Garaż Zajezdni Służby Zdrowia
 nr rej. A-1742 z 05.12.2022
| |
.jpg) Stan na 2021 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Woronicza 19, 02-625 Warszawa |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Wiesław Żochowski, Mariusz Dalak, Janusz Czajkowski |
| Rozpoczęcie budowy |
1956 |
| Ukończenie budowy |
1958 |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
| 52,188364°N 21,005692°E/52,188364 21,005692 | |
Garaż Zajezdni Służby Zdrowia – modernistyczny garaż wielopoziomowy znajdujący się w Warszawie przy ul. Jana Pawła Woronicza 19, wybudowany w latach 1956–1958, od 2022 wpisany do rejestru zabytków. Pierwszy garaż wielopoziomowy zbudowany w Warszawie po 1945.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Budynek zaprojektowany został przez Wiesława Żochowskiego, Mariusza Dalaka i Janusza Czajkowskiego, zatrudnionych w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Transportu Drogowego i Lotniczego[1]. Budowa miała miejsce w latach 1956–1958 z pierwotnym przeznaczeniem na bazę samochodową Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od oddania do użytku pełnił jednak rolę zajezdni pojazdów służby zdrowia dla Stołecznej Kolumny Transportu Sanitarnego[2]. W latach późniejszych przebudowany, bez istotnych modyfikacji kontrukcji i detalu elewacji[1]. Obecnie w rękach prywatnych, użytkowany na cele związane z przechowywaniem, kontrolą stanu technicznego i naprawą samochodów[2].
Był pierwszym garażem wielopoziomowym wzniesionym w Warszawie po II wojnie światowej[1].
W 2003 został umieszczony na liście dóbr kultury współczesnej w Warszawie przez Stowarzyszenie Architektów Polskich. W 2012 wpisany do gminnej ewidencji zabytków[2]. W grudniu 2022 wpisany do rejestru zabytków przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków[3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Budynek posiada formię wielokondygnacyjnego garażu z dwoma żelbetowymi spiralnymi rampami komunikacyjnymi na końcach budynku, zapewniającymi komunikację kołową między poziomami. Rampy posiadają formę baszt zakończonych latarniami[2].
Mimo obowiązywania doktryny socrealizmu w architekturze i sztuce podczas fazy projektowania budynku, architekci stworzyli projekt w duchu funkcjonalizmu, inspirowany myślą Le Corbusiera i Waltera Gropiusa[1][2]. Z tych powodów został poddany krytyce z powodu rzekomego kosmopolityzmu[2]. Budynek łączy wątki architektury modernistycznej, historyzujący detal i nowatorskie rozwiązania konstrukcyjne[1].
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
- nagroda III stopnia w dziale budownictwa przemysłowego Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Budynek wielopoziomowego garażu dawnej Zajezdni Służby Zdrowia w rejestrze zabytków [online], www.mwkz.pl [dostęp 2023-06-26].
- ↑ a b c d e f Tomasz Urzykowski, Garaż z Mokotowa znalazł się w rejestrze zabytków. Czy to nie przesada? Absolutnie nie [online], warszawa.wyborcza.pl, 26 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-26].
- ↑ Garaż został zabytkiem [online], TVN Warszawa, 13 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-26] (pol.).