Jaroslava Blažková

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Jaroslava Blažková (ur. 15 listopada 1933 w Velké Meziříčí[1], zm. 20 lutego 2017 w Guelph w Kanadzie[2]) – słowacka pisarka, dziennikarka, autorka utworów dla dorosłych i dzieci.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Do szkoły średniej uczęszczała w Pradze i Bratysławie[3]. Ukończyła studia na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie. Pracowała w słowackim radiu oraz (od 1954[3]) w czasopiśmie "Smena", z którego zwolniono ją z powodów politycznych[4]. Została także objęta zakazem publikacji, zdjętym dopiero po „odwilży” w 1958[3]. Zaczęła publikować opowiadania w czasopismach, a w 1960 ukazał się jej debiut powieściowy Nylonowy księżyc (org. Nylonový mesiac)[4]. Książka (choć w dwóch pierwszych wydaniach ocenzurowana[4]) od razu zyskała popularność, jeszcze w latach 60. XX wieku została przetłumaczona na kilka języków – czeski (1961), niemiecki (1962), węgierski (1965), polski (1965) i estoński (1968)[3]. Popularność zawdzięczała m.in. zmysłowości, brakowi pruderii i współczesnemu językowi[4]. W tej samej dekadzie autorka związała się z wpływowym czasopismem literackim „Mladá Tvorba[3]. W 1964 za utwór dla dzieci Ohňostroj pre deduška została nagrodzona przez UNESCO Nagrodą im. Hansa Andersena[4]. W 1968 jej książka Môj skvelý brat Robinson otrzymała nagrodę za najlepszą prozę roku wydawnictwa Mladé Letá. Z kolei jej Rozprávky z červenej ponožky (1969) dostały nagrodę tego wydawnictwa, jednak od razu po jej przyznaniu, nakład książki został przez władzę zniszczony[3].

W 1968 wyemigrowała do Kanady, gdzie pracowała w grupach teatralnych oraz w radiu, od 1976 wydawała czasopismo „Nový domov” (pl. „Nowy Dom”), skierowane do emigrantów z Czech i Słowacji, a w latach 1978–1989 pracowała w wydawnictwie 68 Publishers. W 1970 została wydalona ze Słowackiego Związku Pisarzy, a jej twórczość została objęta zakazem publikacji w jej ojczyźnie; jej prace zaczęto wydawać na Słowacji dopiero po 1989. Pod koniec życia mieszkała w Guelph, zmarła w Kanadzie[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Blažková Jaroslava, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-03-21].
  2. Vo veku 83 rokov zomrela spisovateľka Jaroslava Blažková [online], pravda.sk, 21 lutego 2017 [dostęp 2017-05-02] (słow.).
  3. a b c d e f g Jaroslava Blažková [online], litcentrum.sk [dostęp 2017-05-02] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-16] (ang.).
  4. a b c d e Jane Eldridge Miller, Who's who in Contemporary Women's Writing, Psychology Press, 2001, s. 40, ISBN 978-0-415-15980-7 [dostęp 2016-03-21] (ang.).