Bazar Chorsu (Taszkent)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
57 Tafakkur ko’chasi |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
Położenie na mapie Taszkentu  | |
Położenie na mapie Uzbekistanu  | |
| 41°19′36″N 69°14′06″E/41,326667 69,235000 | |
.jpg)
Bazar Chorsu (uzb. Chorsu bozori) – jeden z najstarszych i największych bazarów Taszkentu i Azji Środkowej, mieści się w dzielnicy Stare Miasto (uzb. Eski shahar, ros. Staryj gorod). Bazar był znany już w średniowieczu i miał duże znaczenie handlowe, znajdując się bezpośrednio na Jedwabnym Szlaku[1]. Chorsu w tłumaczeniu z języka perskiego oznacza „cztery drogi”[2].
Kopuła zdobiona niebieską mozaiką z ornamentem jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Taszkentu[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W latach 70. Taszkent stał się miejscem odważnych eksperymentów architektonicznych. Po wielkiej tragedii – trzęsieniu ziemi 26 kwietnia 1966 roku, które prawie całkowicie zniszczyło centralną część Taszkentu, miasto wymagało pilnej odbudowy; tak narodziło się zjawisko urbanistyczne, które niektórzy nazywają „Sejsmicznym Modernizmem”. Od tego momentu zaczęto wznosić budynki odporne na drgania tektoniczne, co pozwalało uchronić je przed zniszczeniami, spowodowanymi dość częstymi trzęsieniami ziemi, charakterystycznymi dla tego regionu[4][5][6].
Kompleks Chorsu składa się z budynku głównego i siedmiu budynków sąsiednich, także przykrytych kopułami[3].
Budynek główny ma trzy kondygnacje i jest przykryty wielką kopułą, o średnicy ok. 300 m[potrzebny przypis].
Na najniższej kondygnacji znajdują się piwnice, korytarze i różne pomieszczenia gospodarcze. Na środkowym i górnym poziomie znajdują się stoiska handlowe, które są podzielone według rodzajów sprzedawanych towarów takich jak: owoce, warzywa, orzechy, orientalne słodycze, przyprawy, zboża, odzież i artykuły gospodarstwa domowego, które są sprzedawane w oddzielnych pawilonach obok[2].
Asortyment[edytuj | edytuj kod]
Jedzenie[edytuj | edytuj kod]
Na tradycyjny asortyment Chorsu, składają się lokalne sezonowe owoce i warzywa, zioła, mięso i produkty mleczne (katyk – kwaśne mleko, kefir, twarożek i kurt – kulki twarogowe), przyprawy (czerwony i czarny pieprz, kminek, cynamon, gałka muszkatołowa, szafran, kardamon, goździki, kolendra, kurkuma i suszone pomidory).
Na drugim poziomie bazaru Chorsu można kupić suszone owoce (suszone morele, rodzynki, suszone śliwki), różne rodzaje orzechów i tradycyjne orientalne słodycze (nawat, parwarda, orzeszki w cukrze, kolorowe rodzynki, słone pestki moreli).
Obok głównego budynku znajdują się liczne stragany na otwartym powietrzu, na których można skosztować różnych potraw kuchni uzbeckiej takich jak: naryn, szaszłyk z wątroby jagnięcej, uzbecki pilaw, samsa[2][7].
Warsztaty[edytuj | edytuj kod]
Na bazarze także są liczne warsztaty, w których na oczach kupujących rzemieślnicy ręcznie wyrabiają rozmaite przedmioty: instrumenty muzyczne, tace, dekoracyjne pudełka. Można tu również kupić uzbecki czapan, tiubietiejki, torebki i kosmetyczki, ręcznie haftowane złotymi nićmi oraz ręcznie wykonaną biżuterię ze złota i srebra, tradycyjne stroje uzbeckie, dywany i pamiątki[2][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Базар Чорсу. Достопримечательности Ташкента. Среднеазиатские базары. [online], www.centralasia-travel.com [dostęp 2021-02-07].
- ↑ a b c d Базар Чорсу [online], Туристер.ру [dostęp 2021-02-07] (ros.).
- ↑ a b Угроза разрушения памятника «Чорсу базар» и его окрестностей [online], Газета.uz, 23 listopada 2018 [dostęp 2021-02-07] (ros.).
- ↑ Гид по архитектуре и культуре Ташкента: как город открывается миру и придумывает себя [online], Афиша [dostęp 2021-02-07].
- ↑ Największe trzęsienia ziemi w pobliżu Uzbekistanu w latach 1900–2021.ⓘInformacje o najnowszych trzęsieniach ziemi w pobliżu Uzbekistanu [online], hikersbay.com [dostęp 2021-02-07] (pol.).
- ↑ y, Seismic Modernism: Architecture and Housing in Soviet Tashkent [online], www.vipergallery.org [dostęp 2021-12-26].
- ↑ Bazaar Chorsu, «Eski Juva», Ancient bazaars of Central Asia, Oriental bazaars, Sights of Tashkent. [online], www.tourstouzbekistan.com [dostęp 2021-02-07] (ang.).
- ↑ Time Travel Turtle – Tashkent’s Chorsu Bazaar [online], Time Travel Turtle, 18 września 2019 [dostęp 2021-02-07] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Philipp Meuser, Seismic Modernism: Architecture and Housing in Soviet Tashkent. - DOM Publishers, Berlin 2016.