Elizabeth Roboz Einstein
_(8491285511).jpg) Elizabeth Roboz Einstein w 1948 | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk biochemii | |
| Specjalność: biochemia, neurobiologia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Uczelnia | |
| Okres zatrudn. |
1942–1945 |
| Uczelnia |
Uniwersytet Wyoming |
| Uczelnia |
Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley |
Elizabeth Roboz Einstein (ur. w 1904 r. w Szászváros (obecnie Orăștie w południowo-zachodniej Transylwanii, zm. 9 stycznia 1995 r. w Berkeley w Kalifornii) – biochemiczka i neurobiolożka znana z oczyszczenia i opisu zasadowego białka mieliny[1] (ang. Myelin basic protein (MBP)[2] wchodzącego w skład otoczki mielinowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w Transylwanii, w ówczesnej Koronie Świętego Stefana współtworzącej Austro-Węgry. W 1928 roku otrzymała doktorat Uniwersytetu Wiedeńskiego w dziedzinie chemii organicznej, w 1939 roku wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych[2]. Po przybyciu to USA pracowała w małej fabryce chemicznej w kalifornijskim Stockton, następnie rozpoczęła karierę badawczą na uniwersytetach. Zaczęła w 1942 roku w California Institute of Technology, gdzie z biochemikiem Ariem Janem Haagenem-Smitem zajmowała się aloesem. W 1945 roku przeniosła się na Uniwersytet Wyoming, a następnie w 1948 roku na Uniwersytet Stanforda, gdzie dołączyła do laboratorium badań nad żywnością (Food Research Laboratory) w Instytucie Badawczym Stanforda (Stanford Research Institute)[3].
Stamtąd czasowo przeniosła się na Uniwersytet Georgetown, gdzie wraz z Marian Kies pracowała nad zasadowym białkiem mieliny, które odkryły i którego interakcje z przeciwciałami i komórkami T zidentyfikowała wówczas Kies[4].
Ostatecznie na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco (w którego centrum medycznym miała stanowisko Clinical Professor of Neurology (Neurochemistry) i gdzie w 1968 roku otrzymała grant badawczy od amerykańskiego National Multiple Sclerosis Society[5] i wreszcie na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley[6].
Opublikowała książkę "Proteins of the Brain and the Cerebrospinal Fluid in Health and Disease" (C.C. Thomas, Springfield, IL, 1982) podsumowującą jej badania nad mieliną[2].
W 1959 roku poślubiła Hansa Alberta Einsteina, wykładowcę inżynierii hydraulicznej na Berkeley i najstarszego syna Alberta Einsteina[6]. W 1991 roku już po śmierci męża opublikowała książkę poświęconą jego biografii i wspólnemu życiu: Hans Albert Einstein: Reminiscences of his Life and our Life Together[7].
Dla jej upamiętnienia Uniwersytet Kalifornijski przyznaje stypendium jej imienia w dziedzinie neuronauki przeznaczone dla doktorantów badających rozwój człowieka[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Adele J. Wolfson, One hundred years of American Women in biochemistry *, „Biochemistry and Molecular Biology Education”, 34 (2), 2006, s. 75–77, DOI: 10.1002/bmb.2006.49403402075, ISSN 1539-3429 [dostęp 2020-04-01] (ang.).
- ↑ a b c Paola S. Timiras, Elizabeth Roboz Einstein, (1904–1995), „Neurochemical Research”, 20 (7), 1995, s. 885–885, DOI: 10.1007/BF00969703, ISSN 1573-6903 [dostęp 2020-06-09] (ang.).
- ↑ Elizabeth Roboz Einstein (1904–1995) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2020-04-08] (ang.).
- ↑ Lewis Rowland, NINDS at 50 : an incomplete history celebrating the fiftieth anniversary of the National Institute of Neurological Disorders and Stroke, Bethesda, Md. : U.S. Dept. of Health and Human Services, Public Health Service, National Institutes of Health, 2001, s. 69-70 [dostęp 2020-04-08] (ang.).
- ↑ UCSF News, University of California, San Francisco: The University., 1967 [dostęp 2020-04-08] (ang.).
- ↑ a b Dr. Elisabeth (Elizabeth) Roboz, [w:] University Women's International Networks Database – Datenbank Internationale Netzwerke von Akademikerinnen, Max Planck Institute for the History for Science [dostęp 2020-04-04] (niem.).
- ↑ Hans Albert Einstein: Reminiscences of His Life and Our Life Together by Einstein, Elizabeth Roboz; Clark, Ronald W. (Foreword by) [online], www.abebooks.co.uk [dostęp 2020-04-08] (ang.).
- ↑ Fellowships [online], Department of Molecular & Cell Biology, 8 listopada 2011 [dostęp 2020-04-08] (ang.).