Dianthus pungens
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Dianthus pungens | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Dianthus pungens L. Mant. Pl. 2: 240 1771[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Dianthus pungens L. – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae Juss.). Występuje naturalnie w południowo-wschodniej Francji oraz we wschodniej części Hiszpanii[4]. We Francji został zarejestrowany w departamentach Aude, Hérault, Lozère, Pireneje Wschodnie, Tarn oraz Tarn i Garonna, natomiast w Ariège i Aveyron jego występowanie musi zostać potwierdzone, a w departamencie Aisne gatunek ten wyginął[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Bylina dorastająca do 10–30 cm wysokości. Pędy są trochę kanciaste i cienkie, lekko zdrewniałe u podstawy. Ma zdrewniałe kłącza[4][6].
- Liście
- Mają równowąski kształt[4]. Są sztywne, prawie ostre[6]. Mierzą 10–50 mm długości oraz 1–2 mm szerokości. Blaszka liściowa jest o wierzchołku od ostrego do prawie tępego[4].
- Kwiaty
- Są pojedyncze lub zebrane po 2–6 w rozproszone wierzchotki, rozwijają się na szczytach pędów. Osadzone na dość długich szypułkach. Kieliszek składa się z czterech szeroko rozłożonych łusek, lekko zrośniętych ze sobą, sięgających do połowy długości kielicha. Kielich ma cylindryczny lub ostro stożkowy kształt, prążkowany na całej długości, z lancetowato spiczastymi ząbkami na brzegach, dorasta do 6–28 mm długości. Płatki są gładkie, mają kształt od eliptycznego do odwrotnie jajowatego i barwę od różowej do purpurowej, osiągają do 5–10 mm długości, brzegi płatków są postrzępione[4][6].
- Owoce
- Podłużne torebki[6].
- Gatunki podobne
- Roślina jest podobna do gatunku D. subacaulis, ale różni się od niego owłosioną lub omszoną łodygą przynajmniej u podstawy (nigdy nie jest całkowicie bezwłosa). Ponadto brzegi liści są chropowate[6]. Różnią się też zasięgiem występowania – D. pungens rośnie najczęściej w Roussillon, masywie Corbières oraz w górach Montagne Noire, podczas gdy D. subacaulis jest spotykany w Prowansji[7].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Rośnie na skałach, grzbietach i klifach, czasami również na piargach[4][6]. Występuje na wysokości od 100 do 800 m n.p.m.[7], podczas gdy na grzbietach górskich spotykany jest na wysokości od 400 do 1200 m n.p.m.[6] Kwitnie od maja do sierpnia[4].
Zmienność[edytuj | edytuj kod]
W obrębie tego gatunku oprócz podgatunku nominatywnego wyróżniono cztery inne podgatunki[3]:
- Dianthus pungens subsp. brachyanthus (Boiss.) B.Fern.Casas, G.López & M.Laínz
- Dianthus pungens subsp. gredensis (Pau ex Caball.) Crespí, C.P.Fern., A.Castro, Bernardos & Amich
- Dianthus pungens subsp. hispanicus (Asso) O.Bolòs & Vigo
- Dianthus pungens subsp. ruscinonensis (Boiss.) M.Bernal, Laínz & Muñoz Garm. – dorastające do 10–40 cm wysokości. Kwitnie obficie i długotrwale przez okres kilku miesięcy. Znajduje się pod ochroną we francuskim regionie Midi-Pireneje[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
- ↑ a b c Dianthus pungens L.. The Plant List. [dostęp 2015-12-01]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Dianthus pungens. Plantes & botanique. [dostęp 2015-12-01]. (fr.).
- ↑ Dianthus pungens L.. Tela Botanica. [dostęp 2015-12-01]. (fr.).
- ↑ a b c d e f g Dianthus Pungens subsp. pungens: oeillet piquant [Caryophyllacées]. Fleurs du Sud. [dostęp 2015-12-01]. (fr.).
- ↑ a b Dianthus pungens. canope.ac-besancon.fr/. [dostęp 2015-12-01]. (fr.).
- ↑ Galerie - Dianthus pungens subsp. ruscinonensis : oeillet du roussillon. Fleurs du Sud. [dostęp 2015-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 sierpnia 2016)]. (fr.).