Świnia bojowa
Ten artykuł należy dopracować |
Świnia bojowa – praktyka polegająca na wykorzystywaniu świń w historycznych wojnach jako zwierząt bitewnych, głównie jako środek zaradczy przeciwko słoniom bojowym.
W I wieku p.n.e. rzymski poeta i filozof Lukrecjusz zauważył, że ludzie mogli próbować wypuszczać na wroga lwy lub dziki, ale z katastrofalnymi skutkami[1]. W 272 roku p.n.e. odnotowano, że Rzymianie używali dzików w walce ze słoniami bojowymi Tarentu w czasie wojny pyrryjskiej[2].
Z legendarnego przekazu zawartego w Romansie o Aleksandrze Pseudo-Kallistenesa wynika, że Aleksander Macedoński dowiedział się o tym sposobie walki przeciwko słoniom bojowym od indyjskiego władcy Porosa, który po klęsce nad Hydaspesem w 326 p.n.e. stał się jego sojusznikiem. Próba z wypuszczeniem kwiczących świń pędzonych dźwiękiem trąbek na stado zbliżających się do obozu dzikich słoni, zakończyła się powodzeniem[3][4]. Również rzymski erudyta Pliniusz Starszy stwierdził, że „słonie boją się najmniejszego kwiku świni”[5].
Kolejne potwierdzenie zawarte u Eliana (De natura animalium I, 38) mówi, że sposób ten wykorzystywali Rzymianie podczas wojny toczonej w latach 280-275 p.n.e. z królem Epiru Pyrrusem, gdy na jego ocalałych 12 słoni wypuścili na postrach oprócz kwiczących świń także stado baranów[3].
Bizantyjski historyk Prokopiusz z Cezarei w Historii wojen odnotował, że obrońcy Edessy zawiesili kwiczącą świnię na murach, aby odstraszyć pojedynczego słonia bojowego władcy Persji Chosrowa Anoszirwana w VI w.n.e[6].
Historyczne relacje o płonących świniach zostały zapisane przez rzymskich autorów Poliajnosa i Eliana. Obaj opisywali, jak oblężenie Megary przez króla Macedonii Antygona II Gonatasa w 266 roku p.n.e. zostało przerwane, gdy Megarejczycy oblali niektóre świnie olejem lub smołą, podpalili je i popędzili w kierunku słoni bojowych wroga. Słonie uciekały ze strachu przed płonącymi, kwiczącymi świniami, często tratując własnych żołnierzy na śmierć[7]. Według relacji, król Antygon kazał swoim kornakom trzymać świnie wśród słoni, aby przyzwyczaić zwierzęta do świń[8], a utrwalono to na brązowej monecie italskiej z jego czasów, która przedstawiała słonia z jednej strony i świnię z drugiej[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ De rerum natura V, 1298-1349.
- ↑ Alves, Romulo; Albuquerque, Ulysses (2017). Ethnozoology: Animals in Our Lives. London: Academic Press. p. 329. ISBN 978-0-12-809913-1.
- ↑ a b Adrienne Mayor: Grecki ogień, zatrute strzały, bomby skorpionów. Broń chemiczna i biologiczna w świecie starożytnym. Warszawa: Amber, 2006, s. 152.
- ↑ J. Kistler: War Elephants. Lincoln: University of Nebraska Press, 2007.
- ↑ Historia naturalis VIII 9, 27.
- ↑ Nossov, Konstantin (2012). War Elephants. Oxford: Osprey Publishing. p. 43. ISBN 978-1-84603-803-7.
- ↑ Harden, A. (2013). Animals in the Classical World: Ethical Perspectives from Greek and Roman Texts (ang.)
- ↑ Mayor, Adrienne (2014). The Oxford Handbook of Animals in Classical Thought and Life (ang.)
- ↑ Kistler, John (2007). War Elephants (ang.)