Edmund Czarkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edmund Czarkowski
podporucznik piechoty podporucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

1912
Chotyłów

Data i miejsce śmierci

13 października 1943
Lenino

Przebieg służby
Lata służby

19301943

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
1 Korpus Polski w ZSRR

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari

Edmund Czarkowski (ur. 1912 w Chotyłowie, zm. 13 października 1943 pod Lenino) – podporucznik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Edmund Czarkowski urodził się w 1912 w Chotyłowie, w powiecie bialskim, w rodzinie Kazimierza. W 1933 ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939. W latach 1941-1942 przez dziesięć miesięcy pełnił służbę w Polskich Siłach Zbrojnych w ZSRR. Następnie mieszkał wraz z rodziną i por. Kraśkiewiczem w Moskwie.

W maju 1943 przybył z pierwszą grupą oficerów do obozu w Sielcach nad Oką, gdzie organizowała się 1 Polska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Dowódca dywizji, pułkownik dyplomowany Zygmunt Berling wyznaczył go na stanowisko dowódcy plutonu żandarmerii, który oficjalnie był nazywany plutonem administracyjnym.

12 października 1943, w czasie bitwy pod Lenino sztandar 1 DP znajdował się w samochodzie dowódcy dywizji. W trakcie ostrzału artyleryjskiego starszy sierżant Sylwester Caputa, który był odpowiedzialny za bezpieczeństwo samochodu, z trudem wyprowadził sztandar z zagrożonego miejsca. Natomiast w ochronie sztandaru został ciężko ranny podporucznik Czarkowski. Po zakończeniu bitwy Wanda Wasilewska pisała o tym fakcie w tygodniku „Wolna Polska”: bądźcie dumni z porucznika Czarkowskiego …, który ciężko ranny, gdy w szpitalu na chwilę odzyskał przytomność, zapytał – gdzie sztandar i co z dowódcą generałem Berlingiem. A kiedy się dowiedział, że sztandar cały, że dowódca żywy i zdrowy, powiedział: wobec tego mogę umrzeć spokojnie[1]. 13 października 1943 porucznik Czarkowski zmarł z odniesionych ran w obecności żony, sanitariuszki batalionu sanitarnego 1 DP[2].

11 listopada 1943 generał brygady Zygmunt Berling odznaczył pośmiertnie porucznika Czarkowskiego Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Historyczny rodowód polskiego ceremoniału wojskowego, s. 48.
  2. Józef Margules, Edmund Czarkowski, s. 744.
  3. Historyczny rodowód polskiego ceremoniału wojskowego, s. 324.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Józef Margules, Edmund Czarkowski w: Ludzie czynu. Krótkie życiorysy bohaterów Wojny Wyzwoleńczej Narodu Polskiego w latach 1939-1945, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 1-2 (34), Warszawa 1965.
  • Historyczny rodowód polskiego ceremoniału wojskowego, oprac. zbiorowe pod red. nauk. Leonarda Ratajczyka, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1981, ISBN 83-11-06506-3.
  • Ludzie Pierwszej Armii, Wyd. GZPW Wojska Polskiego, 1946.
  • Włodzimierz Sokorski, Tamte lata, Książka i Wiedza, 1979.
  • Alojzy Sroga, Początek drogi, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1972, s. 28-29.
  • Wojsko Ludowe, tom 22, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1971, s. 62.