Inau

Inau

Inau (イナウ) – składane przez Ajnów w ofierze bogom patyki, żerdzie lub pale różnej wielkości i grubości, z wykonanymi na nich nacięciami i zwisającymi nadstruganymi wiórami. Według Ajnów jest to ofiara szczególnie miła bogom z racji tego, iż sami nie potrafią oni wykonać sobie inau. Inau są jednym z najbardziej charakterystycznych elementów dla kultury Ajnów i odgrywają istotną rolę w ich praktykach religijnych. Umieszczano je we wszystkich miejscach uznawanych za święte oraz w domostwach jako symbol opiekuńczego bóstwa ogniska domowego, używano ich również w charakterze talizmanu chroniącego od złych mocy. Kradzież domowego inau uchodziła u Ajnów za jedno z najcięższych przestępstw, zaś określenie inausak kuru (człowiek bez inau) należało do najbardziej wulgarnych wyzwisk.

W inau dopatrywano się symbolicznego wyobrażenia człowieka; wióry miałyby symbolizować zarost, nacięcia zaś otwory ciała. Ponieważ inau wrzucano w czasie sztormów do morza dla przebłagania zagniewanych bóstw, przypuszcza się, iż mogły służyć jako substytut ofiary z ludzi. Ukraiński etnograf Lew Sternberg dopatrywał się natomiast w inau przedstawienia pośredników pomiędzy ludźmi i bogami. Uważa się również, że inau, podobnie jak ikupasuj, były wizerunkami ptaków.

Podobne patyki kultowe, również nazywane inau lub nau były używane przez Niwchów, a także niektóre ludy tunguskie, określające je nazwą illau i ilau. Japoński badacz Jirō Ikegami wywodził słowo inau z języków mandżursko-tunguskich, od rekonstruowanego słowa ilawun, oznaczającego w przybliżeniu „pałka, która rozkwita”. Jako dowód na tunguskie pochodzenie tego wyrazu wskazał fakt, iż nieposiadający głoski l Ajnowie zastępowali ją w zapożyczeniach przez n, w językach tunguskich zaś w wypadku zapożyczenia głoska n powinna być zachowana. Bronisław Piłsudski z kolei wywodził ten wyraz od staroajnoskiego słowa nau, oznaczającego żerdź, na której wiesza się do suszenia niedźwiedzie mięso.

Zobacz też

• język ajnuski (ajnoski)
• Kamui (kamuy, kamuj)
• Ainu Rakkuru
• Iyomante (iyomande, iomante)
• Ikupasuj (iku-pasuy, ikupasui)

Bibliografia

• Alfred F. Majewicz: Dzieje i wierzenia Ajnów. Poznań: CIA-Books – SVARO, Ltd., 1991. ISBN 83-85100-07-5.brak strony w książce

Linki zewnętrzne

• Shiraoi Ainu Museum (Porotokotan)
• Ainu Museum (strona oficjalna). ainu-museum.or.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-08)].
• Bronisław Piłsudski
• Kosmogonia Ajnów (film animowany). ovo.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-16)].
• The Untold Story of Japan’s First People, 25 Oct 2017
• Center for Ainu & Indigenous Studies (CAIS), Hokkaido University
• The Foundation for Research and Promotion of Ainu Culture (FRPAC)
• Raport dot. Ajnów opr. przez World Directory of Minorities and Indigenous Peoples