwig#Dieta dr Budwig|dieta Budwig]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Budwig diet |data = 2018-12-21 |opublikowany = www.cancerresearchuk.org |url = https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cancer-in-general/treatment/complementary-alternative-therapies/individual-therapies/budwig-diet}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Karolina Dobrowolska, Bożena Regulska-Ilow |tytuł = The legitimacy and safety of using alternative diets in cancer |czasopismo = Roczniki Panstwowego Zakladu Higieny |data = 2020 |issn = 0035-7715 |wolumin = 71 |numer = 3 |s = 241–250 |doi = 10.32394/rpzh.2020.0120 |pmid = 32938166 |url = https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.agro-e53760dd-71f4-4224-aa9e-fb3bdc8f205b/c/RPZH_2020_Vol_71_No_3_pp._241-250.pdf |dostęp = o}}</ref>, [[Magnetoterapia|terapia magnesami]]<ref>{{Cytuj |autor = Robert L. Park |tytuł = Voodoo science: the road from foolishness to fraud |data = 2002 |isbn = 0-19-860443-2 |miejsce = Oxford |wydawca = Oxford University Press |s = 58-63 |oclc = 47893462 |url = https://archive.org/details/voodooscienceroa00park/page/58/mode/2up |dostęp = r}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = American Cancer Society |tytuł = American Cancer Society complete guide to complementary and alternative cancer therapies |data = 2009 |isbn = 978-0-944235-71-3 |wydanie = 2 |miejsce = Atlanta, Ga. |wydawca = American Cancer Society |s = 215-217 |oclc = 150366165 |url = https://archive.org/details/americancancerso0000unse/page/n5/mode/2up |dostęp = r}}</ref>, techniki wykorzystujące wiarę w [[Qi (energia życiowa)|energię życiową Qi]], ćwiczenia [[Qigong]] i inne wywodzące się z [[Tradycyjna medycyna chińska|tradycyjnej medycyny chińskiej]]<ref>{{Cytuj |autor = Stephen Barrett |tytuł = Be wary of acupuncture, Qigong, and "chinese medicine" |data = 2011-01-12 |opublikowany = quackwatch.org |url = https://quackwatch.org/related/acu/}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Steven Novella |tytuł = What Is traditional chinese medicine? |data = 2012-01-25 |opublikowany = sciencebasedmedicine.org |url = https://sciencebasedmedicine.org/what-is-traditional-chinese-medicine/}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Traditional chinese medicine: what you need to know |data = 04/2019 |opublikowany = NCCIH |url = https://www.nccih.nih.gov/health/traditional-chinese-medicine-what-you-need-to-know}}</ref>.
Propagator „normobarii” (Jan Pokrywka) reklamuje również inne niesprawdzone lub [[Pseudonauka|pseudonaukowe]] metody<ref>{{Cytuj |autor = John Cover |tytuł = Porozmawiajmy o akupunkturze |data = 2004 |isbn = 83-921659-2-6 |wydanie = 3. popr |miejsce = Wrocław |wydawca = Beta-druk |oclc = 749510355 |url = http://drpokrywka.pl/porozmawiajmy-o-akupunkturze.pdf}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = drpokrywka.pl |data dostępu = 2021-08-10 |url = http://drpokrywka.pl/}}</ref>, jak [[Johanna Budwig#Dieta dr Budwig|dieta Budwig]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Budwig diet |data = 2018-12-21 |opublikowany = www.cancerresearchuk.org |url = https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cancer-in-general/treatment/complementary-alternative-therapies/individual-therapies/budwig-diet}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Karolina Dobrowolska, Bożena Regulska-Ilow |tytuł = The legitimacy and safety of using alternative diets in cancer |czasopismo = Roczniki Panstwowego Zakladu Higieny |data = 2020 |issn = 0035-7715 |wolumin = 71 |numer = 3 |s = 241–250 |doi = 10.32394/rpzh.2020.0120 |pmid = 32938166 |url = https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.agro-e53760dd-71f4-4224-aa9e-fb3bdc8f205b/c/RPZH_2020_Vol_71_No_3_pp._241-250.pdf |dostęp = o}}</ref>, [[Magnetoterapia|terapia magnesami]]<ref>{{Cytuj |autor = Robert L. Park |tytuł = Voodoo science: the road from foolishness to fraud |data = 2002 |isbn = 0-19-860443-2 |miejsce = Oxford |wydawca = Oxford University Press |s = 58-63 |oclc = 47893462 |url = https://archive.org/details/voodooscienceroa00park/page/58/mode/2up |dostęp = r}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = American Cancer Society |tytuł = American Cancer Society complete guide to complementary and alternative cancer therapies |data = 2009 |isbn = 978-0-944235-71-3 |wydanie = 2 |miejsce = Atlanta, Ga. |wydawca = American Cancer Society |s = 215-217 |oclc = 150366165 |url = https://archive.org/details/americancancerso0000unse/page/n5/mode/2up |dostęp = r}}</ref>, techniki wykorzystujące wiarę w [[Qi (energia życiowa)|energię życiową Qi]], ćwiczenia [[Qigong]] i inne wywodzące się z [[Tradycyjna medycyna chińska|tradycyjnej medycyny chińskiej]]<ref>{{Cytuj |autor = Stephen Barrett |tytuł = Be wary of acupuncture, Qigong, and "chinese medicine" |data = 2011-01-12 |opublikowany = quackwatch.org |url = https://quackwatch.org/related/acu/}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Steven Novella |tytuł = What Is traditional chinese medicine? |data = 2012-01-25 |opublikowany = sciencebasedmedicine.org |url = https://sciencebasedmedicine.org/what-is-traditional-chinese-medicine/}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Traditional chinese medicine: what you need to know |data = 04/2019 |opublikowany = NCCIH |url = https://www.nccih.nih.gov/health/traditional-chinese-medicine-what-you-need-to-know}}</ref>.


== Uwagi ==
== Uwagi ==

Wersja z 17:57, 6 paź 2021

Normobaria jest stosowana w placówkach medycyny alternatywnej

Normobaria – termin medyczny oznaczający ciśnienie atmosferyczne[1][2][3], między hiperbarią a hypobarią[4][5][6][7].

W reklamach placówek niemedycznych, jest błędnie używana jako termin do opisu zabiegu o niejasnych parametrach, którego skuteczność nie została zweryfikowana naukowo, lub mylona z hiperbarią lub np. terapią tlenową.

Historia

Twórcy „normobarii” twierdzą, że zachowuje ona korzyści płynących ze stosowania tlenoterapii hiperbarycznej[8]. Komory „normobaryczneL funkcjonują w wielu miejscach w Polsce[9].

Proponowany mechanizm działania

Przebywanie w środowisku o wyższym stężeniu tlenu prowadzi do zwiększenia poziomu utlenowania krwi[10], a zwiększenie ilości dwutlenku węgla wykorzystuje Efekt Bohra w celu zmniejszenia powinowactwa hemoglobiny do tlenu, ułatwiając jego dostarczanie do komórek[11]. Większa ilość wodoru cząsteczkowego wykorzystuje jego właściwości antyoksydacyjne w celu neutralizacji wolnych rodników hydroksylowych i zmniejszania stanów zapalnych[12].

Wpływ na organizm człowieka

W małym (17 uczestników), pilotażowym, jednogrupowym badaniu[a] u przebywających w normobarii stwierdzono statystycznie istotne różnice pomiędzy wartościami części z mierzonych funkcji poznawczych (przetwarzanie informacji wizualnych, funkcjonowanie uwagi, epizodyczna pamięć werbalna), a także wszystkich tych funkcji – razem[13]. Nie wiadomo czy zaobserwowane różnice nie były jedynie wynikiem efektu praktyki[b] (nie podano informacji czy efekt był kontrolowany)[14][15]. Z badanych parametrów biochemicznych (stresu oksydacyjnego i poziomu neurotrofin), wykazano również zmianę wartości większości np. dysmutazy ponadtlenkowej miedzi i cynku (CuZn-SOD-1), syntazy tlenku azotu 2 (NOS-2) i neurotrofiny-4 (NT 4), ale nie – syntazy tlenku azotu 3 (NOS-3) i neurotrofiny-3 (NT 3). Mierzono też wiele innych parametrów hemodynamicznych i autonomicznych układu sercowo-naczyniowego (generalnie brak zmian) oraz składu ciała (zmiana tylko w wadze ciała i procentowym udziale tkanki tłuszczowej)[13]. Podczas porównań poszczególnych zmiennych zignorowano problem porównań wielokrotnych[c], co w rezultacie zwiększa ryzyko, że wykazane różnice w pomiarach są nieistotne statystycznie[16][17][18].

Kontrowersje

Brak badań naukowych, które potwierdzałyby skuteczność normobarii jako metody terapeutycznej.

Propagator „normobarii” (Jan Pokrywka) reklamuje również inne niesprawdzone lub pseudonaukowe metody[19][20], jak dieta Budwig[21][22], terapia magnesami[23][24], techniki wykorzystujące wiarę w energię życiową Qi, ćwiczenia Qigong i inne wywodzące się z tradycyjnej medycyny chińskiej[25][26][27].

Uwagi

  1. ↑ Interwencja składała się z 10 dwugodzinnych sesji wykonywanych przez 10 dni. Pomiar dokonany został przed pierwszą sesją i po ostatniej (bez ponownego pomiaru po czasie testującego efekty długoterminowe).
  2. ↑ Efekt praktyki (ang. practice effect, testing effect) polega na poprawie wyników testu, która jest skutkiem rozwiązywania przez osobę badaną tego samego lub podobnego zadania. Problem ten, w szczególnym stopniu, dotyczy badań z powtarzanym pomiarem, w których nie ma grupy kontrolnej.
  3. ↑ Do weryfikacji każdej z hipotez każdorazowo użyto testu t-Studenta lub testu Wilcoxona (bez zastosowania poprawki poziomu α).

Przypisy

  1. ↑ Peter Kranke i inni, Hyperbaric oxygen therapy for chronic wounds, „The Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2015 (6), 2015, CD004123, DOI: 10.1002/14651858.CD004123.pub4, ISSN 1469-493X, PMID: 26106870, PMCID: PMC7055586 [dostęp 2021-10-06].
  2. ↑ Lindell K. Weaver, M.D., Hyperbaric Oxygen Therapy Indications, „Undersea and Hyperbaric Society”, Cytat: Tissue oxygen measurements with respect to soft-tissue wound healing with normobaric and hyperbaric oxygen.
  3. ↑ A. Ledwozyw, Wplyw liposomalnych preparatow dysmutazy nadtlenkowej i katalazy na indukowane dotchawiczym podaniem bleomycyny i hiperoksja normobaryczna zwloknienie pluc u szczurow, „Rozprawy Naukowe. Akademia Rolnicza w Lublinie”, 186, 1995, ISSN 0860-4355 [dostęp 2021-10-06] (pol.).
  4. ↑ Susan M. Deneke, Barry L. Fanburg, Normobaric Oxygen Toxicity of the Lung, 5 czerwca 2009, DOI: 10.1056/nejm198007103030204 [dostęp 2021-10-06] (ang.).
  5. ↑ W. Knaupp i inni, Erythropoietin response to acute normobaric hypoxia in humans, „Journal of Applied Physiology”, 73 (3), 1992, s. 837–840, DOI: 10.1152/jappl.1992.73.3.837, ISSN 8750-7587 [dostęp 2021-10-06].
  6. ↑ Jacek Piechocki, Tomasz Janus, Robert Galazkowski, 1,4-DIAMINOBENZENE AND DIPHENYLAMINE-INDUCED SEVERE METHEMOGLOBINAEMIA TREATED BY HYPERBARIC OXYGEN THERAPY--CASE REPORT/ZASTOSOWANIE TLENOTERAPII HIPERBARYCZNEJ W CIEZKIEJ METHEMOGLOBINEMII WYWOLANEJ ZATRUCIEM 1,4-DIAMINOBENZENEM I DIFENYLOAMINA--OPIS PRZYPADKU, „Medycyna Pracy”, 69 (3), 1 maja 2018, s. 345–351 [dostęp 2021-10-06], Cytat: wysokoprzepływowa tlenoterapia normobaryczna..
  7. ↑ Younès Benzidi i inni, Evaluation of pressure in water-filled endotracheal tube cuffs in intubated patients undergoing hyperbaric oxygen treatment, „Diving and hyperbaric medicine”, 50 (3), 2020, s. 230–237, DOI: 10.28920/dhm50.3.230-237, ISSN 2209-1491, PMID: 32957124, PMCID: PMC7819727 [dostęp 2021-10-06].
  8. ↑ Hiperbaria tlenowa i normobaria [online], drpokrywka.pl [dostęp 2021-07-25].
  9. ↑ Normobaria - katalog - Akademia Długowieczności [dostęp 2020-03-31] (pol.).
  10. ↑ R M Leach, P J Rees, P Wilmshurst, Hyperbaric oxygen therapy, „BMJ : British Medical Journal”, 317 (7166), 1998, s. 1140–1143, DOI: 10.1136/bmj.317.7166.1140, ISSN 0959-8138, PMID: 9784458, PMCID: PMC1114115 [dostęp 2020-03-31].
  11. ↑ Aakash K. Patel, Andrew Benner, Jeffrey S. Cooper, Physiology, Bohr effect, „StatPearls [Internet]”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2020, PMID: 30252284.
  12. ↑ Y. Hong, S. Chen, J.-M. Zhang, Hydrogen as a selective antioxidant: a review of clinical and experimental studies, „The Journal of International Medical Research”, 38 (6), 2010, s. 1893–1903, DOI: 10.1177/147323001003800602, ISSN 1473-2300, PMID: 21226992 [dostęp 2020-03-31].
  13. ↑ a b Sławomir Kujawski i inni, Autonomic and cognitive function response to normobaric hyperoxia exposure in healthy subjects. Preliminary study, „Medicina”, 56 (4), 2020, s. 172, DOI: 10.3390/medicina56040172.
  14. ↑ Gary R. VandenBos (red.), APA dictionary of psychology, wyd. 2, Washington, DC 2015, s. 817, ISBN 978-1-4338-1944-5, OCLC 898086816.
  15. ↑ test sophistication, [w:] Andrew M. Colman, A dictionary of psychology, wyd. 4, Oxford: Oxford University Press, 2015, ISBN 978-0-19-174435-8, OCLC 910673118.
  16. ↑ Rene Weber, Responses to Matsunaga: to adjust or not to adjust alpha in multiple testing: that is the question. Guidelines for alpha adjustment as response to O'Keefe's and Matsunaga's Critiques, „Communication Methods and Measures”, 1 (4), 2007, s. 281–289, DOI: 10.1080/19312450701641391, ISSN 1931-2458.
  17. ↑ Yoav Benjamini, Simultaneous and selective inference: Current successes and future challenges, „Biometrical Journal”, 52 (6), 2010, s. 708–721, DOI: 10.1002/bimj.200900299.
  18. ↑ Mark Rubin, Do p values lose their meaning in exploratory analyses? It depends how you define the familywise error rate, „Review of General Psychology”, 21 (3), 2017, s. 269–275, DOI: 10.1037/gpr0000123, ISSN 1089-2680.
  19. ↑ John Cover, Porozmawiajmy o akupunkturze, wyd. 3. popr, Wrocław: Beta-druk, 2004, ISBN 83-921659-2-6, OCLC 749510355.
  20. ↑ drpokrywka.pl [online] [dostęp 2021-08-10].
  21. ↑ Budwig diet [online], www.cancerresearchuk.org, 21 grudnia 2018.
  22. ↑ Karolina Dobrowolska, Bożena Regulska-Ilow, The legitimacy and safety of using alternative diets in cancer, „Roczniki Panstwowego Zakladu Higieny”, 71 (3), 2020, s. 241–250, DOI: 10.32394/rpzh.2020.0120, ISSN 0035-7715, PMID: 32938166.
  23. ↑ Robert L. Park, Voodoo science: the road from foolishness to fraud, Oxford: Oxford University Press, 2002, s. 58-63, ISBN 0-19-860443-2, OCLC 47893462.
  24. ↑ American Cancer Society, American Cancer Society complete guide to complementary and alternative cancer therapies, wyd. 2, Atlanta, Ga.: American Cancer Society, 2009, s. 215-217, ISBN 978-0-944235-71-3, OCLC 150366165.
  25. ↑ Stephen Barrett, Be wary of acupuncture, Qigong, and "chinese medicine" [online], quackwatch.org, 12 stycznia 2011.
  26. ↑ Steven Novella, What Is traditional chinese medicine? [online], sciencebasedmedicine.org, 25 stycznia 2012.
  27. ↑ Traditional chinese medicine: what you need to know [online], NCCIH, kwiecień 2019.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Normobaria&oldid=64733661”