Dolina Lipinki
 Staw Ajska w 2013 roku | |
| zespół przyrodniczo-krajobrazowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Data utworzenia |
26 kwietnia 2021 |
| Akt prawny |
Uchwała nr XLI/344/21 Rady Miejskiej z dnia 26 kwietnia 2021 r.[1] |
| Powierzchnia |
40,8703 ha |
Położenie na mapie Świętochłowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°18′57,8″N 18°54′17,4″E/50,316056 18,904833
| |
Dolina Lipinki – zespół przyrodniczo-krajobrazowy[2] w dolinie potoku Lipinki (inne lokalne nazwy: Rzeczka, Potok Graniczny, Guidotto[3]), lewego dopływu Bytomki[3], położona na wysokości około 249 m n.p.m., w Świętochłowicach na pograniczu Lipin i Chropaczowa.
Teren doliny został przekształcony poprzez niezrekultywowane hałdy Huty Cynku Guidotto w Chropaczowie[3]. W obrębie doliny, oprócz kilkudziesięciu bardzo przyrodniczo interesujących zbiorników i oczek wodnych, z których największym jest staw Ajska[3], znajdziemy największe w Świętochłowicach zbiorowiska szuwarowe. Miejscowy krajobraz uzupełniają, porośnięte roślinnością ruderalną, poprzemysłowe hałdy i nieużytki. Dzięki dość wyjątkowym formom nadają one jednak całości bardzo malowniczy charakter. Poszczególne fragmenty doliny łączy płynący nią potok Lipinka oraz sieć jego dopływów. W tej części miasta zachowała się duża mozaikowość siedlisk, związana z występowaniem na małym terenie wielu różnych typów siedlisk. Wspomniana mozaikowość środowiska (obecność biotopów wodno-błotnych, polno-łąkowych, leśnych i różnego rodzaju nieużytków) oraz występowanie chronionych gatunków roślin i zwierząt to najważniejsze walory przyrodnicze tego obszaru[4].
Najciekawszą grupą zwierząt występującą w Dolinie Lipinki są ptaki. Obserwuje się tu gatunki związane z ekosystemami wodnymi, z zadrzewieniami oraz z terenami otwartymi i agrocenozami. Obok gatunków pospolitych obserwuje się także gatunki uznawane za bardzo rzadkie. Ogółem na omawianym obszarze stwierdzono ponad 100 gatunków ptaków – w tym blisko 70 lęgowych[5].
Poza ptakami występują tu także licznie płazy: ropucha szara i zielona, kilka gatunków żab oraz kumak nizinny. Spotkać tu także można zaskrońca zwyczajnego, czy co najmniej 11 gatunków ważek[3].
Istniejące tu ekosystemy bagienne i wodne, zasługują na ochronę nie tylko ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe, lecz również ze względu na ich funkcje oczyszczające. Badania Czarneckiej[6] wykazały, że ciąg stawów spełnia funkcję naturalnej oczyszczalni hydrobotanicznej, rozkładającej substancje organiczne ze ścieków bytowych, mimo silnego skażenia ściekami przemysłowymi (głównie siarczanami).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Uchwała nr XLI/344/21 Rady Miejskiej w Świętochłowicach. Baza Aktów Własnych. [dostęp 2021-04-29].
- ↑ swietochlowice.pl: XLI sesja Rady Miejskiej w Świętochłowicach. 2021-04-26. [dostęp 2021-04-29].
- ↑ a b c d e Krzysztof Przondziono: Dolina Lipinki. [w:] wazki.pl [on-line]. [dostęp 2018-06-12].
- ↑ Mirosław Kręciała, Dokumentacja przyrodnicza projektowanego Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego "Dolina Lipinki", Świętochłowice - Katowice: Górnośląskie Towarzystwo Przyrodnicze im. A. Czudka, 2011.
- ↑ Jarosław Wojtczak, Robert Matusiak, Dolina Lipinki – godny ochrony obszar w północno-zachodniej części Świętochłowic, „Przyroda Górnego Śląska”, 42, 2005.
- ↑ Monika E. Czarnecka, Ocena skuteczności oczyszczania ścieków przemysłowych i bytowych przez ekosystemy bagienne i wodne w rejonach silnie uprzemysłowionych, Sosnowiec: Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, 2001.