Franciszek Biesiadecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Biesiadecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 lipca 1869
Kraków

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1941
Konotop

poseł do austriackiej Rady Państwa
Okres

od 7 lipca 1909
do 30 marca 1911

Poseł do Sejmu Krajowego
Okres

od 1913
do 1914

Odznaczenia
Srebrny Wawrzyn Akademicki

Franciszek Ksawery Biesiadecki h. Prus (ur. 28 lipca 1869 w Krakowie, zm. 4 lipca 1941 w Konotopie[1]) – właściciel ziemski, bibliofil, kolekcjoner, mecenas ruchu bibliofilskiego w Polsce, zasłużony numizmatyk, poseł na Sejm Krajowy Galicji X kadencji.

Medal ku czci Franciszka Biesiadeckiego wybity w 1931

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem lekarza patomorfologa, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Alfreda Biesiadeckiego, i Izy z Meyerów[2]. Miał młodszego brata Józefa, który zginął w 1886 na Czerwonym Wierchu[3]. Ukończył we Lwowie gimnazjum, następnie wydział prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego (1891)[2]. Po studiach, w latach 1892–1893 pracował w Banku Krajowym, od 1894 zajął się prowadzeniem gospodarstwa w majątku Rohatyn, gdzie posiadał bibliotekę składającą się z 5 tysięcy woluminów z zakresu historii, sztuki i numizmatyki. Księgozbiór uległ zniszczeniu podczas I wojny światowej. Członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członek jego Komitetu (24 czerwca 1910 – 13 czerwca 1912)[4]. Członek Towarzystwa Kółek Rolniczych we Lwowie, prezes jego Zarządu Powiatowego w Rohatyniu (1914)[5]. Przed 1914 był właścicielem Firlejowa[6].

W latach 1910–1911 był posłem do Rady Państwa w Wiedniu. W 1913 został posłem Sejmu Krajowego Galicji X kadencji reprezentując I kurię okręgu Brzeżany[7]. Założyciel, wydawca i redaktor w latach 1917–1922 czasopisma bibliofilskiego „Exlibris”. Był współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Książki w Krakowie w 1922, a następnie w 1923 we Lwowie, gdzie w 1925 przejął po Janie Kasprowiczu funkcję prezesa. Był honorowym prezesem I i II Zjazdu Bibliofilów Polskich, członkiem Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie oraz Rycerskiego Zakonu Bibliofilskiego z Kapitułą Orderu Białego Kruka w Krakowie. W 1930 odznaczony Orderem Białego Kruka[8]. W 1931 Towarzystwo Miłośników Książki w Krakowie wybiło na jego cześć złoty medal wręczony mu uroczyście 14 lutego 1932 we Lwowie[9]. Nabył i przekazał do Muzeum Narodowego w Krakowie księgozbiór Antoniego Ryszarda[10].

Po wybuchu II wojny światowej pozostał we Lwowie. Aresztowany 9 kwietnia 1940, osadzony w więzieniu przy ul. Łąckiego. Następnie wywieziony do Konotopu, gdzie zmarł 4 lipca 1941[11].

Był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy z Wandą Wereszczyńską, po raz drugi z Anielą Turysiewicz (od 1911)[2].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Biesiadecki, Franciszek Ritter von [online], parlament.gv.at [dostęp 2019-10-06] (niem.).
  2. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 16. [dostęp 2021-06-30].
  3. epitafium Józefa Biesiadeckiego. [dostęp 2018-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-17)].
  4. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1910, s. 927; 1911, s. 976; 1912, s. 976.
  5. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1914, Lwów 1914, s. 1028
  6. Ks. Stanisław Szatko. Dzieje Firejowa. „Wschód”. Nr 77, s. 10, 10 marca 1938. 
  7. Wyniki Wyborów do Sejmu Krajowego Galicji. „Rzeczpospolita”. 103, s. 192, 19 lipca 1913.
  8. Krótki rys biograficzny
  9. Wręczenie medalu
  10. Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIII wyd. 1991, s. 558.
  11. Sławomir Kalbarczyk. Martyrologia Polaków w więzieniu przy ulicy Łąckiego we Lwowie w latach II wojny światowej. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, s. 110, lipiec – sierpień 2010. (pol.). 
  12. M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za krzewienie czytelnictwa”.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]