KDE
 |
Ten artykuł wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. |
 Logo programu | |
| |
| Autor | KDE |
|---|---|
| Pierwsze wydanie | 20 października 1997; ponad 26 lat temu |
| Aktualna wersja stabilna | Szablon:Ostatnie stabilne wydanie/KDE |
| Aktualna wersja testowa | Szablon:Ostatnie testowe wydanie/KDE |
| System operacyjny | POSIX |
| Rodzaj | środowisko graficzne |
| Licencja | GPL, LGPL |
| Strona internetowa | |
KDE – środowisko graficzne zrealizowane jako wolne oprogramowanie dla systemów operacyjnych Unix i GNU/Linux. Zawiera bogaty system bibliotek do tworzenia aplikacji w środowisku graficznym. Obok GNOME jest jednym z dwóch najpopularniejszych uniksowych środowisk graficznych.
KDE korzysta z biblioteki graficznej Qt, a także z systemu obiektowego KParts. System ten pozwala na współdzielenie elementów danego programu pomiędzy różnymi aplikacjami KDE, np. emulator terminala Konsole może zostać osadzony w Konquerorze.
W KDE menedżerem okien jest KWin, jednak aplikacje można uruchamiać także pod innymi menedżerami.
Historia
Projekt KDE został założony w 1996 roku przez Matthiasa Ettricha[1]. Pierwotnie projekt nosił nazwę Kool Desktop Environment zaś skrót KDE był też grą słowną z nazwą uniksowego środowiska graficznego CDE. Obecnie skrót rozwija się jako K Desktop Environment, gdzie litera K nie ma określonego znaczenia.
Główne wydania
| Wydanie | Data[2] |
|---|---|
| ogłoszenie o projekcie KDE | 14 października 1996 |
| 1.0 | 12 lipca 1998 |
| 2.0 | 23 października 2000 |
| 3.0 | 3 kwietnia 2002 |
| 4.0 | 11 stycznia 2008 |
| 5.0 | 15 lipca 2014 |
Numeracja KDE jest związana z numeracją zestawu bibliotek Qt, tj. wersje 1.x KDE bazowały na wersjach 1.x bibliotek Qt, itd.
Wersje 4.x
KDE 4 zostało przeniesione na Qt 4, co powinno powodować wzrost wydajności o 20–30% w porównaniu do KDE 3.5.x[3]. KDE zawiera środowisko multimedialne, nazwane Phonon, zintegrowane środowisko sprzętowe Solid i schemat kolorów systemu i ikon Oxygen. Zawiera też zmieniony interfejs pulpitu i pasek zadań, nazwany Plasma, który zawiera widżety w stylu SuperKaramba lub Apple Dashboard. Udostępniono również wersje KDE 4 na Microsoft Windows i Mac OS X.
Najważniejszymi cechami KDE 4 są:
- Zmieniony wygląd środowiska dzięki zastosowaniu Oxygen
- Architektura zawierająca udoskonaloną integrację z multimediami i sprzętem (Solid i Phonon, moduł sprawdzania pisowni i gramatyki)
- Programy udoskonalone dzięki doświadczeniom użytkowników, takie jak Dolphin, menedżer plików i Okular, program służący do przeglądania dokumentów
KDE SC 5
Wraz z przejściem na Qt 5, środowisko KDE uległo podziałowi na trzy części o niezsynchronizowanej numeracji:
- KDE Frameworks 5 (żargonowo zwany też KF5) – zestaw bazowych bibliotek KDE (wersja 5.0 została wydana 7 lipca 2014[4]; nowe wydania ukazują się co miesiąc);
- KDE Plasma 5 – nowa wersja powłoki graficznej Plasma (wersja 5.0 została wydana 15 lipca 2014[5]; nowe wydania ukazują się co trzy miesiące);
- KDE Applications (wersja 14.12 została wydana 15 kwietnia 2015 i jest to pierwsza wersja aplikacji KDE używająca KDE Frameworks 5; numeracja KDE Applications jest typu rok-miesiąc; nowe wydania ukazują się co cztery miesiące[6]); obecnie nie wszystkie aplikacje są przeportowane do KDE Frameworks 5[7].
Aplikacje KDE
Do najważniejszych aplikacji środowiska KDE zaliczyć można przeglądarkę internetową i menedżer plików Konqueror. Aplikacje korzystające z KDE często mają nazwy rozpoczynające się od litery "K" lub zawierają literę "k" zamiast "c" w środku nazwy, ale nie jest to ścisłą regułą.
- DigiKam – zarządzanie zbiorami zdjęć, przeglądarka i edytor grafiki, obsługa aparatów cyfrowych
- Dolphin – menedżer plików w KDE 4
- K3b – program do nagrywania płyt CD/DVD
- Kandy – narzędzie do komunikacji z telefonem komórkowym
- Kate – zaawansowany edytor tekstu
- KDevelop – zintegrowane środowisko programistyczne dla wielu języków programowania
- KDesktop − menedżer pulpitu w KDE 3
- KGet – menedżer pobierania plików
- Kicker − menedżer panelu w KDE 3
- KMail – klient pocztowy
- KNode – klient grup dyskusyjnych
- KolourPaint – tworzenie grafiki rastrowej
- Konsole – emulator terminali wyposażony w zakładki
- Kontact – zarządzanie informacjami osobistymi (poczta, kalendarz, notatki, książka adresowa)
- Kopete – multikomunikator internetowy (obsługuje m.in. IRC, Jabber i Gadu-Gadu)
- Okular – przeglądarka plików PDF (następca programu KPDF)
- KPovModeler – program do tworzenia trójwymiarowej grafiki
- KTTS – syntezator mowy; np. potrafi czytać zawartość strony WWW
- Kview – przeglądarka plików graficznych
- KTorrent – program p2p – klient sieci Torrent
- KPPP – pozwala na połączenia Dial-Up i sieciowe
- KSig – edytor podpisów pocztowych
- KWrite – uproszczona wersja edytora Kate
- Odtwarzacze multimedialne
- KOffice – pakiet programów biurowych
- KWord – procesor tekstu WYSIWYG
- KSpread – arkusz kalkulacyjny
- KPresenter – edytor prezentacji
- Kexi – aplikacja do wygodnego budowania baz danych
- Kivio – tworzenie diagramów przepływu
- Karbon14 – grafika wektorowa
- Krita – grafika rastrowa
- KChart – rysowanie wykresów
- KFormula – edytor wzorów matematycznych
- Plasma – przestrzeń robocza KDE 4 (pulpit i panel)
Środowisko KDE zawiera również programy narzędziowe, edukacyjne oraz gry.
Loga i maskotki
Maskotką środowiska graficznego KDE był Kandalf, używany do wersji 2.x. Imię Kandalf nawiązuje do postaci z powieści J. R. R. Tolkiena Władca Pierścieni o imieniu Gandalf.
W wersjach powyżej 2.x. maskotką KDE był smok Konqi (dokładnie Konqi Konqueror). Jego imię pochodzi od nazwy przeglądarki Konqueror dla tego środowiska graficznego. Można go zobaczyć na stronach poświęconych temu środowisku oraz w wielu aplikacjach, m.in. podczas wyboru opcji wylogowania (KDE 3) czy w oknie "informacje o KDE". Konqi występuje także w grze Warmux jako jedna z głównych postaci.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ New Project: Kool Desktop Environment. Programmers wanted!.
- ↑ KDE History. [dostęp 2013-10-27]. (ang.).
- ↑ Ingrid Marson: Speed improvements expected in KDE 4. ZDNet, 2005-01-14. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
- ↑ First release of KDE Frameworks 5. [dostęp 2015-06-09]. (ang.).
- ↑ New Plasma brings a cleaner interface on top of a new graphics stack. [dostęp 2015-06-09]. (ang.).
- ↑ Schedules – KDE Software based on Qt5 and Frameworks 5. [dostęp 2015-06-09]. (ang.).
- ↑ KF5 Porting Status. [dostęp 2017-07-27]. (ang.).
