Franciszek Jun

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Jun
Data i miejsce urodzenia

16 września 1880
Ustrzyki Dolne

Data i miejsce śmierci

14/15 sierpnia 1941
Czarny Las

Przyczyna śmierci

Mord w Czarnym Lesie

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Narodowość

polska

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Franciszek Jun (ur. 16 września 1880 w Ustrzykach Dolnych, zm. 14/15 sierpnia 1941 w Czarnym Lesie) – polski nauczyciel.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 16 września 1880 w Ustrzykach Dolnych[1][2]. Był synem Jana (ok. 1900 budowniczy w Wańkowej[3], w Ropience[1]). Kształcił się w C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie w 1901 ukończył z odznaczeniem VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in.: Marian Dienstl-Dąbrowa, Roman Saphier, Samuel Seelenfreund)[4][5][6].

Z wykształcenia był nauczycielem filologii klasycznej jako przedmiotów głównych[2]. Pracę w szkolnictwie rozpoczął 1 września 1905[2]. Pracował jako zastępca nauczyciela w C. K. Gimnazjum w Wadowicach[7][2]. W drugim półroczu 1907/1908[8]. 15 lutego 1909 został przeniesiony do C. K. Gimnazjum w Mielcu[9][10]. Nauczał tam języków łacińskiego, greckiego, polskiego i niemieckiego[11][12]. Jako egzaminowany zastępca nauczyciela 1 września 1911 został przeniesiony z Mielca do C. K. I Gimnazjum w Stanisławowie z polskim językiem wykładowym[13]. W randze nauczyciela rzeczywistego uczył tam języków łacińskiego, greckiego, polskiego[14][15]

Podczas I wojny światowej 28 sierpnia 1916 został przydzielony ze Stanisławowa do macierzystego Gimnazjum w Sanoku, a 19 czerwca 1917 został zatwierdzony w zawodzie nauczycielskim i otrzymał tytuł c. k. profesora[16]. W roku szkolnym 1916/1917 w szkole uczył języka polskiego i języka łacińskiego[17]. Do 1918 był ponownie profesorem gimnazjum stanisławowskiego[18]. Został odznaczony austriackim Krzyżem Jubileuszowym dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych[18].

Symboliczne upamiętnienie Franciszka Juna na grobowcu rodzinnym w Sanoku

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości nadal był profesorem zakładu w Stanisławowie, przemianowanego na I Państwowe Gimnazjum im. Mieczysława Romanowskiego, ucząc łaciny i greki, był też zawiadowcą gabinetu archeologicznego[19]. Równolegle sprawował stanowisko kierownika Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Elizy Orzeszkowej z prawem publiczności (założonego w 1906 przez TNSW)[20]. W Państwowym Gimnazjum uczył do września 1927, po czym urlopowany na rok 1927/1928 pełnił wyłącznie obowiązki kierownika ww. Gimnazjum Żeńskiego[21]. Od roku szkolnego 1928/1929 ponownie był profesorem Gimnazjum im. Romanowskiego[22]. 15 lipca 1929 został mianowany tymczasowym kierownikiem tego gimnazjum[23]. 27 listopada 1930 został mianowany dyrektorem tej szkoły i sprawował stanowisko od 1 grudnia 1930[24]. W zakładzie nadal wykładał język polski[25]. Stanowisko dyrektora piastował do 1939[26][27].

Podczas II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej został zamordowany w dokonanej przez Niemców egzekucji w Czarnym Lesie pod Pawełczem w nocy 14/15 sierpnia 1941[28][29].

Franciszek Jun został symbolicznie upamiętniony inskrypcją na grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1899/1900 (zespół 7, sygn. 25). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 553.
  2. a b c d Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 113.
  3. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1896/1897 (zespół 7, sygn. 22). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 257.
  4. Kronika. „Dziennik Polski”. Nr 263, s. 2, 14 lipca 1901. 
  5. 20. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1900/1901. Sanok: 1901, s. 36, 47.
  6. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2020-04-25].
  7. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1908. Wadowice: 1908, s. 52.
  8. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1908. Wadowice: 1908, s. 34, 52.
  9. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Wadowicach za rok szkolny 1909. Wadowice: 1909, s. 19.
  10. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Mielcu za rok szkolny 1912. Tarnów: 1912, s. 11.
  11. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Mielcu za rok szkolny 1912. Tarnów: 1912, s. 9.
  12. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Mielcu za rok szkolny 1912. Tarnów: 1912, s. 9, 12, 15.
  13. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I. z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1911/12. Stanisławów: 1912, s. 54.
  14. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I. z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1912/13. Stanisławów: 1913, s. 24.
  15. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I. z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1913/14. Stanisławów: 1914, s. 38.
  16. XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata: 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 4.
  17. XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata: 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 2.
  18. a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1021.
  19. Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego w Stanisławowie za rok szkolny 1920/21. Stanisławów: 1921, s. 3.
    Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 328.
    Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 161.
    Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1925/26. Stanisławów: 1926, s. 3, 8.
    Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1926/27. Stanisławów: 1927, s. 3, 7.
  20. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 329.
    Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 163.
    Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1925/26. Stanisławów: 1926, s. 3, 6.
    Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1926/27. Stanisławów: 1927, s. 3, 5.
  21. Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1927/28. Stanisławów: 1928, s. 5.
  22. Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1928/29. Stanisławów: 1929, s. 15.
  23. Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1929/30. Stanisławów: 1930, s. 30, 32.
  24. Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1930/31. Stanisławów: 1931, s. 15, 18, 26.
  25. Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1930/31. Stanisławów: 1931, s. 15.
  26. Ryszard Harajda: Szkoły średnie w Stanisławowie. stanislawow.net. [dostęp 2020-04-25].
  27. Ryszard Harajda: Franciszek Jun. stanislawow.net. [dostęp 2020-04-25].
  28. Józef Zieliński. Stanisławów 1941. „Biuletyn”. Nr 43, s. 5, Czerwiec 1982. Koło Lwowian w Londynie.  Za: Józef Zieliński. Stanisławów 1941. „Tygodnik Powszechny”. Nr 49 (567), 6 grudnia 1959. Koło Lwowian w Londynie. 
  29. Tadeusz Kamiński: Tajemnica Czarnego Lasu. stanislawow.net. [dostęp 2020-04-25].