Języki keczua

Języki keczua (keczuańskie, kiczuańskie) (oryg. runa simi, czyli „język ludowy”^[1]^[2]) – duża autochtoniczna rodzina językowa Ameryki Południowej złożona z 44 etnolektów, używana przez indiańskie plemiona Keczua zamieszkujące głównie krainę Andów na obszarach Peru, Boliwii i Ekwadoru.

Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]

Języki keczua środkowe
- Język keczua pakaraoski
- Języki ap-am-ah
  - Języki alto huallaga
    - Język keczua huallaga
  - Języki alto marañón
    - Język keczua panaoski
  - Języki alto pativilca
    - Język keczua ambo-pasco
    - Język ankaski (keczua huamalíes-dos de Mayo Huánuco)
    - Język keczua wanuku (margos-yarowilca-lauricocha)
- Języki wankayskie
  - Język keczua cajatambo (północnolimski)
  - Język keczua chaupihuaranga
  - Język keczua chincha
  - Język keczua huaylla wanca
  - Język keczua jauja wanca
  - Język keczua junín (północnojunínski)
  - Język keczua pasco z Santa Ana de Tusi
  - Język keczua yauyos
- Języki waylayskie
Języki keczua obwodowe
- Języki czinczajskie
  - Języki północnoczinczajskie
    - Język inga
    - Język ingano
    - Język keczua amazoński (chachapoyas)
    - Język keczua z San Martín (lamas)
    - Język inka (inca, keczua południowopastaski)
    - Język kiczua z Wyżyny Calderónu
    - Język kiczua z Wyżyny Cañaru
    - Język kiczua z Wyżyny Chimborazo
    - Język kiczua z Wyżyny Imbabury
    - Język kiczua z Wyżyny Lojy
    - Język kiczua z Niziny Teny
    - Język napo (kiczo)
    - Język alama (północnopastaski)
    - Język kiczua z Wyżyny Salasaca
  - Języki południowoczinczajskie
    - Język keczua północnoboliwijski (apolo)
    - Język keczua południowoboliwijski
    - Język kiczua z Santiago del Estero
    - Języki keczua południowoperuwiańskie
      - Język keczua arequipa
      - Język keczua ayacucho
      - Język cuzc (cuzco, keczua cusco)
      - Język keczua wschodni apurímac
      - Język keczua puno (collao)
- Języki jungajskie
  - Grupa północna
    - Język keczua cajamarca
    - Języki keczua lambayeque (cañaris)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ The Quechua Language: Qheswa Simi or Runa Simi [online], Apulaya Blog [dostęp 2023-09-21] (ang.).
↑ Ernst W.E.W. Middendorf Ernst W.E.W., Das Runa simi oder die Keshua Sprache: wie sie gegenwärtig in der Provinz von Cusco gesprochen wird, Leipzig: F. A. Brockhaus, 1890, s. 3 [dostęp 2023-09-21] (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).

[1] The Quechua Language: Qheswa Simi or Runa Simi [online], Apulaya Blog [dostęp 2023-09-21] (ang.).

[2] Ernst W.E.W. Middendorf Ernst W.E.W., Das Runa simi oder die Keshua Sprache: wie sie gegenwärtig in der Provinz von Cusco gesprochen wird, Leipzig: F. A. Brockhaus, 1890, s. 3 [dostęp 2023-09-21] (niem.).

[1]

[2]