K.R. Gowri Amma

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
K.R. Gowri Amma
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1919
Pattanakkad

Data i miejsce śmierci

11 maja 2021
Thiruvananthapuram

Zawód, zajęcie

polityk

Stanowisko

minister skarbu (1957–1959, 1967–1969), minister przemysłu i opieki społecznej (1987–1991) Kerali

K.R. Gowri Amma (malajalam കെ. ആർ. ഗൗരിയമ്മ; ur. 14 lipca 1919[1] w Pattanakkadzie, zm. 11 maja 2021 w Thiruvananthapuram[2]) – indyjska polityk.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenie, młodość i wczesna kariera polityczna[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Pattanakkadzie w dystrykcie Alappuzha w rodzinie posiadaczy ziemskich[3]. Była siódmą córką Kalathilparambila Ramana oraz Arumuri Parambil Parvathi Ammy. Należała do społeczności Ezhavów[4]. Ezhavowie stanowią około 23 procent populacji Kerali. Nie mieszczą się w tradycyjnym porządku warnowym, obowiązująca od 1950 indyjska konstytucja sytuuje ich w obrębie tak zwanych Other Backward Classes (OBC)[5].

Gowri Amma uczęszczała do szkół w Thuravoor i Cherthali. Kontynuowała edukację w St. Teresa’s College oraz Maharaja’s College w Ernakulam. Jako pierwsza kobieta ze swojej społeczności uzyskała dyplom z zakresu prawa[6], zdobyty w Government Law College w Trivandrum[7].

W życie polityczne zaangażowała się podczas studiów, pod wpływem swojego starszego brata. Związała się z Komunistyczną Partią Indii (KPI), wstępując ostatecznie w jej szeregi w 1947. Karierę parlamentarną rozpoczęła w 1952, zasiadając w ławach Zgromadzenia Ustawodawczego Trawankoru-Koczinu[8]. Reelekcję uzyskała w 1954[9]. Do legislatywy już zjednoczonej Kerali po raz pierwszy wybrana w 1957, mandat odnawiała kolejno w 1960, 1965, 1967, 1970, 1980, 1982, 1987, 1991, 1996 i 2001[10].

Dalsza kariera partyjna oraz kariera rządowa[edytuj | edytuj kod]

Po rozłamie w łonie indyjskiego ruchu komunistycznego z 1964 opuściła KPI, związała się z Komunistyczną Partią Indii (Marksistowską). W 1994 wydalona z KPI (M) pod zarzutem działalności antypartyjnej, utworzyła i stanęła na czele Janadipathya Samrakshana Samiti (JSS)[11]. Związała się ze Zjednoczonym Frontem Demokratycznym (UDF), stanową koalicją pod przewodnictwem Indyjskiego Kongresu Narodowego, ostatecznie jednak zerwała z nią relacje (2016)[12]. Powróciła następnie, wraz ze swoją formacją do LDF, koalicji tradycyjnie skupiającej partie socjalistyczne i komunistyczne[13]. Przed wyborami stanowymi w 2016 keralskie struktury Indyjskiej Partii Ludowej (BJP) wyrażały gotowość do współpracy z JSS, proponując nawet Gowri Ammie stanowisko gubernatora stanu[14]. 1 lutego 2021 ustąpiła z funkcji sekretarza generalnego JSS, zachowując niemniej jednocześnie stanowisko przewodniczącego partii[15].

W czasie swojej kilkudziesięcioletniej kariery politycznej wielokrotnie wchodziła w skład stanowego rządu. Była ministrem skarbu (1957–1959, 1967–1969), ministrem rolnictwa i opieki społecznej (1980–1981), ministrem przemysłu i opieki społecznej (1987–1991) oraz ponownie ministrem rolnictwa (2001–2004, 2004–2006)[16][17].

Była jedyną kobietą w pierwszym gabinecie E.M.S. Namboodiripada (1957–1959), pierwszym komunistycznym rządzie Kerali. Uznaje się ją za architekta ustawy o reformie rolnej[18][19] (1957). Ów akt prawny uznawany jest za początek rozmontowywania feudalnej struktury własności ziemskiej w tym południowoindyjskim stanie[15]. Stała również za przyjętą w 1987 ustawą o Komisji ds. Kobiet[20].

Powierzano jej liczne funkcje w aparacie partyjnym. Wchodziła w skład stanowego komitetu KPI (M). Kierowała afiliowanym przy partii związkiem zawodowym rolników (1960–1984) oraz partyjną organizacją kobiecą w Kerali (przewodnicząca, 1967–1976, sekretarz, 1976–1987)[21]. Opisywana jest najczęściej jako jedna z najpotężniejszych kobiet we współczesnej historii stanu. Po zwycięstwie lewicowej koalicji w wyborach z 1987 jej kandydatura do objęcia funkcji stanowego premiera została zablokowana przez biurokrację partyjną[22][23]. W przemówieniu z 2018 prezydent Ram Nath Kovind nazwał ją jedną z najbardziej szanowanych kobiet w polityce niepodległych Indii[24].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W 1957 poślubiła T.V. Thomasa, również prominentnego działacza komunistycznego[25]. Wspomniany rozłam na indyjskiej lewicy z 1964 położył się cieniem na ich małżeństwie, Thomas bowiem pozostał w KPI, podczas gdy Gowri Amma, jak wskazano wyżej, zasiliła szeregi KPI (M)[26]. Wynikłe z tego napięcia i konflikty stały się obiektem głośnej i do dziś pamiętanej kontrowersji, natomiast para ostatecznie zdecydowała się na separację[27].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Opublikowała autobiografię Atmakatha[28]. Książka ta przyniosła jej nagrodę Kerala Sahitya Academy[29]. Uhonorowana Puthuppally Raghavan Award (2014)[30]. Postać Sethulakshmi z keralskiego filmu Lal Salam (1990) w reżyserii Venu Nagavalliego inspirowana była Gowri Ammą[31].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Biju E Paul: Veteran communist leader K R Gouri celebrates 99 yrs. [w:] The New Indian Express [on-line]. newindianexpress.com, 2018-07-02. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  2. Veteran Communist leader K R. Gouri Amma no more
  3. T. Sudheesh: At 97, Gowri Amma still has fire within. [w:] The Asian Age [on-line]. asianage.com, 2017-04-06. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  4. Rejimon Kuttappan: Why has Pinarayi Vijayan dropped ‘rockstar’ health minister KK Shailaja?. [w:] Newslaundry [on-line]. newslaundry.com, 2021-05-19. [dostęp 2021-12-08]. (ang.).
  5. Cris: Keralites and the penchant for using caste surnames. [w:] The News Minute [on-line]. thenewsminute.com, 2022-02-11. [dostęp 2023-02-12]. (ang.).
  6. R. Krishnakumar: The Pioneers: K.R. Gouri Amma. [w:] Frontline [on-line]. frontline.thehindu.com, 2008-06-06. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  7. TNN: Gowri Amma turns 100 on Friday. [w:] The Times of India [on-line]. timesofindia.indiatimes.com, 2019-06-21. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  8. Kay Benedict: Jail, Torture, Power Politics: How Firebrand Communist Gowri Amma Turned Victim of the Very Casteism She Fought. [w:] News 18 [on-line]. news18.com, 2019-07-02. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  9. Chief ministers, ministers and leaders of opposition of Kerala. Thiruvananthapuram: Secretariat of the Kerala Legislature, 2018, s. 45.
  10. Niyama Sabha: Smt. K R Gouri Amma. [w:] Council of Ministers [on-line]. niyamasabha.org. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  11. K.R GOWRI AMMA. [w:] Web India 123 [on-line]. webindia123.com. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  12. PTI: Veteran communist K R Gowri Amma felicitated. [w:] Mathrubhumi [on-line]. mathrubhumi.com, 2017-04-27. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  13. Express News Service: Veteran of many political struggles, Gouri Amma turns 101 on Tuesday. [w:] The New Indian Express [on-line]. newindianexpress.com, 2020-07-07. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  14. TNM Staff: Everybody wants a piece of JSS: Gowri Amma under pressure from Kerala BJP. [w:] The News Minute [on-line]. thenewsminute.com, 2016-04-17. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  15. a b TNM Staff: Veteran leader KR Gowri Amma steps down as JSS Gen sec. [w:] The News Minute [on-line]. thenewsminute.com, 2021-02-01. [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
  16. Niyama Sabha: K. R. Gouri Amma. [w:] Members [on-line]. niyamasabha.org. [dostęp 2020-12-27]. (ang.).
  17. Kerala Assembly: Kerala Council of Ministers: 2001-2006. keralaassembly.org. [dostęp 2020-12-27]. (ang.).
  18. Chief ministers, ministers and leaders of opposition of Kerala. Thiruvananthapuram: Secretariat of the Kerala Legislature, 2018, s. 46.
  19. R Gopakumar: Rise and fall of Gowri Amma. [w:] Deccan Herald [on-line]. deccanherald.com, 2009-06-13. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  20. Saritha S. Balan: The story of Gowri Amma: One of Kerala’s tallest woman politicians turns 100. [w:] The News Minute [on-line]. thenewsminute.com, 2019-06-21. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  21. Niyama Sabha: K. R. Gouri Amma. [w:] Members [on-line]. niyamasabha.org. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  22. Siddharth Premkumar: Gowri Amma: The Best CM Kerala Never Had. [w:] Outlook [on-line]. outlookindia.com, 2020-07-09. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  23. BRP Bhaskar: Rise and Fall of Women Power in Gowri Amma’s Century. [w:] The Kochi Post [on-line]. kochipost.com, 2019-07-10. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  24. Ram Nath Kovind: ADDRESS BY THE PRESIDENT OF INDIA, SHRI RAM NATH KOVIND ON THE OCCASION OF INAUGURATION OF THE FESTIVAL OF DEMOCRACY BEING ORGANISED TO MARK THE CONCLUSION OF DIAMOND JUBILEE OF KERALA LEGISLATIVE ASSEMBLY. [w:] The President of India [on-line]. presidentofindia.nic.in, 2018-08-06. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  25. Amiya Meethal: Inter-religious marriages spiced up Kerala politics. [w:] The New Indian Express [on-line]. newindianexpress.com, 2020-06-16. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  26. Jeemon Jacob: Legendary Communist leader KR Gowri Amma turns 100. [w:] India Today [on-line]. indiatoday.in, 2019-06-21. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  27. Sam Paul A.: At 100, the firebrand’s spark is intact. [w:] The Hindu [on-line]. thehindu.com, 2019-06-20. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  28. Gowri Amma’s autobiography released. [w:] The New Indian Express [on-line]. newindianexpress.com, 2010-11-16. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  29. KR Gowri Amma bags Sahitya Academy award for her autobiography. [w:] Asianet [on-line]. asianet.in, 2012-08-02. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  30. Express News Service: Puthuppally Raghavan Award for K R Gouri. [w:] The New Indian Express [on-line]. newindianexpress.com, 2014-04-22. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  31. Moviebuzz: Comrades in Malayalam cinema. [w:] Sify.com [on-line]. sify.com. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).