Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie
628/59 z dnia 13.11.1959
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół w 2012
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Przechód

Wyznanie

katolickie

Kościół

Kościół łaciński

Parafia

Parafia św. Jana Chrzciciela w Przechodzie

Wezwanie

św. Jana Chrzciciela

Położenie na mapie gminy Korfantów
Mapa konturowa gminy Korfantów, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Przechodzie”
Ziemia50°32′00,89″N 17°40′10,81″E/50,533581 17,669669
Wnętrze kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Przechodzie.
Wnętrze kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Przechodzie

Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela w Przechodzie

Historia i architektura[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy drewniany kościół w Przechodzie został wzniesiony około 1279 roku. Dowiadujemy się o tym ze źródeł pośrednich, informacja ta pochodzi bowiem z XVII-wiecznego przekazu, z 1779 roku, w którym mowa jest o wybudowaniu kościoła w tej miejscowości przed 400 laty. Datę budowy świątyni potwierdza również jej patrocinium (wezwanie) św. Jana Chrzciciela. Zdecydowana bowiem większość śląskich kościołów pod tym wezwaniem powstała w XII wieku, nie później jednak niż w pierwszej połowie wieku XIII.

W bezpośrednich źródłach pisanych sama miejscowość Przechód wzmiankowana jest po raz pierwszy, w sporządzonym w latach 1303–1306, spisie uposażeń diecezji wrocławskiej w archidiakonacie opolskim, znanym jako Rejestr Ujazdu (łac. Registrum Wyasdense). W latach nieco późniejszych, w jednym z dokumentów z 1333 roku, jako świadek występuje „Albert, pleban in Prechod”. O świątyni istniejącej w Przechodzie wspomina również „Die Rechnung...” – rejestr świętopietrza w archidiakonacie opolskim z 1447 roku.

Pierwszy drewniany kościół służył wiernym prawdopodobnie aż do roku 1518, kiedy to na terenie miejscowego cmentarza zbudowano nową, również drewnianą świątynię. Kościół ten był użytkowany aż do końca XVIII wieku.

Budowę obecnie istniejącej w Przechodzie świątyni zakończono w roku 1779. Jest to budowla w stylu późnobarokowym, wykonana z cegły i otynkowana. Kościół jest bardzo okazały, pięcioprzęsłowy, z trójbocznym zamknięciem od wschodu, wieżą od zachodu i z przybudówkami po bokach. Posiada trójspadowy siodłowy dach, kryty dachówką. Główny ołtarz i późnobarokowe ołtarze boczne pochodzą z roku około 1780. W świątyni są również inne ołtarze z fragmentami barokowymi oraz późnobarokowa ambona i chrzcielnica, a także rokokowe organy z roku 1792 z rzeźbą Matki Boskiej Assunty. Wyposażenia kościoła dopełniają późnobarokowe ławki z 1780 roku. Świątynia ta jest zatem jednym z nielicznych na naszym terenie kościołów, z prawie kompletnym wyposażeniem wnętrza, nie zmienionym od początku jej istnienia.

Dzwony[edytuj | edytuj kod]

Na wieży kościoła wiszą obecnie dwa dzwony: stalowy, wykonany w 1942 roku, jako dzwon zastępczy i mały dzwon z 1764 roku, który odlał Wolfgang Straub w ludwisarni w Ołomuńcu. W roku 1942, w ramach rekwizycji dzwonów na potrzeby pozyskania metali kolorowych na cele wojenne, zabrano stamtąd cztery dzwony: dzwon z 1584 roku, o średnicy 66 cm i wadze około 200 kg; sygnaturkę z XIX wieku, o średnicy 44 cm i wadze 35 kg; dzwon wykonany w 1922 roku we wrocławskiej odlewni Albert Geittner Söhne, o średnicy 76 cm i wadze 260 kg, na dzwonie był napis „O rex gloriae veni cum pace” oraz dzwon wykonany w tej samej odlewni również w 1922 roku, o średnicy 49 cm i wadze 100 kg.

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Kościół wraz z przyległym cmentarzem otoczony jest pochodzącym z 1793 roku murem ceglanym, ozdobionym prostokątnymi płycinami. Przy kościele znajduje się również kaplica pod wezwaniem św. Łazarza, pochodząca prawdopodobnie z roku 1793. Kaplicę zbudowano na cmentarzu, w miejscu wspomnianego już drewnianego kościoła z 1518 roku.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kloch Bogdan: Najstarsze parafie Górnego Śląska. Średniowieczna organizacja parafialna Górnego Śląska
  • Bildband Kreis Falkenberg in Oberschlesien, Druckhaus Goldammer, Scheinfeld/Mfr., 1982.
  • Heimatbuch des Kreises Falkenberg in Oberschlesien, Heimatverein Kreises Falkenberg O/S, Peine, 1971.
  • Janina Domska: Niemodlin i ziemia niemodlińska od 1224 roku do początku XX wieku. 1998.
  • Plan odnowy miejscowości Przechód na lata 2007 – 2013
  • Schlesiens ältere Kirchen und kirchliche Stiftungen nach ihren frühesten urkundlichen Erwähnungen. Ein Beitrag zur schlesischen Kirchengeschichte, von Hermann Neuling, Breslau 1884