Il Meschino, altramente detto il Guerrino

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tullia d’Aragona

Il Meschino, altramente detto il Guerrino – poemat epicki szesnastowiecznej włoskiej poetki Tullii d'Aragony[1][2][3], wydany pośmiertnie w Wenecji w 1560[4]. Epos stanowi wierszowaną przeróbkę prozatorskiego dzieła piętnastowiecznego autora Andrei da Barberin. Utwór d'Aragony jest bardzo obszernym poematem. Dzieli się na trzydzieści sześć pieśni[3] i liczy około trzydziestu tysięcy wersów[5]. Został napisany przy użyciu oktawy[5] (ottava rima), czyli strofy ośmiowersowej, układanej jedenastozgłoskowcem (endecasillabo). Oktawa była forma typową dla renesansowej i barokowej poezji włoskiej, jak również hiszpańskiej i portugalskiej[6]. Jej obecność w literaturze polskiej wzięła się zresztą z przekładów poezji włoskiej. Oktawę wprowadził do epiki włoskiej Giovanni Boccaccio w XIV wieku. W XV wieku Luigi Pulci, Matteo Maria Boiardo i Angelo Poliziano usankcjonowali ją jako zwrotkę największych eposów bohaterskich, przygotowując grunt pod powstanie dwóch największych arcydzieł renesansowej poezji epickiej Orlanda szalonego Ludovica Ariosta i Jerozolimy wyzwolonej Torquata Tassa. Oba te dzieła są znane w Polsce od XVII wieku dzięki przekładom Piotra Kochanowskiego.

L'eccelse meraviglie, il valor vero,
La virtù saggia, la religione.
Canto d'un franco e forte cavaliero
Degno a star con ogni altro al paragone
Ta celeste Signor, perfetto, e vero
Guida mia pura e casta intenzione:
Ch'io non invoco Febo, Euterpe o Clio
Ma te, sommo Signor, del mondo e Dio.
Tullia d’Aragona, Il Meschino, altramente detto il Guerrino

Dzieło w ciągu XVI wieku było wydawane jeszcze dwa razy, w 1575 i w 1594[5], co najlepiej świadczy o jego niesłabnącej popularności. Kolejna edycja ukazała się w 1839[5]. Poemat opowiada o losach szlachetnie urodzonego Guerrina, który dostał się w ręce piratów i następnie został sprzedany w niewolę[7]. Nieszczęsny bohater w poszukiwaniu rodziców przemierza właściwie cały znany ówcześnie świat, Europę, Afrykę i Azję, docierając do Turcji, Persji i Indii, a nawet – zapewne wzorem Dantego – do piekła i czyśćca[7].

Zobacz też: L'Enrico (epos)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tullia d’Aragona. liberliber.it. [dostęp 2017-01-24]. (wł.).
  2. Rinaldina Russell: Tullia d’Aragona (c. 1510-1556), w: Italian Women Writers: A Bio-bibliographical Sourcebook. books.google.pl. s. 26. [dostęp 2017-01-24]. (ang.).
  3. a b Giulio Dolci: Tullia d’Aragona. treccani.it. [dostęp 2017-01-24]. (wł.).
  4. Diana Robin: Publishing Women: Salons, the Presses, and the Counter-Reformation in. books.google.pl. s. 322. [dostęp 2017-01-24]. (ang.).
  5. a b c d John C. McLucas: Renaissance Carolingian: Tullia d’Aragona’s Il Meschino, altramente detto il Guerrino. scholarworks.iu.edu. [dostęp 2017-01-24]. (ang.).
  6. Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Milośników Języka Polskiego, 2003, s. 150-151. ISBN 83-900829-6-9.
  7. a b Diana Maury Robin, Anne R. Larsen, Carole Levin: Encyclopedia of Women in the Renaissance: Italy, France, and England. books.google.pl. s. 29. [dostęp 2017-01-24]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]