Józef Lemański
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Józef Lemański, pseudonimy Grusza, Kajtuś (ur. 15 marca 1929 w Chotomowie[1], zm. 25 stycznia 2018) – polski działacz harcerski i konspiracyjny z czasów II wojny światowej, później działacz społeczny i samorządowiec.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem legionisty Stanisława, zesłanego na Sybir w 1918 roku, oraz Stefanii z domu Grabowskiej[1]. W wieku 10 lat wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego. W 1941 wstąpił do Szarych Szeregów przy dowództwie 3 kompanii AK – Chotomów. Uczestniczył w akcjach sabotażowych, głównie na szlaku kolejowym. 1 sierpnia 1944 przydzielony jako sanitariusz do szpitala polowego, w czasie powstania był także łącznikiem[1]. Po upadku powstania warszawskiego wraz z rodziną ukrywał się w okolicach Kampinosu, do Chotomowa powrócił w styczniu 1945[2].
Po II wojnie światowej działał jako społecznik na rzecz Ochotniczej Straży Pożarnej oraz wychowanie młodzieży i pielęgnowanie miejsc pamięci narodowej. Zabiegał o oznaczanie miejsc wydarzeń historycznych i nadawanie nazw ulic bohaterom pola walki. Od 1968 do 1988 był także radnym gminy Jabłonna[2].
Kawaler wielu orderów i odznaczeń, w tym: Medalu Kustosza Tradycji Chwały i Sławy Oręża Polskiego, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Powstańczego, Krzyża Armii Krajowej, Krzyża „Za Zasługi dla ZHP”, Medalu Pro Patria, odznaki Za wybitne Zasługi dla Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych[3]. 26 kwietnia 2017 odznaczony tytułem Honorowy Obywatel Gminy Jabłonna. Za zasługi w zakresie ochrony przeciwpożarowej odznaczony Złotym Znakiem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP[2].
Pochowany na cmentarzu w Chotomowie (kw. 8/6/16, grób 831)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Biogramy: Józef Lemański. 1944.pl. [dostęp 2018-02-03].
- ↑ a b c JABŁONNA/ CHOTOMÓW. Zmarł kpt. Józef Lemański. toiowo.eu, 26 stycznia 2018. [dostęp 2018-02-03]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Honorowi i zasłużeni obywatele | Gmina Wieliszew [online], www.wieliszew.pl [dostęp 2022-06-11] .
- ↑ Józef Lemański. 1944.pl. [dostęp 2022-07-21].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Archiwum historii mówionej: JÓZEF LEMAŃSKI „GRUSZA”, „KAJTUŚ”. 1944.pl. [dostęp 2018-02-03].
- Członkowie Szarych Szeregów
- Działacze środowisk kombatanckich
- Harcerze
- Ludzie urodzeni w Chotomowie
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Polscy działacze społeczni
- Polscy działacze pożarniczy
- Polscy radni rad gmin
- Urodzeni w 1928
- Zmarli w 2018
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaczeni Medalem Pro Memoria
- Odznaczeni Krzyżem Za Zasługi dla ZHP
- Pochowani na cmentarzu parafialnym w Chotomowie