Dąbrówka żółtokwiatowa
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
dąbrówka żółtokwiatowa |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} (L.) Schreb. Pl. verticill. unilab. gen. sp. 24. 1774 |
Dąbrówka żółtokwiatowa (Ajuga chamaepitys (L.) Schreb.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Występuje w północnej Afryce, zachodniej i środkowej Azji, w Europie[2]. W Polsce spotykana na południu kraju.
Morfologia
- Łodyga
- Liczne łodygi, rozesłane lub podnoszące się, pojedyncze lub rozgałęziające się, owłosione dwustronnie.
- Liście
- Dolne niepodzielone, łopatkowate. Wyższe są trójdzielne, złożone z równowąskich lub równowąskolancetowatych łatek.
- Kwiaty
- Wyrastają po dwa w kątach każdej pary przysadek. Kielich o trójkątnie lancetowatych i zaostrzonych ząbkach, 2–3 razy krótszy od korony. Korona żółta z purpurowo kropkowaną gardzielą i nie odpadająca po przekwitnieniu. Dolna warga duża, 3-klapowa, górna zaś zredukowana do dwóch niewielkich ząbków. Wewnątrz rurki korony pierścień włosków.
- Owoce
- Rozłupki o długości 2,6–2,8 mm. Ich powierzchnia pokryta jest siateczkowatymi 5-kątnymi zmarszczkami.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rośnie na suchych zboczach i polach (chwast). Roślina wapieniolubna.
Zagrożenia
Gatunek umieszczony został na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[3] i na obszarze Polski uznany za narażony na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię krytycznie zagrożonego CR[4]. W Polskiej czerwonej księdze roślin także uznany za krytycznie zagrożony (kategoria CR)[5].
Przypisy
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2010-03-31]. (ang.).
- ↑ a b Ajuga chamaepitys (L.) Schreb. w bazie danych: GRIN (Germplasm Resources Information Network) na http://www.ars-grin.gov (ang.)
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Bibliografia
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 41009
- EoL: 579805
- EUNIS: 174497
- FloraWeb: 137
- GBIF: 2927080
- identyfikator iNaturalist: 59259
- IPNI: 444546-1
- ITIS: 32452
- NCBI: 49984
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-5197
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:444546-1
- Tela Botanica: 74943
- identyfikator Tropicos: 17600012
- USDA PLANTS: AJCH