Hubka
Hubka – materiał łatwopalny produkowany z nadrzewnych grzybów (tzw. hub) rosnących na drzewach buka, jodły i brzozy.
Produkowano ją mocząc w saletrze i odwarze z popiołu drzewnego, następnie miażdżąc i susząc. Otrzymany proszek był łatwopalny i używano go do rozpalania ognia krzesiwem. Do rozniecania ognia używano głównie owocników hubiaka pospolitego (Fomes fomentarius), czyrenia ogniowego (Phellinus igniarius), a także wielu innych grzybów zaliczanych obecnie do rodzaju czyreń (Phellinus). Już w łacińskiej nazwie hubiaka kryje się jego wartość użytkowa. Fomes to po łacinie podpałka, a fomentarius – zapalający. Do celów użytkowych wykorzystywano co najwyżej 30% masy owocnika. Do krzesania ognia oprócz hubki potrzebne było jeszcze krzesiwo i krzemień. Krzesiwa były wykuwane z wysoko nawęglonej (bardzo twardej[1]) stali. Ogień krzesano, uderzając krzesiwem o krzemień (a nie odwrotnie)[2].
Czasem hubkę stosowano jako środek domowy do tamowania niewielkich krwotoków. Miąższ rozbity drewnianym młotkiem służył do produkcji tamponów tamujących krew, stąd jego dawna nazwa Fungus chirurgorum[2].
Miąższ hubiaka pospolitego cechuje się ponadto właściwościami higroskopijnymi, za sprawą tej cechy hubka znalazła zastosowanie jako niezwykle ceniona gąbka kreślarska[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J. Gottfred: Making Fire with Flint & Steel. [dostęp 2011-11-05]. (ang.).
- ↑ a b Andrzej Chlebicki i Hieronim Żygadło: Huby i ogień. [dostęp 2011-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-18)].
- ↑ Andrzej Szczepkowski, Grzyby nadrzewne w innym świetle – użytkowanie owocników, „Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej”, 32 (3), 2012, s. 171-189.