Komitet Naukowo-Humanitarny
Komitet Naukowo-Humanitarny (niem. Wissenschaftlich-humanitäres Komitee, WhK) – pierwsza[1] na świecie organizacja działająca na rzecz poprawy sytuacji osób LGBT założona 15 maja 1897 roku pod przewodnictwem Magnusa Hirschfelda[2].
Pierwszymi członkami byli Magnus Hirschfeld, wydawca Max Spohr, prawnik Eduard Oberg oraz pisarz Franz Joseph von Bülow, następnie dołączyli Erich Bohn, członek zarządu w 1907[3], Adolf Brand (opuścił on po pewnym czasie organizację ze względów na różnice poglądowe z Hirschfeldem), Benedict Friedländer oraz Kurt Hiller, który objął funkcję przewodniczącego ruchu w 1929 r. Od 1919 r. siedzibą Komitetu był Instytut Seksuologiczny w Berlinie.
WhK zapoczątkował kampanię na rzecz zniesienia paragrafu 175 wnioskując, że jedyne akty homoseksualne podlegające penalizacji winny być aktami seksualnej przemocy: gwałtu lub z osobami niezdolnymi do wyrażenia na taki akt zgody (dzieci, osoby niepełnosprawne mentalnie)[2]. Komitet zajmował się działalnością edukacyjną, publikował prace z zakresu seksuologii, prowadził pracę badawcze z seksuologii i podejmował działania polityczne na rzecz równouprawnienia homoseksualistów[2]. Motto komitetu brzmiało: „przez naukę do sprawiedliwości“ (łac. Per scientiam ad justiciam) i wyrażało przekonanie, że badania naukowe nad homoseksualizmem sprawią, że zniknie wrogość wobec homoseksualistów[4].
Jednym z najważniejszych działań komitetu była zbiórka podpisów pod petycją domagającą się dekryminalizacji homoseksualizmu (zniesienia paragrafu 175)[2]. W 1898 roku Hirschfeld nawiązał z kontakt z przywódcą niemieckiej partii socjaldemokratycznej (SPD) Augustem Bebelem. Bebel podpisał petycje i złożył w parlamencie projekt ustawy dekryminalizującej homoseksualizm[2]. Projekt ustawy wywołał dyskusje w Reichstagu, nie zyskał jednak większości[2]. Komitet dalej zbierał jednak podpisy. W 1902 roku petycję podpisało już 4500 osób, w 1906 6000 osób[5], a w 1924 10 000 osób[6]. Hirschfeld pozyskał sympatie liderów SPD, oprócz Bebela petycję podpisał także Karl Kautsky i Eduard Bernstein[2]. Udało się pozyskać poparcie wielu artystów i pisarzy, swoje podpisy pod petycją złożyli Rainer Maria Rilke, Hermann Hesse, Max Nordau, Tomasz Mann[2], Albert Einstein[6].
W celu popularyzacji swoich idei komitet organizował mityngi w berlińskich piwiarniach. Występował na nich sam Hirschfeld i inni działacze. Niektóre zgromadzenia przyciągały nawet 1000 osób[2].
Komitet rozpoczął wydawanie pierwszych niemieckich czasopism naukowych z zakresu seksuologii Jahrbuchs für sexuelle Zwischenstufen (wydawane w latach 1899–1925), Zeitschrift für Sexualwissenschaft (1908–1933)[7].
Nieudanej próby powojennej reaktywacji organizacji podjął się w 1962 roku w Hamburgu Kurt Hiller[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ John Lauritsen, David Thorstad: The Early Homosexual Rights Movement (1864–1935). New York: Times Change Press, 1974. ISBN 0-87810-027-X.. Wydanie 1995, ISBN 0-87810-041-5.
- ↑ a b c d e f g h i Beachy 2015 ↓, Chapter Three.
- ↑ Erich Bohn, Dr. jur.,. [dostęp 2024-03-02].
- ↑ Beachy 2015 ↓, Chapter Six.
- ↑ Beachy 2015 ↓, Chapter.
- ↑ a b Beachy 2015 ↓, Chapter Eight.
- ↑ Helfer 1972 ↓.
- ↑ Online exhibition of the Magnus Hirschfeld Society: Kurt Hiller
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert Beachy: Gay Berlin [epub]. 2015. ISBN 978-0-307-47313-4.
- Christian Helfer: Hirschfeld, Magnus [Online-Version]. W: Neue Deutsche Biographie. 1972, s. 226–227. 9 (1972).