Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku
A-475 z 02.05.1983[1].
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Mostek 24 32 – 075 Gołcza

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

Parafia pw. NMP Częstochowskiej w Mostku

Wezwanie

Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej

Położenie na mapie gminy Gołcza
Mapa konturowa gminy Gołcza, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku”
Położenie na mapie powiatu miechowskiego
Mapa konturowa powiatu miechowskiego, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku”
Ziemia50°20′10,100″N 19°50′38,843″E/50,336139 19,844123
Strona internetowa

Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku – kościół znajdujący się w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Gołcza, w Mostku.

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół fundacji Jana Cianowskiego – ówczesnego właściciela Cianowic – wybudowany został w 1571 roku w Smardzowicach. W 1938 roku przeniesiono go do Mostka[2]. W 1951 roku dokończono odbudowę, zmieniając proporcje budowli[3].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

W 1571 roku Jan Cianowski, herbu Prus, właściciel Cianowic, ufundował modrzewiową, trójnawową świątynię zbudowaną w systemie więźbowo-zaskrzynieniowym w Smardzowicach[4]. W okresie baroku dobudowano sygnaturkę, wieżę po zachodniej stronie, oraz soboty[4]. Bp Kunicki, w protokole wizytacyjnym z 1727 roku, wymienił pięć ołtarzy: główny ku czci Wniebowzięcia NMP, po stronie epistoły św. Józefa i św. Anny, a po stronie Ewangelii św. Małgorzaty i Matki Bożej[2]. W latach 1731–1748 przeprowadzono gruntowny remont kościoła[2].

Po przeniesieniu kościoła do Mostka, podczas odbudowy w latach 1938–1951 zmieniono proporcje bryły budynku. Korpus i prezbiterium nakryto oddzielnymi dachami, zmieniono proporcje rekonstruowanej wieży, nie odtworzono sobót oraz systemu więźbowo-zaskrzynieniowego[4]. Dobudowano przybudówki pełniące funkcję zakrystii[3].

Architektura aktualna[edytuj | edytuj kod]

Kościół jest modrzewiowy, konstrukcji zrębowej, wieża konstrukcji słupowej[5]. Korpus jest szerszy od Prezbiterium zamkniętego trójbocznie[3].

Wyposażenie wnętrza[edytuj | edytuj kod]

  • Późnobarokowe wyposażenie z około 1740 roku z detalami gotycko-renesansowymi;
  • odrzwia południowe z nadprożem w formie oślego grzbietu i herbem Prus[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-06].
  2. a b c Strona parafii [online], parafiasmardzowice.pl [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  3. a b c d Bogusław Krasnowolski, Leksykon zabytków architektury Małopolski, Kraków: Wydawnictwo „Arkady”, 2013, s. 201, ISBN 978-83-2134744-8.
  4. a b c Kornecki Marian, Sztuka Sakralna, Kraków: Zarząd Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w Krakowie, s. 34.
  5. Antoni Walaszczyk, Informator Turystyczny Powiatu Miechowskiego, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno Graficzne, 1972, s. 44.