Józef Nakonieczny
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 kwietnia 1915 |
Deputowany do I Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego | |
Okres |
od 27 kwietnia 1906 (st. st.) |
Przynależność polityczna | |
Deputowany do III i IV Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego | |
Okres |
od 1 października 1907 (st. st.) |
Przynależność polityczna | |
Józef Nakonieczny (ur. 17 marca 1879 w Garbowie, zm. 11 kwietnia 1915 pod Kurowem) – polski działacz społeczny, polityk, poseł do rosyjskiej Dumy Państwowej I, III i IV kadencji.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie chłopskiej, jego rodzice Maciej i Franciszka z Drobów byli właścicielami niewielkiego gospodarstwa[1]. Był samoukiem, pożyczał książki od właścicielki dóbr garbowskich, hrabiny Jezierskiej[1]. Należał do siatki kurierskiej literatury narodowej z Galicji[1]. Interesował się sztuką ludową. Napisał i wydał rozprawkę pt. O strój ludowy[2]. Znany jest również z wyczerpującej odpowiedzi na pytanie ankietowe pt. Pojęcia prawne ludu we wsi Garbów i Miesiące, pow. puławskiego, które jest cenionym źródłem do prawa zwyczajowego[2].
Za działalność polityczno-oświatową został aresztowany i zesłany na 3 lata do Wołogdy[3]. Pracował przy budowie linii kolejowej[3]. W rodzinne strony wrócił po 16 miesiącach, w wyniku amnestii[3]. Został przyjęty do Ligi Narodowej i Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego. W 1905 roku wziął udział w zjeździe chłopskim w Warszawie. W działalności lokalnej przeciwstawiał się propagandzie socjalistycznej[4].
W roku 1906 zdobył mandat poselski do rosyjskiej Dumy Państwowej jako jeden z 6 polityków chłopskiego pochodzenia[4]. W czasie trwającej tylko 73 dni kadencji krytykował projekt reformy rolnej, bronił własności prywatnej, postulował utworzenie banku kredytującego włościan[4]. Informował o pracach parlamentu nadsyłając relacje prasowe, publikowane przez Ziemię Lubelską i Naród[4]. Bezskutecznie kandydował w wyborach do II Dumy[4], uzyskał jednak mandat III i IV kadencji[5]. Rosyjski autor M. Boiowicz w pracy poświęconej członkom III Dumy, odnotował przy jego nazwisku: „Chłop. Samouk. Bardzo oczytany”[6].
Zabierał głos w sprawach dotyczących kościoła katolickiego, wyodrębnienia guberni chełmskiej z Królestwa Polskiego, w sprawach rolnych i serwitutowych[5]. Zimą 1911 roku brał udział w demonstracjach patriotycznych w Galicji[5]. W rodzinnym regionie wspierał powstawanie kółek rolniczych, kooperatyw chłopskich, szkół wiejskich[5]. W 1914 roku został sygnatariuszem aktu powołującego Komitet Narodowy Polski w Warszawie[7].
Zginął w wypadku samochodowym. Rosyjski samochód wojskowy, którym zabrał się okazyjnie z Garbowa do Kurowa, wywrócił się przy omijaniu furmanki, a Nakonieczny, podobnie jak rosyjski kierowca, zginęli przygnieceni[7]. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 15 kwietnia 1915 roku w Garbowie[7].
Był żonaty z Anielą Sprawkówną z Krężnicy[1]. Osierocił czworo dzieci[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jan Konefał. Józef Nakonieczny – chłopski działacz narodowo-demokratyczny z Garbowa (1879–1915). „Głos Garbowa”, s. 7, kwiecień 1999. ISSN 1505-1749.
- ↑ a b Nakonieczny Józef. tnn.pl. [dostęp 2012-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)].
- ↑ a b c Jan Konefał. Józef Nakonieczny – chłopski działacz narodowo-demokratyczny z Garbowa (1879–1915). Odc. II. „Głos Garbowa”, s. 10, maj 1999. ISSN 1505-1749.
- ↑ a b c d e Jan Konefał. Józef Nakonieczny – chłopski działacz narodowo-demokratyczny z Garbowa (1879–1915). Odc. III. „Głos Garbowa”, s. 8, czerwiec 1999. ISSN 1505-1749.
- ↑ a b c d Jan Konefał. Józef Nakonieczny – chłopski działacz narodowo-demokratyczny z Garbowa (1879–1915). Odc. IV. „Głos Garbowa”, s. 8, lipiec–sierpień 1999. ISSN 1505-1749.
- ↑ М.М. Боиович. М.: Члены Государственной Думы (портреты и биографии). Третий созыв, 1907–1912. тип. т-ва И. Д. Сытина, 1912, s. 410.
- ↑ a b c d Jan Konefał. Józef Nakonieczny – chłopski działacz narodowo-demokratyczny z Garbowa (1879–1915). Odc. V. „Głos Garbowa”, s. 7, wrzesień 1999. ISSN 1505-1749.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Mowa posła Józefa Nakoniecznego wygłoszona w Izbie Państwowej d. 15 grudnia 1911 r. w zbiorach Biblioteki Narodowej - wersja cyfrowa na Polona.pl
- Członkowie Komitetu Narodowego Polskiego (1914–1917)
- Członkowie Ligi Narodowej
- Politycy Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego
- Deputowani do I Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
- Deputowani do III Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
- Deputowani do IV Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
- Polscy deputowani do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
- Polscy zesłańcy do Wołogdy
- Polskie ofiary wypadków drogowych
- Urodzeni w 1879
- Zmarli w 1915