Paweł Rowiński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dodałam informację o funkcji Dyrektora Instytutu Geofizyki PAN oraz przypis - odnośnik do strony Instytutu: https://www.igf.edu.pl/wydarzenia.php?news_id=1093#content Jeżeli to jeszcze wymaga dalszego uzasadnienia, możemy udostępnić wpis do Rejestru Instytutów Naukowych. W takim przypadku proszę o kontakt mailowy: gozdzik@igf.edu.pl
drobne redakcyjne, poprawa linków, wikizacja
Linia 18: Linia 18:
|www = http://www.igf.edu.pl/prof-dr-hab-pawel-rowinski.php
|www = http://www.igf.edu.pl/prof-dr-hab-pawel-rowinski.php
}}
}}
'''Paweł Mariusz Rowiński '''(ur. [[26 lutego]] [[1965]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski [[Hydrologia|hydrolog]], [[Dynamika płynów|hydrodynamik]], [[Geofizyka|geofizyk]], profesor zwyczajny [[Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk|Instytutu Geofizyki PAN]], członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, wiceprezes [[Polska Akademia Nauk|Polskiej Akademii Nauk]] (2015–2018 oraz 2019–2022)<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Władze PAN {{!}} Instytucja PAN |data dostępu = 2022-01-14 |opublikowany = instytucja.pan.pl |url = https://instytucja.pan.pl/wladze-pan?id=21}}</ref><ref name=":1">{{Ludzie nauki|27330|osoba=prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Paweł Mariusz Rowiński|data dostępu=2022-01-15}}</ref>, dyrektor Instytutu Geofizyki PAN w latach 2008–2015 oraz od września 2023 r. <ref>{{Cytuj |tytuł = Nowym dyrektorem IGF PAN został prof. dr hab. Paweł M. Rowiński - Wydarzenia - IGF PAN |data dostępu = 2023-10-09 |opublikowany = www.igf.edu.pl |url = https://www.igf.edu.pl/wydarzenia.php?news_id=1093#content}}</ref>
'''Paweł Mariusz Rowiński '''(ur. [[26 lutego]] [[1965]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski [[Hydrologia|hydrolog]], [[Dynamika płynów|hydrodynamik]], [[Geofizyka|geofizyk]], profesor zwyczajny [[Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk|Instytutu Geofizyki PAN]], członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, wiceprezes [[Polska Akademia Nauk|Polskiej Akademii Nauk]] (2015–2018 oraz 2019–2022)<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Wiceprezesi. Prof. Paweł Rowiński, członek rzeczywisty PAN|opublikowany = PAN|archiwum= https://web.archive.org/web/20220114141544/https://instytucja.pan.pl/wladze-pan?id=21}}</ref><ref name=":1">{{Ludzie nauki|27330|osoba=prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Paweł Mariusz Rowiński|data dostępu=2022-01-15}}</ref>, dyrektor Instytutu Geofizyki PAN w latach 2008–2015<ref name=":0" /> oraz od września 2023 r.<ref name=IGF2023>{{Cytuj |tytuł = Nowym dyrektorem IGF PAN został prof. dr hab. Paweł M. Rowiński - Wydarzenia - IGF PAN|data = 2023-09-01|data dostępu = 2023-10-10 |opublikowany = www.igf.edu.pl |url = https://www.igf.edu.pl/wydarzenia.php?news_id=1093#content}}</ref>


Specjalizuje się w hydrodynamice środowiskowej, fizyce rzek, modelowaniu matematycznym oraz badaniach eksperymentalnych procesów hydrologicznych oraz hydrofizycznych. Główne osiągnięcia naukowe prof. Rowińskiego związane są z analizą mechanizmów turbulentnego transportu masy i energii w płynącej wodzie, szereg prac poświęcił również metodom statystycznym w hydrologii, inteligentnej analizie danych, konsekwencjom zmian klimatycznych<ref name=":0" /><ref name=":3">{{Cytuj |rozdział = "Paweł Rowiński, Artur Radecki-Pawlik, Editors" |tytuł = Rivers – Physical, Fluvial and Environmental Processes |data = 2015 |data dostępu = 2022-06-07 |doi = 10.1007/978-3-319-17719-9.pdf |url = https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-319-17719-9 |język = en}}</ref><ref name=":4">{{Cytuj |tytuł = prof. dr hab. Paweł Rowiński - Pracownicy - Hydrologii i Hydrodynamiki - Zakłady naukowe - IGF PAN |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = www.igf.edu.pl |url = https://www.igf.edu.pl/prof-dr-hab-pawel-rowinski.php}}</ref>.
Specjalizuje się w hydrodynamice środowiskowej, fizyce rzek, modelowaniu matematycznym oraz badaniach eksperymentalnych procesów hydrologicznych oraz hydrofizycznych. Główne osiągnięcia naukowe prof. Rowińskiego związane są z analizą mechanizmów turbulentnego transportu masy i energii w płynącej wodzie, szereg prac poświęcił również metodom statystycznym w hydrologii, inteligentnej analizie danych, konsekwencjom zmian klimatycznych<ref name=":0" /><ref name=":3">{{cytuj | tytuł = Rivers – Physical, Fluvial and Environmental Processes|rozdział=About the Editors| s=xxi | data = 2015|redaktor= Paweł Rowiński, Artur Radecki-Pawlik | isbn = 978-3-319-17718-2 | miejsce = Cham | wydawca = Springer International Publishing | doi = 10.1007/978-3-319-17719-9 | język = en | dostęp = o}}</ref><ref name=":4">{{Cytuj |tytuł = prof. dr hab. Paweł Rowiński |data dostępu = 2023-10-10 |opublikowany = IGF PAN|url = https://www.igf.edu.pl/prof-dr-hab-pawel-rowinski.php}}</ref>.


== Wykształcenie i działalność zawodowa ==
== Wykształcenie i działalność zawodowa ==
W 1988 ukończył studia na [[Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego]]. W roku 1995 uzyskał stopień doktora, natomiast w 2002 stopień doktora habilitowanego<ref name=":0" /><ref name=":4" />. Zarówno za rozprawę doktorską jak i habilitacyjną otrzymał [[Nagroda Prezesa Rady Ministrów|nagrody Prezesa Rady Ministrów]]. W roku 2009 z rąk Prezydenta RP otrzymał tytuł profesora nauk o Ziemi<ref name=":0" /><ref name=":4" />. W 2010 r. wybrany na członka korespondenta PAN, od 2022 r. jest członkiem rzeczywistym PAN<ref name=":0" /><ref name=":1" />.
W 1988 ukończył studia na [[Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego]]. W roku 1995 uzyskał stopień doktora, natomiast w 2002 stopień doktora habilitowanego<ref name=":0" /><ref name=":4" />. Zarówno za rozprawę doktorską jak i habilitacyjną otrzymał [[Nagroda Prezesa Rady Ministrów|nagrody Prezesa Rady Ministrów]]. W roku 2009 z rąk Prezydenta RP otrzymał tytuł profesora nauk o Ziemi<ref name=":0" /><ref name=":4" />. W 2010 r. wybrany na członka korespondenta PAN, od 2022 r. jest członkiem rzeczywistym PAN<ref name=":0" /><ref name=":1" />.


W 1991 r. stypendysta Deutsche Forschungsgemeinschaft w Institut für Geographie und Geoökologie w Berlinie, Fundacji Stefana Batorego na [[Uniwersytet Środkowoeuropejski|Uniwersytecie Środkowoeuropejskim]] w Budapeszcie, a następnie na [[State University of New York at Albany|State University of New York]] w Stanach Zjednoczonych (1991-1992)<ref name=":4" />. W 1993 otrzymał Stony Brook Foundation Individual Grant, w 1994 uzyskał stypendium [[Fundacja na rzecz Nauki Polskiej|Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej]]. W 2000 odbył staż w National Center for Ecological Analysis and Synthesis, Santa Barbara w Stanach Zjednoczonych<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":3" />.
W 1991 r. stypendysta Deutsche Forschungsgemeinschaft w Institut für Geographie und Geoökologie w Berlinie, Fundacji Stefana Batorego na [[Uniwersytet Środkowoeuropejski|Uniwersytecie Środkowoeuropejskim]] w Budapeszcie, a następnie na [[State University of New York at Albany|State University of New York]] w Stanach Zjednoczonych (1991–1992)<ref name=":4" />. W 1993 otrzymał Stony Brook Foundation Individual Grant, w 1994 uzyskał stypendium [[Fundacja na rzecz Nauki Polskiej|Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej]]. W 2000 odbył staż w National Center for Ecological Analysis and Synthesis, Santa Barbara w Stanach Zjednoczonych<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":3" />.


Pełnił wiele funkcji w strukturach Polskiej Akademii Nauk. W latach 2008-2015 dyrektor [[Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk|Instytutu Geofizyki PAN]] a wcześniej (2005-2008) zastępca dyrektora Instytutu Geofizyki PAN ds. naukowych. Członek Rady Dyrektorów Jednostek Naukowych PAN (2011-2015). Był też współtwórcą i pierwszym przewodniczącym Centrum Badań Ziemi i Planet GeoPlanet PAN (2009-2015), skupiającego pięć instytutów PAN. W latach 2012 -2015 pełnił funkcję Wiceprzewodniczącego Rady Kuratorów Wydziału III PAN Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi, od stycznia do maja 2015 sprawował funkcję Przewodniczącego Rady Kuratorów Wydziału III PAN. W 2015 roku wybrany na Wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. W 2018 roku został wybrany Wiceprezesem na drugą kadencję (2019–2022)<ref name=":0" /><ref name=":1" />.
Pełnił wiele funkcji w strukturach Polskiej Akademii Nauk. W latach 2008–2015<ref name=":0" /> oraz od 2023 r.<ref name="IGF2023" /> dyrektor [[Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk|Instytutu Geofizyki PAN]], a wcześniej (2005–2008) zastępca dyrektora ds. naukowych. Członek Rady Dyrektorów Jednostek Naukowych PAN (2011–2015). -Był też współtwórcą i pierwszym przewodniczącym Centrum Badań Ziemi i Planet GeoPlanet PAN (2009–2015), skupiającego pięć instytutów PAN. W latach 2012 -2015 pełnił funkcję Wiceprzewodniczącego Rady Kuratorów Wydziału III PAN Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi, od stycznia do maja 2015 sprawował funkcję Przewodniczącego Rady Kuratorów Wydziału III PAN. W 2015 roku wybrany na Wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. W 2018 roku został wybrany Wiceprezesem na drugą kadencję (2019–2022)<ref name=":0" /><ref name=":1" />.


Zaangażowany w działania na rzecz rozwoju Polskiej Akademii Nauk, w tym o charakterze strategicznym<ref>{{Cytuj |autor = Paweł M. Rowiński, Tadeusz Burczyński, Jerzy Duszyński, Andrzej Rychard |tytuł = Uniwersytet badawczy, czyli...? |czasopismo = Nauka |data = 2017 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 1231-8515 |numer = 3 |s = 35-56 |url = https://informacje.pan.pl/images/czasopisma/Nauka/2017/3/N_3_17-04-Rowinski.pdf}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Jerzy Duszyński, Tadeusz Burczyński, Paweł M. Rowiński, Andrzej Rychard |tytuł = Projekt: Uniwersytet PAN |czasopismo = Nauka i Szkolnictwo Wyższe |data = 2017-09-15 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 1231-0298 |numer = 2(50) |s = 59–76 |doi = 10.14746/nisw.2017.2.2}}</ref>. Przewodniczy zespołowi do spraw opracowania założeń do projektu oraz projektu nowelizacji ustawy o PAN a wcześniej również zespołowi ds. opracowania regulaminu wyboru członków PAN. Jest też przewodniczącym komisji stypendialnej PAN i zespołu doradczego Prezesa PAN do spraw podziału budżetu Akademii. Był inicjatorem utworzenia Biura Doskonałości Naukowej w Akademii, wspierającego polskie aplikacje w konkursach Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych ERC, a obecnie jest koordynatorem (był również pomysłodawcą) programu stypendialnego PASIFIC (2019-2024)<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = PASIFIC |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = PASIFIC |url = https://pasific.pan.pl/}}</ref>, finansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach Programu Marii Skłodowskiej-Curie COFUND (projekt o łącznym budżecie blisko 50 mln zł). Program ma celu promowanie nowatorskich pomysłów badawczych w jednostkach PAN. Wśród inicjatyw prof. Rowińskiego znalazło się także powołanie, a obecnie koordynowanie prac Zespołu doradczego Prezesa PAN ds. kryzysu klimatycznego, który regularnie przygotowuje i upowszechnia komunikaty dotyczące wielu aspektów wpływu zmian klimatu na życie społeczne i gospodarcze Polski<ref>{{Cytuj |tytuł = Komunikaty zespołu |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = Zmiany Klimatu |url = https://klimat.pan.pl/komunikaty/}}</ref>.
Zaangażowany w działania na rzecz rozwoju Polskiej Akademii Nauk, w tym o charakterze strategicznym<ref>{{Cytuj |autor = Paweł M. Rowiński, Tadeusz Burczyński, Jerzy Duszyński, Andrzej Rychard |tytuł = Uniwersytet badawczy, czyli...? |czasopismo = Nauka |data = 2017 |data dostępu = 2023-10-10 |numer = 3 |s = 35-56 |url = https://informacje.pan.pl/images/czasopisma/Nauka/2017/3/N_3_17-04-Rowinski.pdf}}</ref><ref>{{cytuj | autor = Jerzy Duszyński, Tadeusz Burczyński, Paweł M. Rowiński, Andrzej Rychard | tytuł = Projekt: Uniwersytet PAN | czasopismo = Nauka i Szkolnictwo Wyższe | data = 2017-09-15 | data dostępu = 2023-10-10 | numer = 2(50) | s = 59–76 | doi = 10.14746/nisw.2017.2.2 | dostęp = o}}</ref>. Przewodniczy zespołowi do spraw opracowania założeń do projektu oraz projektu nowelizacji ustawy o PAN a wcześniej również zespołowi ds. opracowania regulaminu wyboru członków PAN. Jest też przewodniczącym komisji stypendialnej PAN i zespołu doradczego Prezesa PAN do spraw podziału budżetu Akademii. Był inicjatorem utworzenia Biura Doskonałości Naukowej w Akademii, wspierającego polskie aplikacje w konkursach Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych ERC, a obecnie jest koordynatorem (był również pomysłodawcą) programu stypendialnego PASIFIC (2019–2024)<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = PASIFIC |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = PASIFIC |url = https://pasific.pan.pl/}}</ref>, finansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach Programu Marii Skłodowskiej-Curie COFUND (projekt o łącznym budżecie blisko 50 mln zł). Program ma celu promowanie nowatorskich pomysłów badawczych w jednostkach PAN. Wśród inicjatyw prof. Rowińskiego znalazło się także powołanie, a obecnie koordynowanie prac Zespołu doradczego Prezesa PAN ds. kryzysu klimatycznego, który regularnie przygotowuje i upowszechnia komunikaty dotyczące wielu aspektów wpływu zmian klimatu na życie społeczne i gospodarcze Polski<ref>{{Cytuj |tytuł = Komunikaty zespołu |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = Zmiany Klimatu |url = https://klimat.pan.pl/komunikaty/}}</ref>.


Członek wielu rad naukowych instytutów naukowych: Instytutu Geofizyki PAN (od 2004 r.), Instytutu Oceanologii PAN (2011-2014, 2015-2018), Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN (2015-2018), Instytutu Nauk Geologicznych PAN (2015-2018). Prof. Rowiński jest także aktywnie zaangażowany w prace kilku komitetów PAN: Rady Upowszechniania Nauki PAN (2008 r.), Komitetu Badań nad Zagrożeniami Związanymi z Wodą PAN (2011-2014), Komitetu Gospodarki Wodnej PAN (2011-2014, od 2020 r.), Komitetu Geofizyki PAN (od 2007 r.)<ref name=":0" /><ref name=":1" />.. Był również członkiem rad naukowych w Państwowym Instytucie Geologicznym - Państwowym Instytucie Badawczym (2008-2015) i w Instytucie Geografii Fizycznej Uniwersytetu Warszawskiego (2005-2008, 2012-2016). W latach 2014-2016 był członkiem zarządu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego Cen­trum Studiów Polarnych i członkiem ''Polar Task Force'' przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był przewodniczącym Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2011-2015)<ref name=":0" /><ref name=":1" />.
Członek wielu rad naukowych instytutów naukowych: Instytutu Geofizyki PAN (od 2004 r.), Instytutu Oceanologii PAN (2011–2014, 2015–2018), Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN (2015–2018), Instytutu Nauk Geologicznych PAN (2015–2018). Prof. Rowiński jest także aktywnie zaangażowany w prace kilku komitetów PAN: Rady Upowszechniania Nauki PAN (2008 r.), Komitetu Badań nad Zagrożeniami Związanymi z Wodą PAN (2011–2014), Komitetu Gospodarki Wodnej PAN (2011–2014, od 2020 r.), Komitetu Geofizyki PAN (od 2007 r.)<ref name=":0" /><ref name=":1" />.. Był również członkiem rad naukowych w Państwowym Instytucie Geologicznym - Państwowym Instytucie Badawczym (2008–2015) i w Instytucie Geografii Fizycznej Uniwersytetu Warszawskiego (2005–2008, 2012–2016). W latach 2014–2016 był członkiem zarządu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego Cen­trum Studiów Polarnych i członkiem ''Polar Task Force'' przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był przewodniczącym Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2011–2015)<ref name=":0" /><ref name=":1" />.


Autor ponad stu siedemdziesięciu publikacji naukowych, współautor lub współwydawca piętnastu książek i pięciu wydań specjalnych międzynarodowych czasopism naukowych<ref name=":1" />. Członek wielu polskich i zagranicznych komitetów i organizacji naukowych, w tym International Association for Hydro-Environment Engineering and Research (IAHR) – gdzie we wrześniu 2022 został wybrany Przewodniczącym Zarządu europejskiego oddziału<ref>{{Cytuj |tytuł = Prof. Pawel M. Rowinski - IAHR |data dostępu = 2022-09-16 |opublikowany = www.iahr.org |url = https://www.iahr.org/individual-member/user?member_no=12320}}</ref>; ALLEA, the European Federation of Academies of Sciences and Humanities – przez trzy kolejne kadencje członek zarządu (2018-2024)<ref name=":5">{{Cytuj |tytuł = Europe Division |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = www.iahr.org |url = https://www.iahr.org/index/committe/84}}</ref>; Polski Komitet Programu Hydrologicznego UNESCO – UNESCO IHP National Committee – kadencja 2019-2022; w 2021 r. został wybrany członkiem zarządu ''Science Advice for Policy by European Academies, SAPEA'', zrzeszającej ponad sto europejskich akademii i towarzystw naukowych<ref>{{Cytuj |tytuł = ALLEA Board |data dostępu = 2022-06-07 |url = https://allea.org/board-2/ |język = en}}</ref>.
Autor ponad stu siedemdziesięciu publikacji naukowych, współautor lub współwydawca piętnastu książek i pięciu wydań specjalnych międzynarodowych czasopism naukowych<ref name=":1" />. Członek wielu polskich i zagranicznych komitetów i organizacji naukowych, w tym International Association for Hydro-Environment Engineering and Research (IAHR) – gdzie we wrześniu 2022 został wybrany Przewodniczącym Zarządu europejskiego oddziału<ref>{{Cytuj |tytuł = Prof. Pawel M. Rowinski - IAHR |data dostępu = 2022-09-16 |opublikowany = www.iahr.org |url = https://www.iahr.org/individual-member/user?member_no=12320}}</ref>; ALLEA, the European Federation of Academies of Sciences and Humanities – przez trzy kolejne kadencje członek zarządu (2018–2024)<ref name=":5">{{Cytuj |tytuł = Europe Division |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = www.iahr.org |url = https://www.iahr.org/index/committe/84}}</ref>; Polski Komitet Programu Hydrologicznego UNESCO – UNESCO IHP National Committee – kadencja 2019–2022; w 2021 r. został wybrany członkiem zarządu ''Science Advice for Policy by European Academies, SAPEA'', zrzeszającej ponad sto europejskich akademii i towarzystw naukowych<ref>{{Cytuj |tytuł = ALLEA Board |data dostępu = 2022-06-07 |url = https://allea.org/board-2/ |język = en}}</ref>.


Jest twórcą i redaktorem naczelnym serii wydawniczej Springer: ''Geoplanet: Earth and Planetary Sciences<ref>{{Cytuj |tytuł = GeoPlanet: Earth and Planetary Sciences |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = Springer |url = https://www.springer.com/series/8821 |język = en}}</ref>'', w ramach której wydano ponad 40 tytułów. Był i jest członkiem wielu rad redakcyjnych, m.in. ''SpringerBriefs in Earth Sciences'', ''Water'', ''Publications of the Institute of Geophysics Series'', ''Hydrological Sciences Journal'', aktualnie ''Archives of Hydro-Engineering and Environmental Mechanics'', ''Ecohydrology & Hydrobiology''; przewodniczy komisji etyki przy czasopiśmie Springer ''Acta Geophysica''.
Jest twórcą i redaktorem naczelnym serii wydawniczej Springer: ''Geoplanet: Earth and Planetary Sciences<ref>{{Cytuj |tytuł = GeoPlanet: Earth and Planetary Sciences |data dostępu = 2022-06-07 |opublikowany = Springer |url = https://www.springer.com/series/8821 |język = en}}</ref>'', w ramach której wydano ponad 40 tytułów. Był i jest członkiem wielu rad redakcyjnych, m.in. ''SpringerBriefs in Earth Sciences'', ''Water'', ''Publications of the Institute of Geophysics Series'', ''Hydrological Sciences Journal'', aktualnie ''Archives of Hydro-Engineering and Environmental Mechanics'', ''Ecohydrology & Hydrobiology''; przewodniczy komisji etyki przy czasopiśmie Springer ''Acta Geophysica''.
Linia 48: Linia 48:
Profesor Paweł Rowiński cieszy się międzynarodowym uznaniem społeczności naukowej, szczególnie w zakresie dynamicznie rozwijającej się nowej specjalności – hydrodynamiki środowiska<ref name=":3" /><ref name=":5" />. Prowadzi badania teoretyczne, konstruuje modele matematyczne, prowadzi prace obliczeniowe jak i złożone badania eksperymentalne zarówno w laboratoriach jak i w warunkach naturalnych (w rzekach)<ref name=":0" />. W ostatnich latach jego badania koncentrują się szczególnie na kilku zagadnieniach:
Profesor Paweł Rowiński cieszy się międzynarodowym uznaniem społeczności naukowej, szczególnie w zakresie dynamicznie rozwijającej się nowej specjalności – hydrodynamiki środowiska<ref name=":3" /><ref name=":5" />. Prowadzi badania teoretyczne, konstruuje modele matematyczne, prowadzi prace obliczeniowe jak i złożone badania eksperymentalne zarówno w laboratoriach jak i w warunkach naturalnych (w rzekach)<ref name=":0" />. W ostatnich latach jego badania koncentrują się szczególnie na kilku zagadnieniach:


* Pionierskie prace dotyczące struktury przepływu, w tym struktury turbulencji w rzekach o złożonej geometrii i w obecności roślinności – badania eksperymentalne w laboratoriach i rzekach; również prace o charakterze teoretycznym<ref>{{Cytuj |autor = Gerardo Caroppi, Kaisa Västilä, Paola Gualtieri, Juha Järvelä, Maurizio Giugni |tytuł = Comparison of Flexible and Rigid Vegetation Induced Shear Layers in Partly Vegetated Channels |czasopismo = Water Resources Research |data = 2021-03 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0043-1397 |wolumin = 57 |numer = 3 |doi = 10.1029/2020wr028243}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Gerardo Caroppi, Kaisa Västilä, Juha Järvelä, Paweł M. Rowiński, Maurizio Giugni |tytuł = Turbulence at water-vegetation interface in open channel flow: Experiments with natural-like plants |czasopismo = Advances in Water Resources |data = 2019-05 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0309-1708 |wolumin = 127 |s = 180–191 |doi = 10.1016/j.advwatres.2019.03.013}}</ref>,
* Pionierskie prace dotyczące struktury przepływu, w tym struktury turbulencji w rzekach o złożonej geometrii i w obecności roślinności – badania eksperymentalne w laboratoriach i rzekach; również prace o charakterze teoretycznym<ref>{{cytuj | autor = Gerardo Caroppi, Kaisa Västilä, Paola Gualtieri, Juha Järvelä, Maurizio Giugni, Paweł M. Rowiński | tytuł = Comparison of Flexible and Rigid Vegetation Induced Shear Layers in Partly Vegetated Channels | czasopismo = Water Resources Research | data = 2021-03 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 57 | numer = 3 | doi = 10.1029/2020WR028243 | język = en | dostęp = o}}</ref><ref>{{cytuj | autor = Gerardo Caroppi, Kaisa Västilä, Juha Järvelä, Paweł M. Rowiński, Maurizio Giugni | tytuł = Turbulence at water-vegetation interface in open channel flow: Experiments with natural-like plants | czasopismo = Advances in Water Resources | data = 2019-05 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 127 | s = 180–191 | doi = 10.1016/j.advwatres.2019.03.013 | język = en | dostęp = z}}</ref>,
* Unikalne badania terenowe, tzw. badania znacznikowe oraz konstrukcja modeli matematycznych transportu ciepła, tlenu i zanieczyszczeń w rzekach, analizujące procesy mieszania zanieczyszczeń w rzekach i wpływu wymiany woda-powietrze - praktyczne narzędzia decyzyjne dla ochrony wód w przypadku awarii, dopływu substancji toksycznych i katastrof ekologicznych<ref>{{Cytuj |autor = PAWEŁ M. ROWIŃSKI, IAN GUYMER, KAMIL KWIATKOWSKI |tytuł = Response to the slug injection of a tracer—a large-scale experiment in a natural river / Réponse à l'injection impulsionnelle d'un traceur—expérience à grande échelle en rivière naturelle |czasopismo = Hydrological Sciences Journal |data = 2008-12 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0262-6667 |wolumin = 53 |numer = 6 |s = 1300–1309 |doi = 10.1623/hysj.53.6.1300}}</ref>,
* Badania terenowe, tzw. badania znacznikowe oraz konstrukcja modeli matematycznych transportu ciepła, tlenu i zanieczyszczeń w rzekach, analizujące procesy mieszania zanieczyszczeń w rzekach i wpływu wymiany woda-powietrze - praktyczne narzędzia decyzyjne dla ochrony wód w przypadku awarii, dopływu substancji toksycznych i katastrof ekologicznych<ref>{{cytuj | autor = Paweł M. Rowiński, Ian Guymer, Kamil Kwiatkowski | tytuł = Response to the slug injection of a tracer—a large-scale experiment in a natural river / Réponse à l'injection impulsionnelle d'un traceur—expérience à grande échelle en rivière naturelle | czasopismo = Hydrological Sciences Journal | data = 2008-12 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 53 | numer = 6 | s = 1300–1309 | doi = 10.1623/hysj.53.6.1300 | język = en | dostęp = o}}</ref>,
* W ramach badań metabolizmu rzecznego wykazanie m.in. cykliczności zmian natlenienia rzek w różnych skalach czasowych, w zależności od morfologii koryta, czynników hydrologicznych oraz meteorologicznych<ref>{{Cytuj |autor = Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Artur Radecki-Pawlik, Tomasz Skalski, Karol Plesiński, Paweł M. Rowiński |tytuł = Hydromorphologically-driven variability of thermal and oxygen conditions at the block ramp hydraulic structure: The Porębianka River, Polish Carpathians |czasopismo = Science of The Total Environment |data = 2020-04 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0048-9697 |wolumin = 713 |s = 136661 |doi = 10.1016/j.scitotenv.2020.136661}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Robert J. Bialik, Paweł M. Rowiński |tytuł = Dissolved oxygen and water temperature dynamics in lowland rivers over various timescales |czasopismo = Journal of Hydrology and Hydromechanics |data = 2015-10-20 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0042-790X |wolumin = 63 |numer = 4 |s = 353–363 |doi = 10.1515/johh-2015-0041}}</ref>,
* W ramach badań metabolizmu rzecznego wykazanie m.in. cykliczności zmian natlenienia rzek w różnych skalach czasowych, w zależności od morfologii koryta, czynników hydrologicznych oraz meteorologicznych<ref>{{cytuj | autor = Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Artur Radecki-Pawlik, Tomasz Skalski, Karol Plesiński, Paweł M. Rowiński, J. Russell Manson | tytuł = Hydromorphologically-driven variability of thermal and oxygen conditions at the block ramp hydraulic structure: The Porębianka River, Polish Carpathians | czasopismo = Science of The Total Environment | data = 2020-04 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 713 | s = 136661 | doi = 10.1016/j.scitotenv.2020.136661 | język = en | dostęp = z}}</ref><ref>{{cytuj | autor = Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Robert J. Bialik, Paweł M. Rowiński | tytuł = Dissolved oxygen and water temperature dynamics in lowland rivers over various timescales | czasopismo = Journal of Hydrology and Hydromechanics | data = 2015-12-01 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 63 | numer = 4 | s = 353–363 | doi = 10.1515/johh-2015-0041 | język = en | dostęp = o}}</ref>,
* Opracowanie nowatorskiej metody wyznaczania naprężeń den­nych, generowanych przez opory przepływu; również transportu rumowiska rzecznego w warunkach ruchu nieustalonego<ref>{{Cytuj |autor = Magdalena M. Mrokowska, Paweł M. Rowiński, Leszek Książek, Andrzej Strużyński, Maciej Wyrębek |tytuł = Laboratory studies on bedload transport under unsteady flow conditions |czasopismo = Journal of Hydrology and Hydromechanics |data = 2017-11-22 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0042-790X |wolumin = 66 |numer = 1 |s = 23–31 |doi = 10.1515/johh-2017-0032}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = M. M. Mrokowska, P. M. Rowiński, M. B. Kalinowska |tytuł = A methodological approach of estimating resistance to flow under unsteady flow conditions |czasopismo = Hydrology and Earth System Sciences |data = 2015-10-05 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 1607-7938 |wolumin = 19 |numer = 10 |s = 4041–4053 |doi = 10.5194/hess-19-4041-2015}}</ref>,
* Opracowanie nowatorskiej metody wyznaczania naprężeń den­nych, generowanych przez opory przepływu; również transportu rumowiska rzecznego w warunkach ruchu nieustalonego<ref>{{cytuj | autor = Magdalena M. Mrokowska, Paweł M. Rowiński, Leszek Książek, Andrzej Strużyński, Maciej Wyrębek, Artur Radecki-Pawlik | tytuł = Laboratory studies on bedload transport under unsteady flow conditions | czasopismo = Journal of Hydrology and Hydromechanics | data = 2018-03-01 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 66 | numer = 1 | s = 23–31 | doi = 10.1515/johh-2017-0032 | język = en | dostęp = o}}</ref><ref>{{cytuj | autor = M. M. Mrokowska, P. M. Rowiński, M. B. Kalinowska | tytuł = A methodological approach of estimating resistance to flow under unsteady flow conditions | czasopismo = Hydrology and Earth System Sciences | data = 2015-10-05 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 19 | numer = 10 | s = 4041–4053 | doi = 10.5194/hess-19-4041-2015 | język = en | dostęp = o}}</ref>,
* Rozwój zaawansowanych metod opartych na nowych procedurach optymalizacyjnych ''(black hole optimization approach; swarm intelligence''…), algorytmach ewolucyjnych, sieciach neuronowych<ref>{{Cytuj |autor = Adam P. Piotrowski, Jaroslaw J. Napiorkowski, Pawel M. Rowinski |tytuł = How novel is the “novel” black hole optimization approach? |czasopismo = Information Sciences |data = 2014-05 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0020-0255 |wolumin = 267 |s = 191–200 |doi = 10.1016/j.ins.2014.01.026}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Adam P. Piotrowski, Maciej J. Napiorkowski, Jaroslaw J. Napiorkowski, Pawel M. Rowinski |tytuł = Swarm Intelligence and Evolutionary Algorithms: Performance versus speed |czasopismo = Information Sciences |data = 2017-04 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 0020-0255 |wolumin = 384 |s = 34–85 |doi = 10.1016/j.ins.2016.12.028}}</ref>,
* Rozwój zaawansowanych metod opartych na nowych procedurach optymalizacyjnych ''(black hole optimization approach; swarm intelligence''…), algorytmach ewolucyjnych, sieciach neuronowych<ref>{{cytuj | autor = Adam P. Piotrowski, Jaroslaw J. Napiorkowski, Pawel M. Rowinski | tytuł = How novel is the “novel” black hole optimization approach? | czasopismo = Information Sciences | data = 2014-05 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 267 | s = 191–200 | doi = 10.1016/j.ins.2014.01.026 | język = en | dostęp = z}}</ref><ref>{{cytuj | autor = Adam P. Piotrowski, Maciej J. Napiorkowski, Jaroslaw J. Napiorkowski, Pawel M. Rowinski | tytuł = Swarm Intelligence and Evolutionary Algorithms: Performance versus speed | czasopismo = Information Sciences | data = 2017-04 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 384 | s = 34–85 | doi = 10.1016/j.ins.2016.12.028 | język = en | dostęp = z}}</ref>,
* Analiza niepewności modeli (i ba­dań eksperymentalnych) procesów transportu w rzekach, w tym transportu ciepła<ref>{{Cytuj |autor = M. B. Kalinowska, P. M. Rowiński |tytuł = Uncertainty in computations of the spread of warm water in a river – lessons from Environmental Impact Assessment case study |czasopismo = Hydrology and Earth System Sciences |data = 2012-11-12 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 1607-7938 |wolumin = 16 |numer = 11 |s = 4177–4190 |doi = 10.5194/hess-16-4177-2012}}</ref>
* Analiza niepewności modeli (i ba­dań eksperymentalnych) procesów transportu w rzekach, w tym transportu ciepła<ref>{{cytuj | autor = M. B. Kalinowska, P. M. Rowiński | tytuł = Uncertainty in computations of the spread of warm water in a river – lessons from Environmental Impact Assessment case study | czasopismo = Hydrology and Earth System Sciences | data = 2012-11-12 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 16 | numer = 11 | s = 4177–4190 | doi = 10.5194/hess-16-4177-2012 | język = en | dostęp = o}}</ref>
* Rozwiązania praktyczne, inspirowane przyrodą (Nature Based Solutions)<ref>{{Cytuj |autor = Paweł M. Rowiński, Kaisa Västilä, Jochen Aberle, Juha Järvelä, Monika B. Kalinowska |tytuł = How vegetation can aid in coping with river management challenges: A brief review |czasopismo = Ecohydrology &amp; Hydrobiology |data = 2018-12 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 1642-3593 |wolumin = 18 |numer = 4 |s = 345–354 |doi = 10.1016/j.ecohyd.2018.07.003}}</ref>,
* Rozwiązania praktyczne, inspirowane przyrodą (Nature Based Solutions)<ref>{{cytuj | autor = Paweł M. Rowiński, Kaisa Västilä, Jochen Aberle, Juha Järvelä, Monika B. Kalinowska | tytuł = How vegetation can aid in coping with river management challenges: A brief review | czasopismo = Ecohydrology & Hydrobiology | data = 2018-12 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 18 | numer = 4 | s = 345–354 | doi = 10.1016/j.ecohyd.2018.07.003 | język = en | dostęp = z}}</ref>,
* Badania ruchu pojedynczych ziaren w przepływie turbulentnym, zapoczątkowane już w pra­cy doktorskiej - doskonalenie modeli lagranżowskich ruchu cząstek stałych w przepły­wach rzecznych przyniosły znaczne polepszenie możliwości opisu ruchu rumowiska<ref>{{Cytuj |autor = Robert J. Bialik, Vladimir I. Nikora, Mikołaj Karpiński, Paweł M. Rowiński |tytuł = Diffusion of bedload particles in open-channel flows: distribution of travel times and second-order statistics of particle trajectories |czasopismo = Environmental Fluid Mechanics |data = 2015-06-02 |data dostępu = 2022-06-07 |issn = 1567-7419 |wolumin = 15 |numer = 6 |s = 1281–1292 |doi = 10.1007/s10652-015-9420-5}}</ref>.
* Badania ruchu pojedynczych ziaren w przepływie turbulentnym, zapoczątkowane już w pra­cy doktorskiej - doskonalenie modeli lagranżowskich ruchu cząstek stałych w przepły­wach rzecznych przyniosły znaczne polepszenie możliwości opisu ruchu rumowiska<ref>{{cytuj | autor = Robert J. Bialik, Vladimir I. Nikora, Mikołaj Karpiński, Paweł M. Rowiński | tytuł = Diffusion of bedload particles in open-channel flows: distribution of travel times and second-order statistics of particle trajectories | czasopismo = Environmental Fluid Mechanics | data = 2015-12 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 15 | numer = 6 | s = 1281–1292 | doi = 10.1007/s10652-015-9420-5 | język = en | dostęp = o}}</ref>.


== Działalność w zakresie upowszechniania nauki ==
== Działalność w zakresie upowszechniania nauki ==
Linia 79: Linia 79:
== Wybrane publikacje ==
== Wybrane publikacje ==
; Artykuły
; Artykuły
* {{cytuj pismo | autor = P.M. Rowiński | autor2 = I. Guymer| autor3 = K. Kwiatkowski| tytuł = Response to the slug injection of a tracer–a large-scale experiment in a natural river | url= https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1623/hysj.53.6.1300| czasopismo = Hydrological Sciences Journal | wolumin = 53 | wydanie = 6 | strony = 1300–1309 | rok = 2008 | doi = 10.1623/hysj.53.6.1300}}
* {{cytuj | autor = Paweł M. Rowiński, Ian Guymer, Kamil Kwiatkowski | tytuł = Response to the slug injection of a tracer—a large-scale experiment in a natural river / Réponse à l'injection impulsionnelle d'un traceur—expérience à grande échelle en rivière naturelle | czasopismo = Hydrological Sciences Journal | data = 2008-12 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 53 | numer = 6 | s = 1300–1309 | doi = 10.1623/hysj.53.6.1300 | język = en | dostęp = o}}
* {{cytuj pismo | autor = P.M. Rowiński | autor2 = A. Piotrowski| tytuł = Estimation of parameters of the transient storage model by means of multi-layer perceptron neural networks | url= https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1623/hysj.53.1.165| czasopismo = Hydrological Sciences Journal | wolumin = 53 | wydanie = 1 | strony = 165–178 | rok = 2008 | doi = 10.1623/hysj.53.1.165}}
* {{cytuj | autor = Paweł M. Rowiński, Adam Piotrowski | tytuł = Estimation of parameters of the transient storage model by means of multi-layer perceptron neural networks / Estimation des paramètres du modèle de transport TSM au moyen de réseaux de neurones perceptrons multi-couches | czasopismo = Hydrological Sciences Journal | data = 2008-02 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 53 | numer = 1 | s = 165–178 | doi = 10.1623/hysj.53.1.165 | język = en | dostęp = o}}
* {{cytuj pismo | autor = P.M. Rowiński | autor2 = A. Piotrowski| autor3 = J.J. Napiórkowski | tytuł = Are artificial neural network techniques relevant for the estimation of longitudinal dispersion coefficient in rivers? | url= https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1623/hysj.50.1.175.56339| czasopismo = Hydrological Sciences Journal | wolumin = 50 | wydanie = 1 | strony = 175–187 | rok = 2005 | doi = 10.1623/hysj.50.1.175.56339}}
* {{cytuj | autor = Paweł M. Rowiński, Adam Piotrowski, Jarosław J. Napiórkowski | tytuł = Are artificial neural network techniques relevant for the estimation of longitudinal dispersion coefficient in rivers? / Les techniques de réseaux de neurones artificiels sont-elles pertinentes pour estimer le coefficient de dispersion longitudinale en rivières? | czasopismo = Hydrological Sciences Journal | data = 2005-02 | data dostępu = 2023-10-10 | wolumin = 50 | numer = 1 | doi = 10.1623/hysj.50.1.175.56339 | język = en | dostęp = o}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Encyclopaedia of Life Support Systems | wydawca = Eolss Publishers Co. | miejsce = Oxford, UK | data = 2002 | tytuł tomu = Fresh Surface Waters Vol. II | rozdział = Constituent transport | nazwisko r = Rowiński | imię r = Paweł M. | adres rozdziału = http://www.eolss.net/Sample-Chapters/C07/E2-07-03-03.pdf}}
* {{Cytuj | tytuł = Encyclopaedia of Life Support Systems | wydawca = Eolss Publishers Co. | miejsce = Oxford, UK | data = 2002 | wolumin = Fresh Surface Waters Vol. II | rozdział = [http://www.eolss.net/Sample-Chapters/C07/E2-07-03-03.pdf Constituent transport]| data dostępu = 2023-10-10 | autor r = Paweł M. Rowiński | język = en | dostęp = o}}


;
;
; Książki
; Książki
* {{Cytuj książkę | tytuł = Water Quality Hazards and Dispersion of Pollutants | inni= Włodzimierz Czernuszenko, Paweł M. Rowiński (red.) | wydawca = Springer | data = 2005 | isbn = 978-0-387-23321-5 | doi = 10.1007/b101189}}
* {{cytuj | tytuł = Water Quality Hazards and Dispersion of Pollutants| redaktor= Włodzimierz Czernuszenko, Paweł M. Rowiński | data = 2005 | isbn = 978-0-387-23321-5 | miejsce = Boston, MA | wydawca = Springer US | doi = 10.1007/b101189 | język = en | dostęp = z}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 93: Linia 93:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{ludzie nauki|27330|osoba=prof. dr hab. czł. koresp. PAN Paweł Mariusz Rowiński|data dostępu=2020-05-14}}
* {{ludzie nauki|27330|osoba=prof. dr hab. czł. koresp. PAN Paweł Mariusz Rowiński|data dostępu=2020-05-14}}
* {{Cytuj stronę | url = https://instytucja.pan.pl/index.php/czonkowie-pan/korespondenci/57-czonkowie-korespondenci/wydzia-iii16/1577-rowiski-pawe349 | tytuł = Paweł Rowiński | opublikowany = instytucja.pan.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20160304134125/https://instytucja.pan.pl/index.php/czonkowie-pan/korespondenci/57-czonkowie-korespondenci/wydzia-iii16/1577-rowiski-pawe349 | zarchiwizowano = 2016-03-04}} na stronie [[Polska Akademia Nauk|PAN]]
* {{Cytuj tytuł = Paweł Rowiński | opublikowany = PAN| archiwum = https://web.archive.org/web/20160304134125/https://instytucja.pan.pl/index.php/czonkowie-pan/korespondenci/57-czonkowie-korespondenci/wydzia-iii16/1577-rowiski-pawe349 }}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.igf.edu.pl/prof-dr-hab-pawel-rowinski.php | tytuł = prof. dr hab. Paweł Rowiński | nazwisko = | imię = | opublikowany = IGF PAN | data = | data dostępu = 2015-06-14}}
* {{Cytuj |tytuł = prof. dr hab. Paweł Rowiński |data dostępu = 2023-10-10 |opublikowany = IGF PAN|url = https://www.igf.edu.pl/prof-dr-hab-pawel-rowinski.php}}
* {{Cytuj | autor = Wojciech Grabarczyk, Paweł Rowiński | tytuł = W służbie Ziemi | url = https://www.igf.edu.pl/wydarzenia.php?news_id=17 | czasopismo = Forum Przedsiębiorczości | wolumin = 9 | numer = 19 | data = 2023-12-12 | s = 1 | data dostępu = 2023-10-10 | dostęp = o}}
* [http://www.igf.edu.pl/wydarzenia.php?news_id=17#content Wywiad „W służbie Ziemi”]
* {{Cytuj stronę | url = http://warszawa.tvp.pl/18440132/14012015 | tytuł = Wywiad TVP Warszawa | opublikowany = warszawa.tvp.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20150226132615/http://warszawa.tvp.pl/18440132/14012015 | zarchiwizowano = 2015-02-26}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Wersja z 10:19, 10 paź 2023

Paweł Mariusz Rowiński
{{{alt grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1965
Warszawa

Zawód, zajęcie

hydrolog, hydrodynamik

Tytuł naukowy

prof.dr hab.

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

Wiceprezes Polskiej Akademii Nauk

Małżeństwo

Agata Rowińska

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Strona internetowa

Paweł Mariusz Rowiński (ur. 26 lutego 1965 w Warszawie) – polski hydrolog, hydrodynamik, geofizyk, profesor zwyczajny Instytutu Geofizyki PAN, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk (2015–2018 oraz 2019–2022)[1][2], dyrektor Instytutu Geofizyki PAN w latach 2008–2015[1] oraz od września 2023 r.[3]

Specjalizuje się w hydrodynamice środowiskowej, fizyce rzek, modelowaniu matematycznym oraz badaniach eksperymentalnych procesów hydrologicznych oraz hydrofizycznych. Główne osiągnięcia naukowe prof. Rowińskiego związane są z analizą mechanizmów turbulentnego transportu masy i energii w płynącej wodzie, szereg prac poświęcił również metodom statystycznym w hydrologii, inteligentnej analizie danych, konsekwencjom zmian klimatycznych[1][4][5].

Wykształcenie i działalność zawodowa

W 1988 ukończył studia na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego. W roku 1995 uzyskał stopień doktora, natomiast w 2002 stopień doktora habilitowanego[1][5]. Zarówno za rozprawę doktorską jak i habilitacyjną otrzymał nagrody Prezesa Rady Ministrów. W roku 2009 z rąk Prezydenta RP otrzymał tytuł profesora nauk o Ziemi[1][5]. W 2010 r. wybrany na członka korespondenta PAN, od 2022 r. jest członkiem rzeczywistym PAN[1][2].

W 1991 r. stypendysta Deutsche Forschungsgemeinschaft w Institut für Geographie und Geoökologie w Berlinie, Fundacji Stefana Batorego na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie, a następnie na State University of New York w Stanach Zjednoczonych (1991–1992)[5]. W 1993 otrzymał Stony Brook Foundation Individual Grant, w 1994 uzyskał stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. W 2000 odbył staż w National Center for Ecological Analysis and Synthesis, Santa Barbara w Stanach Zjednoczonych[1][2][4].

Pełnił wiele funkcji w strukturach Polskiej Akademii Nauk. W latach 2008–2015[1] oraz od 2023 r.[3] dyrektor Instytutu Geofizyki PAN, a wcześniej (2005–2008) zastępca dyrektora ds. naukowych. Członek Rady Dyrektorów Jednostek Naukowych PAN (2011–2015). -Był też współtwórcą i pierwszym przewodniczącym Centrum Badań Ziemi i Planet GeoPlanet PAN (2009–2015), skupiającego pięć instytutów PAN. W latach 2012 -2015 pełnił funkcję Wiceprzewodniczącego Rady Kuratorów Wydziału III PAN Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi, od stycznia do maja 2015 sprawował funkcję Przewodniczącego Rady Kuratorów Wydziału III PAN. W 2015 roku wybrany na Wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. W 2018 roku został wybrany Wiceprezesem na drugą kadencję (2019–2022)[1][2].

Zaangażowany w działania na rzecz rozwoju Polskiej Akademii Nauk, w tym o charakterze strategicznym[6][7]. Przewodniczy zespołowi do spraw opracowania założeń do projektu oraz projektu nowelizacji ustawy o PAN a wcześniej również zespołowi ds. opracowania regulaminu wyboru członków PAN. Jest też przewodniczącym komisji stypendialnej PAN i zespołu doradczego Prezesa PAN do spraw podziału budżetu Akademii. Był inicjatorem utworzenia Biura Doskonałości Naukowej w Akademii, wspierającego polskie aplikacje w konkursach Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych ERC, a obecnie jest koordynatorem (był również pomysłodawcą) programu stypendialnego PASIFIC (2019–2024)[8], finansowanego ze środków Komisji Europejskiej w ramach Programu Marii Skłodowskiej-Curie COFUND (projekt o łącznym budżecie blisko 50 mln zł). Program ma celu promowanie nowatorskich pomysłów badawczych w jednostkach PAN. Wśród inicjatyw prof. Rowińskiego znalazło się także powołanie, a obecnie koordynowanie prac Zespołu doradczego Prezesa PAN ds. kryzysu klimatycznego, który regularnie przygotowuje i upowszechnia komunikaty dotyczące wielu aspektów wpływu zmian klimatu na życie społeczne i gospodarcze Polski[9].

Członek wielu rad naukowych instytutów naukowych: Instytutu Geofizyki PAN (od 2004 r.), Instytutu Oceanologii PAN (2011–2014, 2015–2018), Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN (2015–2018), Instytutu Nauk Geologicznych PAN (2015–2018). Prof. Rowiński jest także aktywnie zaangażowany w prace kilku komitetów PAN: Rady Upowszechniania Nauki PAN (2008 r.), Komitetu Badań nad Zagrożeniami Związanymi z Wodą PAN (2011–2014), Komitetu Gospodarki Wodnej PAN (2011–2014, od 2020 r.), Komitetu Geofizyki PAN (od 2007 r.)[1][2].. Był również członkiem rad naukowych w Państwowym Instytucie Geologicznym - Państwowym Instytucie Badawczym (2008–2015) i w Instytucie Geografii Fizycznej Uniwersytetu Warszawskiego (2005–2008, 2012–2016). W latach 2014–2016 był członkiem zarządu Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego Cen­trum Studiów Polarnych i członkiem Polar Task Force przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był przewodniczącym Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2011–2015)[1][2].

Autor ponad stu siedemdziesięciu publikacji naukowych, współautor lub współwydawca piętnastu książek i pięciu wydań specjalnych międzynarodowych czasopism naukowych[2]. Członek wielu polskich i zagranicznych komitetów i organizacji naukowych, w tym International Association for Hydro-Environment Engineering and Research (IAHR) – gdzie we wrześniu 2022 został wybrany Przewodniczącym Zarządu europejskiego oddziału[10]; ALLEA, the European Federation of Academies of Sciences and Humanities – przez trzy kolejne kadencje członek zarządu (2018–2024)[11]; Polski Komitet Programu Hydrologicznego UNESCO – UNESCO IHP National Committee – kadencja 2019–2022; w 2021 r. został wybrany członkiem zarządu Science Advice for Policy by European Academies, SAPEA, zrzeszającej ponad sto europejskich akademii i towarzystw naukowych[12].

Jest twórcą i redaktorem naczelnym serii wydawniczej Springer: Geoplanet: Earth and Planetary Sciences[13], w ramach której wydano ponad 40 tytułów. Był i jest członkiem wielu rad redakcyjnych, m.in. SpringerBriefs in Earth Sciences, Water, Publications of the Institute of Geophysics Series, Hydrological Sciences Journal, aktualnie Archives of Hydro-Engineering and Environmental Mechanics, Ecohydrology & Hydrobiology; przewodniczy komisji etyki przy czasopiśmie Springer Acta Geophysica.

Miarą uznania i międzynarodowej pozycji prof. Rowińskiego w środowisku hydrologicznym było powierzenie mu przez International Association for Hydro-Environment Engineering and Research (IAHR) organizacji kongresu 6th IAHR Europe Congress „No frames, no borders” (500 uczestników z 52 państw), który odbył się w lutym 2021[14].

Organizator corocznych obchodów Światowego Dnia Wody, któremu od 2020 r. patronatu udziela UNESCO[15].

Był promotorem wielu prac dyplomowych, w tym pięciu prac doktorskich[2].

W 2023 został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[16].

Ważniejsze dokonania naukowe

Profesor Paweł Rowiński cieszy się międzynarodowym uznaniem społeczności naukowej, szczególnie w zakresie dynamicznie rozwijającej się nowej specjalności – hydrodynamiki środowiska[4][11]. Prowadzi badania teoretyczne, konstruuje modele matematyczne, prowadzi prace obliczeniowe jak i złożone badania eksperymentalne zarówno w laboratoriach jak i w warunkach naturalnych (w rzekach)[1]. W ostatnich latach jego badania koncentrują się szczególnie na kilku zagadnieniach:

  • Pionierskie prace dotyczące struktury przepływu, w tym struktury turbulencji w rzekach o złożonej geometrii i w obecności roślinności – badania eksperymentalne w laboratoriach i rzekach; również prace o charakterze teoretycznym[17][18],
  • Badania terenowe, tzw. badania znacznikowe oraz konstrukcja modeli matematycznych transportu ciepła, tlenu i zanieczyszczeń w rzekach, analizujące procesy mieszania zanieczyszczeń w rzekach i wpływu wymiany woda-powietrze - praktyczne narzędzia decyzyjne dla ochrony wód w przypadku awarii, dopływu substancji toksycznych i katastrof ekologicznych[19],
  • W ramach badań metabolizmu rzecznego wykazanie m.in. cykliczności zmian natlenienia rzek w różnych skalach czasowych, w zależności od morfologii koryta, czynników hydrologicznych oraz meteorologicznych[20][21],
  • Opracowanie nowatorskiej metody wyznaczania naprężeń den­nych, generowanych przez opory przepływu; również transportu rumowiska rzecznego w warunkach ruchu nieustalonego[22][23],
  • Rozwój zaawansowanych metod opartych na nowych procedurach optymalizacyjnych (black hole optimization approach; swarm intelligence…), algorytmach ewolucyjnych, sieciach neuronowych[24][25],
  • Analiza niepewności modeli (i ba­dań eksperymentalnych) procesów transportu w rzekach, w tym transportu ciepła[26]
  • Rozwiązania praktyczne, inspirowane przyrodą (Nature Based Solutions)[27],
  • Badania ruchu pojedynczych ziaren w przepływie turbulentnym, zapoczątkowane już w pra­cy doktorskiej - doskonalenie modeli lagranżowskich ruchu cząstek stałych w przepły­wach rzecznych przyniosły znaczne polepszenie możliwości opisu ruchu rumowiska[28].

Działalność w zakresie upowszechniania nauki

Angażuje się w działania popularyzujące naukę, prowadzi wykłady, jest często obecny w mediach, odnosząc się do spraw dotyczących organizacji nauki, kryzysu klima­tycznego i problemów wody. Powołany jako Honorowy Przewodniczący Komitetu Naukowego Pikniku Centrum Nauki Kopernik i Polskiego Radia 2022[29]. Bierze udział w pracach jury Konkursu „Krok w przyszłość” na najlepszą pracę studencką z matematyki Fundacji mBank[30]. Prowadził wykłady na dwóch kierunkach studiów: Studia MBA Zarządzanie Polityką Energetyczną i Klimatyczną oraz Studia Kompetencyjne Klimat i Środowisko w Studium Obywatelskim im. Pawła Adamowicza. W Ośrodku Studiów Wschodnich komentator raportu "Susza w Czechach. Konsekwencje polityczne, gospodarcze i społeczne" i wykład na temat suszy w Europie. Jest członkiem Rady Upowszechniania Nauki PAN (od 2011 r.)[31]. Był autorem szeregu wykładów plenarnych i wygłaszanych na zaproszenie różnych instytucji naukowych (np. wykłady podczas inauguracji roku akademickiego w SGGW (2020), na Wydziale Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego (2018), podczas Climate Change, Health of the Planet and Future of Humanity (2018) - Casina Pio IV, Pontifical Academy of Sciences Vatican City, 5th Workshop on River and Sedimentation Hydrodynamics and Morphodynamics w Porto, podczas International Symposium on Ecohydrology for the Circular Economy and Nature-Based Solutions towards mitigation/adaptation to Climate Change, na University College London, Uniwersytecie w Padwie, Uniwersytecie Versailles Saint-Quentin-en-Yvelines i innych. Często zabiera głos w sprawie przyszłości edukacji[32].

Wybrane wystąpienia medialne

  • Publikuje w popularyzującym naukę czasopiśmie ACADEMIA Polskiej Akademii Nauk[33][34],
  • Audycje radiowe[35][36][37],
  • Audycje telewizyjne[38],
  • Udział w filmie dokumentalnym „Co z tą wodą” na TVP1[39],
  • Obszerne wywiady prasowe, m.in.
    • „Przyroda jest skuteczniejsza", Dziennik Gazeta Prawna, 20.03.2021[40],
    • Wywiad w Gazecie Wyborczej, magazyn Wolna Sobota, 5.11.2021
    • "Od Bałtyku po Mazury. W jakiej wodzie będziemy się kąpać tego lata?", Gazeta Wyborcza 25.06.2021[41]
    • „Jeśli nic nie zrobimy, zrealizują się katastroficzne scenariusze”, Interia 12.08.2019[42]
    • "Polsce zagraża susza. Jak się chronić?" Polska Metropolia Warszawska, Polska The Times, 13.05.2022[43],

Ważniejsze nagrody i wyróżnienia

Nagrodzony przez Prezesa Rady Ministrów zarówno za rozprawę doktorską jak i habili­ta­cyjną[44]. Był stypendystą Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej i Fundacji Stefana Batorego[44]. W 2015 r. od Ministra Spraw Zagranicznych otrzymał odznakę Bene Merito w uznaniu zasług w promowaniu i wzmacnianiu pozycji Polski na arenie międzynarodowej. W 2016 roku uzyskał nagrodę uniwersytetu Central European University[45] – Alumni Impact Award (z Polski taką nagrodę uzyskał jeszcze jedynie rzecznik praw obywatelskich, prof. Adam Bodnar), w roku 2017 – Medal Wiet­namskiej Akademii, a w roku 2019 – Medal SGGW.

Życie prywatne

Jego żoną jest Agata Rowińska, mają córkę Paulinę.

Wybrane publikacje

Artykuły
  • Paweł M. Rowiński, Ian Guymer, Kamil Kwiatkowski, Response to the slug injection of a tracer—a large-scale experiment in a natural river / Réponse à l'injection impulsionnelle d'un traceur—expérience à grande échelle en rivière naturelle, „Hydrological Sciences Journal”, 53 (6), 2008, s. 1300–1309, DOI10.1623/hysj.53.6.1300 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  • Paweł M. Rowiński, Adam Piotrowski, Estimation of parameters of the transient storage model by means of multi-layer perceptron neural networks / Estimation des paramètres du modèle de transport TSM au moyen de réseaux de neurones perceptrons multi-couches, „Hydrological Sciences Journal”, 53 (1), 2008, s. 165–178, DOI10.1623/hysj.53.1.165 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  • Paweł M. Rowiński, Adam Piotrowski, Jarosław J. Napiórkowski, Are artificial neural network techniques relevant for the estimation of longitudinal dispersion coefficient in rivers? / Les techniques de réseaux de neurones artificiels sont-elles pertinentes pour estimer le coefficient de dispersion longitudinale en rivières?, „Hydrological Sciences Journal”, 50 (1), 2005, DOI10.1623/hysj.50.1.175.56339 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  • Paweł M. Rowiński, Constituent transport, [w:] Encyclopaedia of Life Support Systems, t. Fresh Surface Waters Vol. II, Oxford, UK: Eolss Publishers Co., 2002 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
Książki
  • Włodzimierz Czernuszenko, Paweł M. Rowiński (red.), Water Quality Hazards and Dispersion of Pollutants, Boston, MA: Springer US, 2005, DOI10.1007/b101189, ISBN 978-0-387-23321-5 (ang.).

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l Wiceprezesi. Prof. Paweł Rowiński, członek rzeczywisty PAN, PAN [zarchiwizowane 2022-01-14].
  2. a b c d e f g h Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Paweł Mariusz Rowiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-01-15].
  3. a b Nowym dyrektorem IGF PAN został prof. dr hab. Paweł M. Rowiński - Wydarzenia - IGF PAN [online], www.igf.edu.pl, 1 września 2023 [dostęp 2023-10-10].
  4. a b c About the Editors, [w:] Paweł Rowiński, Artur Radecki-Pawlik (red.), Rivers – Physical, Fluvial and Environmental Processes, Cham: Springer International Publishing, 2015, xxi, DOI10.1007/978-3-319-17719-9, ISBN 978-3-319-17718-2 (ang.).
  5. a b c d prof. dr hab. Paweł Rowiński [online], IGF PAN [dostęp 2023-10-10].
  6. Paweł M. Rowiński i inni, Uniwersytet badawczy, czyli...?, „Nauka” (3), 2017, s. 35-56 [dostęp 2023-10-10].
  7. Jerzy Duszyński i inni, Projekt: Uniwersytet PAN, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” (2(50)), 2017, s. 59–76, DOI10.14746/nisw.2017.2.2 [dostęp 2023-10-10].
  8. PASIFIC [online], PASIFIC [dostęp 2022-06-07].
  9. Komunikaty zespołu [online], Zmiany Klimatu [dostęp 2022-06-07].
  10. Prof. Pawel M. Rowinski - IAHR [online], www.iahr.org [dostęp 2022-09-16].
  11. a b Europe Division [online], www.iahr.org [dostęp 2022-06-07].
  12. ALLEA Board [online] [dostęp 2022-06-07] (ang.).
  13. GeoPlanet: Earth and Planetary Sciences [online], Springer [dostęp 2022-06-07] (ang.).
  14. Homepage » IAHR 2020 [online], IAHR 2020 [dostęp 2022-06-07].
  15. Światowy Dzień Wody/ prof. Rowiński: woda źródłem wielu konfliktów na świecie [online], Nauka w Polsce [dostęp 2022-06-07] (pol.).
  16. M.P. z 2023 r. poz. 958
  17. Gerardo Caroppi i inni, Comparison of Flexible and Rigid Vegetation Induced Shear Layers in Partly Vegetated Channels, „Water Resources Research”, 57 (3), 2021, DOI10.1029/2020WR028243 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  18. Gerardo Caroppi i inni, Turbulence at water-vegetation interface in open channel flow: Experiments with natural-like plants, „Advances in Water Resources”, 127, 2019, s. 180–191, DOI10.1016/j.advwatres.2019.03.013 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  19. Paweł M. Rowiński, Ian Guymer, Kamil Kwiatkowski, Response to the slug injection of a tracer—a large-scale experiment in a natural river / Réponse à l'injection impulsionnelle d'un traceur—expérience à grande échelle en rivière naturelle, „Hydrological Sciences Journal”, 53 (6), 2008, s. 1300–1309, DOI10.1623/hysj.53.6.1300 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  20. Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz i inni, Hydromorphologically-driven variability of thermal and oxygen conditions at the block ramp hydraulic structure: The Porębianka River, Polish Carpathians, „Science of The Total Environment”, 713, 2020, s. 136661, DOI10.1016/j.scitotenv.2020.136661 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  21. Agnieszka Rajwa-Kuligiewicz, Robert J. Bialik, Paweł M. Rowiński, Dissolved oxygen and water temperature dynamics in lowland rivers over various timescales, „Journal of Hydrology and Hydromechanics”, 63 (4), 2015, s. 353–363, DOI10.1515/johh-2015-0041 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  22. Magdalena M. Mrokowska i inni, Laboratory studies on bedload transport under unsteady flow conditions, „Journal of Hydrology and Hydromechanics”, 66 (1), 2018, s. 23–31, DOI10.1515/johh-2017-0032 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  23. M.M. Mrokowska, P.M. Rowiński, M.B. Kalinowska, A methodological approach of estimating resistance to flow under unsteady flow conditions, „Hydrology and Earth System Sciences”, 19 (10), 2015, s. 4041–4053, DOI10.5194/hess-19-4041-2015 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  24. Adam P. Piotrowski, Jaroslaw J. Napiorkowski, Pawel M. Rowinski, How novel is the “novel” black hole optimization approach?, „Information Sciences”, 267, 2014, s. 191–200, DOI10.1016/j.ins.2014.01.026 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  25. Adam P. Piotrowski i inni, Swarm Intelligence and Evolutionary Algorithms: Performance versus speed, „Information Sciences”, 384, 2017, s. 34–85, DOI10.1016/j.ins.2016.12.028 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  26. M.B. Kalinowska, P.M. Rowiński, Uncertainty in computations of the spread of warm water in a river – lessons from Environmental Impact Assessment case study, „Hydrology and Earth System Sciences”, 16 (11), 2012, s. 4177–4190, DOI10.5194/hess-16-4177-2012 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  27. Paweł M. Rowiński i inni, How vegetation can aid in coping with river management challenges: A brief review, „Ecohydrology & Hydrobiology”, 18 (4), 2018, s. 345–354, DOI10.1016/j.ecohyd.2018.07.003 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  28. Robert J. Bialik i inni, Diffusion of bedload particles in open-channel flows: distribution of travel times and second-order statistics of particle trajectories, „Environmental Fluid Mechanics”, 15 (6), 2015, s. 1281–1292, DOI10.1007/s10652-015-9420-5 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
  29. Piknik Naukowy od środka: "Woda odgrywa ogromną rolę" [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2022-06-07].
  30. QUERCUS, mFundacja - Krok w przyszłość | mbank.pl [online], www.mbank.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
  31. Members [online], run.pan.pl [dostęp 2022-06-07].
  32. Mario Raich i inni, Rethinking future higher education, „The European Business Review”, 13 stycznia 2019, s. 35-51.
  33. Paweł Rowiński, Nadmiar sprzężeń zwrotnych, „ACADEMIA - magazyn Polskiej Akademii Nauk”, 2019 [dostęp 2022-06-07].
  34. Paweł M. Rowiński, Bez ram, bez granic, „ACADEMIA - magazyn Polskiej Akademii Nauk”, 2020 [dostęp 2022-06-07].
  35. Posłuchaj podcastu: Prawie 1/3 ludzi nie ma dostępu do czystej wody [online], TOK FM [dostęp 2022-06-07].
  36. "Woda będzie ropą XXI wieku". Prof. Rowiński o sytuacji hydrologicznej [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2022-06-07].
  37. Radio 357 - – Dobry wieczór! W najbliższej „Patronautyce”,... [online], www.facebook.com [dostęp 2022-06-07] (pol.).
  38. Bartosz Kurek z podcastem o ekologii i ochronie środowiska - Polsat.pl [online], www.polsat.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
  39. Co z tą wodą?, [w:] vod.tvp.pl [online], TVP, 16 listopada 2021.
  40. Przyroda jest skuteczniejsza [online], edgp.gazetaprawna.pl [dostęp 2022-06-07].
  41. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2022-06-07].
  42. Katastroficzny scenariusz. Tylko kilkadziesiąt lat na ocalenie Ziemi [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-06-07] (pol.).
  43. Prof. Paweł Rowiński: Tam, gdzie teraz jest sucho, będzie jeszcze suszej [online], Plus.polskatimes.pl, 13 maja 2022 [dostęp 2022-06-07] (pol.).
  44. a b Prof. Paweł Rowiński - Polskie uczelnie w światowej perspektywie - Warszawa 2018 - Fundacja Edukacyjna Perspektywy [online], perspektywy.org [dostęp 2022-06-07].
  45. CEU Alumni Impact Award Recipients [online], Alumni Relations Office, 6 czerwca 2016 [dostęp 2022-06-07] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • prof. dr hab. Paweł Rowiński [online], IGF PAN [dostęp 2023-10-10].
  • Wojciech Grabarczyk, Paweł Rowiński, W służbie Ziemi, „Forum Przedsiębiorczości”, 9 (19), 12 grudnia 2023, s. 1 [dostęp 2023-10-10].