Kamienica Gizińska w Warszawie (Rynek Starego Miasta 29)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienica Gizińska w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. 489 z 1.07.1965[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

Rynek Starego Miasta 29

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Gizińska w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Gizińska w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Gizińska w Warszawie”
Ziemia52°14′58,898″N 21°00′41,000″E/52,249694 21,011389

Kamienica Gizińska[2], także Sakresowska[2]kamienica zlokalizowana przy Rynku Starego Miasta 29 w Warszawie.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Wybudowana przed 1442, jako własność Andrzeja Grabskiego. Następnie została sprzedana Maciejowi Haftarzowi. Kolejnymi jej właścicielami byli m.in.:

  • od 1444 – Andrzej Kazub;
  • od końca XVI wieku do 1671 – rodzina Gizów, która przebudowała ją na przełomie XVI i XVII wieku;
  • po 1671 – rodzina Skrzeczkowiczów;
  • 1743–1754 – Barbara z Sakresów, wdowa po malarzu Johannie Samuelu Mocku;
  • 1754–1788 – Ignacy Ludwik Nowicki, metrykant koronny, który wynajmował lokale m.in. sekretarzowi królewskiemu S. Rembowskiemu;
  • 1788–1846 – Józef i Anna Filipeccy i ich spadkobiercy;
  • ok. 1849 – Edward i Maria Boehle (połączona na II piętrze z kamienicą nr 27, co miało na celu powiększenie winiarni K. Fukiera);
  • 1908–1913 – Zofia Bogusławska;
  • ok. 1920 – Józef i Helena Chmielińscy (częściowo wyremontowana);
  • ok. 1929 – Teresa Gruszczyńska.

Najpierw była ona trzykondygnacyjna w stylu gotyckim. Jej częściowa przebudowa miała miejsce w drugiej połowie XVI wieku. W XVII wieku dobudowano murowana oficynę, której krata pochodzi z 1746 (od ul. Piwnej). W pierwszej połowie XVIII wieku dobudowano trzecie piętro i latarnię.

W 1793 w kamienicy znajdowała się siedziba „Gazety Warszawskiej”. W 1928 przeprowadzono remont kamienicy i ozdobiono ją polichromią Zofii Stryjeńskiej.

Zburzona podczas powstania warszawskiego (przetrwały fragmenty murów przyziemia z portalem i piwnice). W latach 1951–1953 odbudowana według projektu Wacława Podlewskiego. W 1953 fasada budynku została ozdobiona polichromiami Romana i Zofii Artymowskich (martwe natury i amorki). Budynek został też połączony z kamienicą nr 31 i ulokowano w nim siedzibę Instytutu Historii PAN[3]. Zachowane zostały ocalałe fragmenty, odtworzono bryły i fasady sprzed 1944, na nowo zaprojektowano elewację tylną i wnętrza. Kamienica posiada cztery kondygnacje, jest trzytraktowa, a na dachu znajduje się trzyokienna latarnia[4].

W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 września 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 2022-12-29].
  2. a b Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993, s. 254. ISBN 83-221-0628-9.
  3. Encyklopedia Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 246.
  4. Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993, s. 255. ISBN 83-221-0628-9.