Henryk Groppler
Data i miejsce urodzenia |
1822 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1887 |
Zawód, zajęcie |
przedsiębiorca |
Henryk Anastazy Groppler (ur. w 1822[a] w Krakowie, zm. w 1887 w Stambule – polski przedsiębiorca.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Henryk Anastazy Groppler urodził się w Krakowie w 1822 roku. Jego ojciec był zegarmistrzem. W latach 40. XIX wieku Henryk wyjechał do Szwajcarii, gdzie został agentem różnych wytwórców zegarków na obszar Polski. Został też emisariuszem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, przewożąc w trakcie podróży handlowych do Polski wydawnictwa Towarzystwa[1]. Po 1850 r. przeprowadził się do Turcji jako agent szwajcarskiej firmy zegarmistrzowskiej[2] . Wkrótce zaangażował się w przedsiębiorstwa górnicze i zdobył duży majątek. Na początku lat 60. zajmował się wydobyciem marmurów koło Bandırmy, ale wielkie dochody uzyskał z odkrytego w drugiej połowie lat 60. przez współpracownika złoża boracytu w Anatolii[2] . W czasie powstania styczniowego jako emisariusz Rządu Narodowego był w Odessie, a później zbierał fundusze na potrzeby powstania[2] .
W swojej willi w Konstantynopolu (w dzielnicy Bebek[3]) gościł licznych słynnych Polaków, m.in. Jan Matejko przebywając u Gropplerów w 1872 namalował obraz Widok Bebeku koło Konstantynopola (obecnie w zbiorach Lwowskiej Galerii Obrazów)[4]. W tym okresie Matejko stworzył też portret Henryka Gropplera, znajdujący się obecnie w zbiorach Domu Jana Matejki w Krakowie[5][6]. W 1886 r. podejmował Sienkiewicza[1]. Znacznie wcześniej Groppler podejmował w Konstantynopolu Mickiewicza[1].
Mąż kompozytorki Ludwiki Groppler, był ciotecznym bratem Jana Matejki[1].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Putowska 1992 ↓, s. 66.
- ↑ a b c Orłowski 1992 ↓.
- ↑ polishistanbul.com [online], www.polishistanbul.com [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-20] .
- ↑ Cracovia Leopolis - historia i kultura Lwowa oraz Małopolski Wschodniej [online], www.cracovia-leopolis.pl [dostęp 2017-11-18] .
- ↑ Matejko: obrazy olejne. Katalog, Krystyna Sroczyńska-Wyczańska, Wydawca Arkady 1993 ISBN 83-213-3652-3, s. 1979
- ↑ Reprodukcja portretu: [1]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Lidia Putowska, Ireneusz Rębosz: Przewodnik. Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku.. Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach, 1992.
- B Orłowski: Osiągnięcia inżynierskie Wielkiej Emigracji.. Warszawa: Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN, 1992, s. PDF przypis nr 123.