Katarinahissen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Katarinahissen
Ilustracja
Konstrukcja z 1936 w 1964
Państwo

 Szwecja

Miejscowość

Sztokholm

Typ budynku

Winda

Wysokość całkowita

38

Rozpoczęcie budowy

1881

Ukończenie budowy

1883

Ważniejsze przebudowy

1936, 2023

Położenie na mapie regionu Sztokholm
Mapa konturowa regionu Sztokholm, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Katarinahissen”
Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji, na dole znajduje się punkt z opisem „Katarinahissen”
Ziemia59°19′11,5432″N 18°04′23,5139″E/59,319873 18,073198

Katarinahissenpubliczna winda miejska zlokalizowana w stolicy Szwecji, Sztokholmie przy Katarinavägen na Södermalm (Slussen).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotna konstrukcja z 1883 w 1915 na tle panoramy miasta

Winda została zbudowana, aby usprawnić połączenie pomiędzy dolnymi ulicami Slussen, a wzgórzami Södermalm (Mosebacke torg i Stadsgårdskajen[1]), czyniąc je bardziej dostępnymi dla mieszkańców. Oryginalna konstrukcja pochodzi z 1881, chociaż dużych zmian w konstrukcji dokonano podczas renowacji w 1936[2]. Dźwig oddano do użytku w 1883. Przejazd kosztował pięć öre. W latach 1909 – 1933 na wierzchołku wieży Katarinahissen stał pierwszy ruchomy szyld reklamowy w Sztokholmie (Stomatol). Pierwotna winda została zamknięta i rozebrana w 1933 w związku z budową obecnego rozwiązania urbanistycznego Slussen. Nowa została ukończona 28 maja 1936[3] i stała się częścią rozbudowanego w tym samym czasie budynku Katarinahuset, którego najstarsze części zostały zaprojektowane w 1909 przez Gustava Wickmana[4] (szyld Stomatolu przeniesiono wówczas na obecne miejsce, na budynku przy Klevgränd). Kładka dla pieszych prowadząca do windy stała się wówczas częścią budynku[4]. Do czasu zamknięcia z uwagi na zły stan techniczny w 2010 windę obsługiwali konduktorzy. W 2014 rozpoczął się jej remont według projektu Eskila Sundahla i Olofa Thunströma[3] (wymiana maszyny dźwigowej i kabiny, fundamentów i dolnej partii wieży)[1]. Została ponownie otwarta 19 października 2023 i jest czynna codziennie w godzinach 8:00 – 22:00[3].

Parametry techniczne[edytuj | edytuj kod]

Parametry techniczne wieży:

  • wysokość: 38 metrów,
  • pojemność: 33 osoby lub 2500 kilogramów,
  • prędkość handlowa: 1,6 m/s (w przypadku wiatru powyżej 10 m/s prędkość jest ograniczana do 1 m/s, a w przypadku wiatru powyżej 14 m/s dźwig zostaje zamknięty)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Stockholm växer, Katarinahissen visar tiden igen [online], web.archive.org, 27 czerwca 2021 [dostęp 2023-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-27].
  2. Stockholm on a Shoestring, The best views of Stockholm | Stockholm on a Shoestring [online] [dostęp 2023-12-25].
  3. a b c d Mitti Stockholm, Turist invigde Katarinahissen av misstag [online], www.mitti.se, 18 października 2023 [dostęp 2023-12-25] (szw.).
  4. a b Katarinahuset, Katarinahuset, Stockholms nya affärsmässiga hjärta [online], www.al.se [dostęp 2023-12-25] (szw.).