Jackalope

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jackalope
Ilustracja
Jackalope jako trofeum łowieckie w amerykańskiej restauracji (Kansas)
Miejsce rzekomego występowania

Stany Zjednoczone

Jackalope – mityczne zwierzę północnoamerykańskiego folkloru opisywane jako zając z rogami antylopy widłorogiej lub porożem jelenia[1]. Jackalope to zbitka wyrazowa słów jackrabbit i antelope (antylopa)[2]. Wiele trofeów myśliwskich takich hybryd w postaci ściennych dekoracji wykonano z poroża jelenia.

Każdego roku turyści w Stanach Zjednoczonych nabywają tysiące egzemplarzy wypchanych jackalope’ów. W stanie Wyoming umieszczone są znaki drogowe ostrzegające kierowców, aby uważali na jackalope’y[3]. Przed 1982 rokiem izba handlowa miasta Douglas (Douglas Chamber of Commerce) wydawała tysiące licencji na polowanie na jackalope’y rocznie[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Imitująca znak drogowy tabliczka ostrzegająca przed jackalope’ami (2008)

W latach 30. XX wieku Douglas Herrick i jego brat Ralph, którzy byli myśliwymi z umiejętnościami taksydermii, spopularyzowali jackalope’a. Po umocowaniu do tuszki zająca poroża jelenia, sprzedali później taki zestaw właścicielowi lokalnego hotelu w mieście Douglas (Wyoming). W sumie bracia sprzedali dziesiątki tysięcy takich pamiątek[5]. Przed 2003 rokiem Jim Herrick, syn Ralpha, dostarczał trzykrotnie w ciągu roku komplet 400 jackalope’ów właścicielom Wall Drug, przydrożnej atrakcji turystycznej w miasteczku Wall (Dakota Południowa); ten asortyment stanowił jedynie niewielką część jego całkowitej produkcji[6].

Na początku XXI wieku głowy i rogi jackalope’ów zdobiły domy i bary w dużej części Stanów Zjednoczonych[1]. W Douglas sprzedawane są pocztówki przedstawiające tę istotę, a w centrum miasteczka zlokalizowane jest jej wyobrażenie w postaci dużej białej rzeźby[7].

Obecność w popkulturze[edytuj | edytuj kod]

W ilustrowanej publikacji dziecięcej Song of the Jackalope (2002) Roya Campbella pojawiła się postać radosnego jackalope’a. W 2004 roku wydana została książeczka Have You Ever Seen a Jackalope?, której autorem był pisarz literatury dziecięcej, Jillian Lloyd.

Spośród pozycji beletrystycznych dla dorosłych na rynku pojawiło się opowiadanie The Keeper of the Jackalopes (2014), za którą w 2014 roku Angela Readman(inne języki) otrzymała nagrodę Costa Short Story[8]. W 2014 roku, na łamach czasopisma „Apex Magazine”, Ursula Vernon opublikowała opowiadanie Jackalope Wives, w którym przedstawiła podanie o istotach Selkie ze szkockiego folkloru. Autorka ukazała w tej historii kobiety-jackalope’y zdominowane przez mężczyzn, którzy kradną ich zdejmowalną skórę. W Jackalope Dreams (2008) Mary Clearman Blew(inne języki) opisuje krajobrazy amerykańskiego Zachodu, by przyjrzeć się upadkowi relacji międzyludzkich. Z kolei Jeremy Bauer w swojej książce The Jackalope Wars (2010) zbadał napięcia zachodzące pomiędzy poetami[9]. Amerykańska uczelnia Santa Fe University of Art and Design(inne języki) (Santa Fe) udostępnia internetowe czasopismo studenckie „Jackalope Magazine”[10].

Jackalope pojawił się też w grach wideo. W Red Dead Redemption (2010) jednym z wyzwań gracza jest upolowanie i oskórowanie hybrydy. W Redneck Rampage(inne języki) (1997) stwory te są agresywnymi wrogami napotkanymi na początku rozgrywki. W Guild Wars 2 (2012) Jackalope jest najrzadszym do nabycia domowym mini zwierzątkiem[9].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Fee, Webb i O’Hearn 2016 ↓, s. 513.
  2. Ellen Waterston: Walking the High Desert: Encounters with Rural America along the Oregon Desert Trail. University of Washington Press, 2020, s. 59. ISBN 978-0-295-74751-4.
  3. Nancy Jennings: RSPB Spotlight Hares. Bloomsbury Publishing, 2017, s. 115. ISBN 978-1-4729-3365-2.
  4. Richard Mercer Dorson, Alan Dundes, Jeff Dorson: Man and Beast in American Comic Legend. Indiana University Press, 1982, s. 52. ISBN 978-0-253-33665-1. Cytat: The Douglas Chamber of Commerce issue thousands of jackalope hunting licenses every year to tourists..
  5. Myrna Oliver: Douglas Herrick, 82; on a Whim He Created 'Jackalope'. latimes.com, 2003-01-23. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-30)]. (ang.).
  6. Douglas Martin: Douglas Herrick, 82, Dies; Father of West's Jackalope. nytimes.com, 2003-01-19. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-19)]. (ang.).
  7. Mac Nelson: Twenty West: The Great Road Across America. Suny Press, 2010, s. 148. ISBN 978-0-7914-7825-7.
  8. Angela Readman: Read the 2013 Costa short story award winner. theguardian.com, 2014-01-29. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-22)]. (ang.).
  9. a b Fee, Webb i O’Hearn 2016 ↓, s. 514.
  10. The Jackalope | Work by the students of Santa Fe University of Art and Design. jackalopemagazine.com. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-22)]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Christopher R. Fee, Jeffrey B. Webb, Tamara K. O’Hearn: American Myths, Legends, and Tall Tales: An Encyclopedia of American Folklore: An Encyclopedia of American Folklore. ABC-CLIO, 2016, s. 513. ISBN 978-1-61069-568-8.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]