Helvella corium

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Helvella corium
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

piestrzycowate

Rodzaj

piestrzyca

Gatunek

Helvella corium

Nazwa systematyczna
Helvella corium (O. Weberb.) Massee
Brit. Fung.-Fl. (London) 4: 463 (1895)

Helvella corium (O. Weberb.) Massee – gatunek grzybów z rodziny piestrzycowatych (Helvellaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Helvella, Helvellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1873 r. Otto Weberbauer, nadając mu nazwę Peziza corium. Obecną nazwę nadał mu George Edward Massee w 1895 r.[1]

Ma 19 synonimów. Niektóre z nich:

  • Cyathipodia corium (O. Weberb.) Boud. 1907
  • Leptopodia alpestris (Boud.) Grelet 1934
  • Leptopodia corium (O. Weberb.) Boud. 1910
  • Sarcoscypha corium (O. Weberb.) J. Schröt. 1893[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Składający się z siodłowato wygiętego kapelusza i trzonu. Kapelusz o średnicy 2–7 cm w kształcie filiżanki, spodka lub prawie płaski. Górna powierzchnia gładka, tylko w pobliżu środka nieco szorstka, dolna czarna, czasem z białawym brzegiem, bardzo drobno owłosiony. Trzon czarny lub bardzo ciemnobrązowy; czasami szarawy w pobliżu podstawy, nagi lub drobno owłosiony, u owocników dojrzałych czasami z płytkimi żebrami[3].

Cechy mikroskopowe

Worki 8-zarodnikowe. Zarodniki 16,5–21 × 9–15 µm, eliptyczne, gładkie, zwykle z jedną dużą gutulą. Parafizy cylindryczne z maczugowatymi wierzchołkami, brązowe, o średnicy 3,5–9 µm. Strzępki wystające na zewnątrz napęczniałe, ale zwężone na septach, z brązowymi w KOH komórkami końcowymi o kształcie od maczugowatego do półkulistego i średnicy do 25 µm[3].

Gatunki podobne

Jest kilka podobnych gatunków piestrzenic. Helvella corium charakteryzuje się kielichowatym lub płaskim, kruczoczarnym kapeluszu i stosunkowo gładkiem, czarniawym trzonem, na którym u starszych okazów mogą pojawiać się płytkie żebra[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Helvella corium występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona i podano wiele jej stanowisk od Morza Śródziemnego po Islandię i archipelag Svalbard na Morzu Arktycznym[4]. W Ameryce Północnej jest szeroko rozprzestrzeniona w górach i na obszarach borealnych na północ od 42 równoleżnika[3]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła 4 stanowiska[5]. Bardziej aktualne podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Grzyb naziemny, prawdopodobnie mykoryzowy. Występuje w lasach, na glebach piaszczystych lub na gruzowiskach, często w pobliżu wierzb lub osik. Owocniki tworzy zwykle od maja do sierpnia[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-27] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-27] (ang.).
  3. a b c d e Michael Kuo, Helvella corium [online], Mushroom Expert [dostęp 2023-02-27].
  4. Występowanie Helvella corium na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-27].
  5. Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  6. Aktualne stanowiska Helvella corium w Polsce [online], gbif.org [dostęp 2023-02-27].