Cienistka

Cienistka
	; Cienistka trójkątna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	paprotnicowate
Rodzaj	cienistka
	Nazwa systematyczna
	Gymnocarpium Newman; Phytologist 4: 371. 1851
	Typ nomenklatoryczny
	Gymnocarpium dryopteris (L.) Newman
Synonimy
	Carpogymnia D.Löve & Á.Löve; Currania Copel.;
	Carpogymnia D.Löve & Á.Löve; Currania Copel.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cienistka, zachyłka (Gymnocarpium Newman) – rodzaj paproci należących do rodziny paprotnicowatych. Obejmuje 9 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na półkuli północnej w strefie umiarkowanej, schodzący najdalej na południe w Azji Południowo-Wschodniej^[4]. W Polsce występują dwa gatunki: cienistka trójkątna G. dryopteris i cienistka Roberta G. robertianum^[5].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

W systemie PPG I (2016) jeden z trzech rodzajów z rodziny paprotnicowatych Cystopteridaceae^[2]. W systemie Smitha i in. (2006) rodzaj zaliczany był do podrodziny Cystopteroideae w obrębie rodziny rozrzutkowatych Woodsiaceae, ale taka relacja filogenetyczna okazała się błędna^[6]^[2].

Wykaz gatunków^[4]

Gymnocarpium × achriosporum J.Sarvela
Gymnocarpium appalachianum Pryer & Haufler
Gymnocarpium × bipinnatifidum Miyam.
Gymnocarpium × brittonianum (Sarvela) K.M.Pryer & Haufler
Gymnocarpium disjunctum (Rupr.) Ching
Gymnocarpium dryopteris (L.) Newman – cienistka trójkątna, zachyłka trójkątna
Gymnocarpium fedtschenkoanum Pojark.
Gymnocarpium heterosporum W.H.Wagner
Gymnocarpium × intermedium J.Sarvela
Gymnocarpium jessoense (Koidz.) Koidz.
Gymnocarpium oyamense (Baker) Ching
Gymnocarpium remotipinnatum (Hayata) Ching
Gymnocarpium robertianum (Hoffm.) Newman – cienistka Roberta, zachyłka Roberta

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ ^a ^b ^c The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-04].
↑ ^a ^b ^c Gymnocarpium Newman. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-27].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 90, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[ppgI-2] The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .

[A-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-04].

[powo-4] Gymnocarpium Newman. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-27].

[checklist-5] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 90, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[smith-6] Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]