Józef Cembrzyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Cembrzyński
Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1912
Sławków

Data i miejsce śmierci

8 lipca 1943
KL Mauthausen-Gusen

Przyczyna śmierci

rozstrzelanie

Zawód, zajęcie

hutnik, oficer Wojska Polskiego

Narodowość

polska

Rodzice

Antoni i Waleria z d. Lekstan

Małżeństwo

Maria

Dzieci

5

Józef Cembrzyński (ur. 18 sierpnia 1912 w Sławkowie, zm. 8 lipca 1943 w Mauthausen-Gusen[1]) – hutnik, oficer Wojska Polskiego, organizator antyhitlerowskiego ruchu oporu w Sławkowie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z wielodzietnej rodziny Antoniego i Walerii z domu Lekstan.

Ukończył Państwową Szkołę Górniczą i Hutniczą w Dąbrowie Górniczej i Szkołę Podchorążych Łączności w Zegrzu. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 66. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności[2].

Do sierpnia 1939 pracował w Hucie "Pokój" w Nowym Bytomiu (obecnie dzielnica Rudy Śląskiej).

We wrześniu 1939 walczył w składzie Armii Kraków. Wzięty do niewoli zbiegł i schronił się u rodziny w Sławkowie.Podjął pracę w technicznej obsłudze kolei w Olkuszu.

Jeszcze w 1939 roku przystąpił do organizowania antyhitlerowskiego ruchu oporu w Sławkowie. Wraz z byłymi żołnierzami WP utworzył Stowarzyszenie Samopomocy Społecznej, którego celem było przygotowanie się do zbrojnego wystąpienia przeciw okupantowi, gromadzenie informacji o ruchach wojsk, o niemieckich urzędnikach i wspierających ich folksdojczach, a także udzielanie pomocy osobom zagrożonym aresztowaniem w przekraczaniu granicy w Olkuszu między terenami włączonymi do III Rzeszy a Generalnym Gubernatorstwem[3].

W nocy z 12 na 13 lutego 1943 roku został aresztowany wraz z sześcioma innymi konspiratorami ze Stowarzyszenia Samopomocy Społecznej oraz teściem Jakubem Marcem[4]. Przewieziony do więzienia w Mysłowicach, a stamtąd do Auschwitz. 14 kwietnia 1943 roku został zarejestrowany w Mauthasen-Gusen, nr więźnia 14214. Rozstrzelano go 8 lipca 1943 roku o godz. 15:18. Pozostawił żonę Marię i pięcioro dzieci.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Internationaler Suchdienst D-3548 Arolsen, T/D – 134 643
  2. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 259.
  3. Jan Kantyka, Longin Rosikoń, Sławków w latach okupacji hitlerowskiej 1939 – 1945, 1984.
  4. Praca zbiorowa pod red. Feliksa Kiryka, Dzieje Sławkowa, 2001.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.