Baziówka wiosenna
_Rehm_1002393.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
baziówka wiosenna |
| Nazwa systematyczna | |
| Rutstroemia bolaris (Batsch) Rehm Rabenh. Krypt.-Fl., Edn 2 (Leipzig) 1.3(lief. 39): 765 (1893) [1896] | |
Baziówka wiosenna (Rutstroemia bolaris (Batsch) Rehm) – gatunek grzybów z rodziny baziówkowatych (Rutstroemiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rutstroemiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1786 r. August Johann Georg Karl Batsch, nadając mu nazwę Peziza bolaris. Obecną nazwę nadał mu Heinrich Rehm w 1893 r.[1] Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Calycina bolaris (Batsch) Seaver 1934
- Helotium bolare (Batsch) Massee 1895
Nazwa polska według M.A. Chmiel[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Owocniki typu apotecjum. Wewnętrzna powierzchnia o barwie żółtawobrązowej, czerwonawopomarańczowej do winnej, powierzchnia zewnętrzna jaśniejsza. Ekscypulum o teksturze globulosa. Askospory 18–24(27) x 7,5–9 μm, z licznymi gutulami, w stanie dojrzałym z trzema przegrodami[4].
Podobna Rutstroemia alni występuje na olszach, ma zarodniki o podobnych wymiarach, z dwoma dużymi gutulami i wieloma drobnymi. Rutstroemia firma występuje zwykle na dębach, czasem na leszczynie, ma zarodniki węższe (4,5–6 μm) i bez drobnych gutuli[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Najwięcej stanowisk Rutstroemia bolaris podano w Europie i Ameryce Północnej, znana jest także w jednym regionie we wschodniej Afryce[5]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła 6 stanowisk[3], w późniejszych latach podano następne, a najbardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Można go spotkać co roku, szczególnie w okresie od lutego i kwietniu na leżących na ziemi gałęziach grabu[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-08] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-04-08] (ang.).
- ↑ a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 110, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ a b c Rutstroemia bolaris (Batsch) Rehm [online] [dostęp 2024-04-08] (ang.).
- ↑ Występowanie baziówki wiosennej na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-04-08] (ang.).
- ↑ Stanowiska baziówki wiosennej w Polsce [online] [dostęp 2024-04-08] (pol.).