Katedra Teorii i Filozofii Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
| Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | |
 Budynek Collegium Iuridicum w Poznaniu, siedziba Zakładu Teorii i Filozofii Prawa. | |
| Data założenia |
1938 |
|---|---|
| Państwo | |
| Adres |
ul. św. Marcin 90 |
| Kierownik |
prof. Marek Smolak |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′28,47″N 16°54′53,33″E/52,407908 16,914814
| |
| Strona internetowa | |
Zakład Teorii i Filozofii Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – jednostka naukowo-dydaktyczna należąca od 1938 roku do struktur Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Prowadzi działalność dydaktyczną i badawczą związaną z teorią i filozofią prawa, prawoznawstwem, etyką, logiką prawniczą, teorią państwa, prawami człowieka, prawem konstytucyjnym i wykładnią prawa; w jej strukturach rozwinęła się tzw. poznańska szkoła teorii i filozofii prawa[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Okres przedwojenny[edytuj | edytuj kod]
W okresie międzywojennym podstawową jednostkę administracyjną Wydziału Prawno-Ekonomicznego stanowił zakład, zwany częściej seminarium, natomiast katedra była urzędem profesora[2]. Zakład (Katedra) Teorii i Filozofii Prawa wywodzi się z seminarium o tej samej nazwie, wyodrębnionego w roku 1938 z Seminarium Prawa Publicznego, a tematycznie związanego z dwoma ówczesnymi katedrami: Katedrą Encyklopedii i Filozofii Prawa (od 1925 Katedrą Teorii i Filozofii Prawa)[3], na którą powołano kolejno Antoniego Perietatkowicza (1919), Zygmunta Lisowskiego (1920-1921) i Czesława Znamierowskiego (1924-1939), oraz Katedrą Nauki o Państwie i Prawa Politycznego, piastowaną w latach 1919-1939 przez Antoniego Peretiatkowicza[3]. Seminarium Prawa Publicznego mieściło się do 1934 w Zamku Cesarskim, skąd następnie przeniesiono je do gmachu Raiffeisena (późniejszego Collegium Iuridicum), na II piętro, po lewej stronie, gdzie znajduje się do dziś[2].
Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1945-1960 Katedrą Teorii i Filozofii Prawa – przemianowaną w 1950 w duchu postępujących zmian politycznych na Katedrę Teorii Państwa i Prawa – kierował nadal Czesław Znamierowski[2][4]. W okresie powojennym, do 1957, Katedra mieściła się w innym miejscu, początkowo w budynku klasztornym zakonu dominikanów u zbiegu ul. Libelta i Wałów Jana III, a następnie w gmachu przy ul. Kantaka[2].
We wrześniu 1946 do Katedry dołączył Zygmunt Ziembiński, który, poza badaniami nad problemami nauk dogmatycznych z perspektywy socjologii prawa, zajmował się początkowo logiką, a od połowy kolejnej dekady również problematyką teoretycznoprawną. Od 1950 z Katedrą współpracował Adam Łopatka, późniejszy Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego (1987−1990), współautor Konwencji o prawach dziecka (1989)[5].
Po Czesławie Znamierowskim, przeniesionym z końcem roku akademickiego 1959/1960 na emeryturę, funkcję kuratora Katedry sprawował krótko ówczesny rektor Uniwersytetu Alfons Klafkowski, a po uzyskaniu habilitacji w 1962 kierownictwo przejął Adam Łopatka. W ramach Katedry wydzielono wówczas jednostki organizacyjne. Na czele Zakładu Teorii Państwa i Prawa stanął Łopatka, Pracownię Historii Doktryn Politycznych i Prawnych, prowadził Henryk Olszewski, a Zygmunt Ziembiński objął Pracownię Prawniczych Zastosowań Logiki[2].
Od 1975 kierownikiem Zakładu Teorii Państwa i Prawa był Janusz Romul, późniejszy dziekan Wydziału Prawa SWPS[6]. W 1981 na czele jednolitej Katedry Teorii Państwa i Prawa stanął Zygmunt Ziembiński. Uczniami Ziembińskiego byli Maciej Zieliński (od 1963), Leszek Nowak (od 1965), Sławomira Wronkowska (od 1966) oraz Stanisław Czepita (od 1978)[2]. Wśród seminarzystów Katedry i zarazem uczniów Ziembińskiego byli także senator Anna Bogucka Skowrońska (1964), reżyser Filip Bajon (1970) oraz kompozytor Jan A.P. Kaczmarek (1977)[7].
Po 1989 roku[edytuj | edytuj kod]
W latach 1991-2013 kierownictwo Katedry pełniła Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz, prorektor UAM (2005-2008), sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku (2010-2019)[8][9]. Uczniami Wronkowskiej-Jaśkiewicz byli Jarosław Mikołajewicz (od 1988) oraz Marzena Kordela (od 1989)[10]. Od 2013 roku Katedrą kieruje Marek Smolak, wcześniej profesor UKSW, od 2018 redaktor naczelny Ruchu Prawniczego, Ekonomicznego i Socjologicznego[11]. 1 stycznia 2020, Katedrę Teorii i Filozofii Prawa przemianowano na Zakład Teorii i Filozofii Prawa[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Historia Wydziału. prawo.amu.edu.pl. [dostęp 2018-04-21].
- ↑ a b c d e f g Historia Zakładu Teorii i Filozofii Prawa | Zakład Teorii i Filozofii Prawa WPiA UAM [online] [dostęp 2020-03-04] (pol.).
- ↑ a b Andrzej Gulczyński: Antoni Peretiatkowicz, 1.IX.1936-31.VIII.1939. W: Poczet rektorów Almae Matris Posnaniensis. Tomasz Schramm, Anna Marciniak (red.). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004, s. 113-124.
- ↑ Znamierowski Czesław. ptta.pl. [dostęp 2018-08-12].
- ↑ Czesław (red odp ) Łuczak, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: sklad osobowy; rok akademicki 1968/69, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1969 [dostęp 2019-05-29].
- ↑ Katedra Teorii i Filozofii Prawa. prawo.amu.edu.pl. [dostęp 2018-04-21].
- ↑ Redakcja, Zygmunt Ziembiński stał się legendą za życia. Jego imieniem nazwą salę w Collegium Iuridicum Novum [online], Głos Wielkopolski, 18 maja 2013 [dostęp 2020-03-04] (pol.).
- ↑ Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz. trybunal.gov.pl. [dostęp 2018-04-21]. (pol.).
- ↑ prof. zw. dr hab. Sławomira Wronkowska | Katedra Teorii i Filozofii Prawa WPiA UAM [online], ktifp.amu.edu.pl [dostęp 2018-11-04] (pol.).
- ↑ Marek Smolak, Profesor Jarosław Mikołajewicz (1964 – 2016), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, LXXVIII (3), 2016, s. 271.
- ↑ prof. zw. dr hab. Marek Smolak. ktifp.amu.edu.pl. [dostęp 2018-04-21]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- praca zbiorowa, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza – Wydział Prawa i Administracji – Doktorzy honoris causa, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 2004