Amazonka błękitnoskrzydła
| Amazona gomezgarzai | |
| Silva, Guzmán, Urantówka & Mackiewicz, 2017 | |
 Samiec | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
amazonka błękitnoskrzydła |
Amazonka błękitnoskrzydła[1][2] (Amazona gomezgarzai) – proponowany gatunek ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae) żyjący na Jukatanie w Meksyku. Opisany w 2017 roku w czasopiśmie „PeerJ”[3]. Autorzy publikacji, która ukazała się w 2018 roku (Escalante et al.), twierdzą jednak, że takson ten nie stanowi odrębnego gatunku, a jedynie hybrydę amazonki białoczelnej (Amazona albifrons) uzyskaną w niewoli[4].
Średnia długość ciała Amazona gomezgarzai wynosi 25 cm, a masa ciała 200 g. Charakteryzuje się wyraźnym dymorfizmem płciowym, samce są większe od samic. W zależności od płci, długość skrzydeł wynosi 170–175 mm, a ogona 84–90 mm. Większą część ciała pokrywają pióra koloru zielonego. Jednak papugi te różnią się wielkością i szczegółami w kolorze upierzenia od innych amazonek występujących na półwyspie Jukatan, czyli amazonki białoczelnej (Amazona albifrons) i amazonki żółtokantarowej (Amazona xantholora)[3].
Czoło i przednia część głowy oraz obrączka wokół oka u samca czerwone. U samicy kolor czerwony na głowie ograniczony jest do czoła. Lotki pierwszego i drugiego rzędu niebieskozielone. Ogon zielony z niebieskozielonymi końcówkami piór. Pióra ogona od strony wewnętrznej z czerwonymi plamami[3].
Wydają charakterystyczne głośne, ostre i powtarzające się odgłosy, które przypominają jastrzębia, naturalnego wroga tych ptaków. Niewykluczone, że odgłos ten służy do ostrzegania innych ptaków. Sylaby są 3–5 razy dłuższe niż u amazonek białoczelnych i żółtokantarowych[3].
Żyją w grupach do kilkunastu osobników. Pary i ich potomstwo mają tendencję do pozostawania razem w grupie[3].
Analizy genetyczne oparte na mitochondrialnym DNA wskazują na bliskie pokrewieństwo z amazonką białoczelną i sugerują, że jest jej podgatunkiem. Jednak może to wynikać z introgresji mitochondrialnego DNA lub zbyt małej zmienności zbadanych markerów genetycznych. Niewykluczone, że nowy gatunek wyewoluował stosunkowo niedawno (około 120 tysięcy lat temu) w obrębie jednej z populacji amazonek białoczelnych[3].
Gatunek został odkryty w 2014 r. przez ornitologa dr. Miguela Gómeza Garzę podczas jednej z jego wypraw na półwyspie Jukatan[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872 (wersja: 2021-07-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-14].
- ↑ Nowy gatunek papugi z Jukatanu. KopalniaWiedzy.pl, 2017-06-28. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Tony Silva, Antonio Guzmán, Adam D. Urantówka, Paweł Mackiewicz: A new parrot taxon from the Yucatán Peninsula, Mexico—its position within genus Amazona based on morphology and molecular phylogeny. [w:] PeerJ [on-line]. [dostęp 2017-07-09]. (ang.).
- ↑ P. Escalante et al. A new species of Mexican parrot? Reasonable doubt on the status of Amazona gomezgarzai (Psittaciformes: Psittacidae). „Zootaxa”. 4420 (1), s. 139–147, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4420.1.9. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jessica Wapner: Blue-winged Amazon: Beautiful New Parrot Species With Very Loud Voice Discovered in Mexico. Newsweek, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
- Blue-winged Amazon: A new parrot species from the Yucatán Peninsula. ScienceDaily, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
- Red-faced encounter: rare new species of parrot discovered in Mexico. Guardian News and Media Limited, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
- Manon Bischoff: Neue Papageienart entdeckt. Spektrum, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (niem.).
- Yak-Yak-Yak. SPIEGEL, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (niem.).
- Ian Johnston: 'Unique’ parrot species with a call like a hawk discovered in Mexico. The Independent, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
- Odkryto nowy gatunek papugi: amazonkę niebieskoskrzydłą]. Nauka w Polsce [w:] PAP, 2017-07-08. [dostęp 2017-07-09]. (pol.).
- Amazonka niebieskoskrzydła - w Meksyku odkryto nowy gatunek papugi. Polskie Radio S.A., 2017-07-09. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).
- Tomasz Ulanowski: Naukowcy, w tym polscy, odkryli nowy, bajeczny gatunek papugi. Agora SA, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).