Cornelius Jansen Starszy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cornelius Jansen Starszy
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1510
Hulst

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 1576
Gandawa

biskup Gandawy
Okres sprawowania

1565-1576

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Sakra biskupia

29 sierpnia 1568

Cornelius Jansen Starszy, Korneliusz Janseniusz (ur. w 1510 w Hulst, zm. 11 kwietnia 1576 w Gandawie[1]) – kapłan katolicki, belgijski teolog, biskup Gandawy, profesor uniwersytetu w Lowanium, egzegeta.

Studiował w Gandawie i Lowanium, w 1533 uzyskał tytuł lector Bibliae i licencjat z teologii. W 1549 został proboszczem w Courtrai. W 1561 został doktorem teologii i profesorem egzegezy na uniwersytecie w Lowanium. W 1563 uczestniczył na ostatnich sesjach Soboru Trydenckiego jako delegat uniwersytetu i króla Filipa II[2][3]. W 1565 roku został mianowany biskupem Gandawy, a 29 sierpnia 1568 przyjął sakrę[1].

Wydał wiele dzieł treści egzegetycznej i polemicznej, które zalecane były między innymi przez Korneliusza a Lapide i św. Roberta Bellarmina[2].

Dorobek[edytuj | edytuj kod]

  • Concordia Evangelica (dopełniona później o dodatek Commentarius in concordiam et totam historiam Evangelicam), 1540(?), 1549, 1571, 1577. Jest to zbiór i historia wszystkich spraw, nauk, żywota i śmierci Jezusa Chrystusa, ze wszystkich czterech Ewangelii w jedno zebrana i złożona.
  • Commentarius in proverbia Salomonis, 1569
  • Annotationes in l. Sapientiae, 1569 (?)
  • Commentarius in Ecclesiasticum, 1569
  • Paraphrasis et annotationes na wszystkie psalmy, 1578, 1570. W tym komentarzu trzyma się tekstu hebrajskiego, uwzględniając grecki, podaje sens literalny, prorocki i historyczny. To samo dzieło wydane zostało powtórnie w 1586 i 1592 z dodatkiem uwag na Cantica Canticorum[2].

Dzieło Concordia Evangelica stanowiło wzorzec do ostatniej pracy ks. Jakuba Wujka i wydane zostało w polskim tłumaczeniu pt. Żywot i nauka Pana naszego Jezusa Chrystusa albo Ewangelia z czterech jedna. Na sto i pięćdziesiąt rozdziałów z modlitwami porządnie rozłożona (Kraków, 1597 r.). Ksiądz Jakub Wujek w przedmowie do swej pracy tłumaczy, że Concordiam Evangelicam (czyli zgodę Ewangelistów w jedną złożoną) przygotowali już wcześniej między innymi Teofil z Antiochii czy Euzebiusz z Cezarei i inni żyjący w jego czasach, z których najlepszy jest Concordiam Evangelicam Korneliusza Janseniusza[4].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Bishop Cornelis Jansen. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2023-09-15]. (ang.).
  2. a b c Podręczna encyklopedya kościelna T.17/18, Warszawa 1909. s. 394
  3. Stanisław Wielgus i inni red., Encyklopedia katolicka. T. 7: Ignoratio elenchi – Jędrzejów, Lublin: TNKUL, 1997, s. 988-989, ISBN 978-83-86668-00-7 [dostęp 2023-09-14].
  4. Przedmowa ks. Jakuba Wujka do: Żywot i nauka Pana naszego Jezusa Chrystusa albo Ewangelia z czterech jedna.., Kraków 1597

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]