Kompania łączności 28 Dywizji Piechoty

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
kompania łączności 28 Dywizji Piechoty
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1932

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

kpt. Zygmunt Unieszowski

Ostatni

kpt. Jan Dąbrowski

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Dęblin

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

łączność

Podległość

28 Dywizja Piechoty

Kompania łączności 28 Dywizji Piechoty – pododdział łączności Wojska Polskiego.

Historia kompanii[edytuj | edytuj kod]

Wiosną 1932 została sformowana kompania telegraficzna 28 Dywizji Piechoty[1]. Na stanowisko dowódcy kompanii wyznaczony został kapitan Zygmunt Unieszowski, a na stanowisko młodszego oficera kompanii porucznik Stanisław Zasada[2][1][a]. W grudniu 1932 do kompanii przeniesiony został ppor. Jan Dąbrowski[5], a we wrześniu 1933 podporucznicy: Stefan Skociński[6] i Marian Stanisław Herman[7].

Kompania stacjonowała w Dęblinie[8][9][10] i była organiczną jednostką łączności 28 Dywizji Piechoty[11].

Kompania miała prowadzić szkolenie według obowiązującej wówczas „Instrukcji wyszkolenia wojsk łączności” sygn. MSWojsk. Szefostwo Łączności L. dz. 900/tjn. Wyszk. 30[12].

Kompania miała dwa plutony, lecz nie posiadała radia[13]. Pluton radio był mobilizowany w pułku radio w Warszawie[14] i po zakończeniu mobilizacji przydzielony do dywizji[15][16]. Dywizja nie posiadała wówczas organu zaopatrzenia i naprawy sprzętu łączności, czyli organu służby łączności [14].

Na podstawie rozkazu Dowództwa Łączności MS Wojsk. L. 3000/tjn. I.Org. z 11 października 1937 kompania telegraficzna 28 DP została przeorganizowana i przemianowana na kompanię łączności 28 DP[17]. W składzie kompanii został utworzony pluton radio[18][19].

Organizacja pokojowa kompanii łączności:

  • dowódca kompanii (kapitan),
  • drużyna dowódcy kompanii[b],
  • I pluton telefoniczny,
  • II pluton telefoniczny,
  • III pluton radio[20][11].

Etat przewidywał 4 oficerów, 14-18 podoficerów (zależnie od typu kompanii), 130-133 szeregowców, 14 koni wierzchowych, 18-20 koni pociągowych, 2 samochody ciężarowe, 2 motocykle, 8 rowerów[11][18].

Organizacja pokojowa była dostosowana do zadań mobilizacyjnych i okazała się dobrą[21].

1 września 1938 na konferencji u szefa Oddziału I Sztabu Głównego podjęto decyzję o mobilizowaniu dla „Samodzielnej Grupy Operacyjnej (czarnej)” zestawu dyspozycyjnego łączności przy kompanii łączności 2 DP lub 28 DP[22]. Ostatecznie to kompania łączności 28 DP ze względu na charakter i zakres przewidywanych zadań, została wzmocniona dodatkowym plutonem łączności[11].

1 września 1938 uprawnienia dowódcze względem kompanii otrzymał szef łączności dywizji [23][24][c]. Dowódcami (szefami) łączności 28 DP byli: mjr łącz. Marian Dorotycz-Malewicz (VII 1929 – III 1932), Ignacy Junosza-Drewnowski (III 1932 – XII 1934), mjr łącz. Adam Parafiński (od IV 1935[26]), mjr łącz. Wacław Walknowski (1939[27]) i kpt. łącz. Rene Maria Maksymilian Machalski (do IX 1939[28]).

Do zadań kompanii należało szkolenie rezerw podoficerów i szeregowców jedynie na potrzeby własne. Poborowi byli wcielani bezpośrednio do kompanii. Etaty były tak skalkulowane, że dla zaspokojenia zapotrzebowań wojennych musiano powołać pod broń osiem roczników rezerwistów[20][11]. Kandydaci na podoficerów służby czynnej z kompanii szkolili się w szkołach podoficerskich batalionów telegraficznych i pułku radio[29].

Wiosną 1939 kompania została podporządkowana pod względem wyszkolenia fachowego dowódcy 1 Grupy Łączności[30]. Ze względu na szybki wybuch wojny dowództwo grupy nie odegrało powierzonej mu roli[31].

Zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W” kompania łączności 28 DP była jednostką mobilizującą. Pod względem mobilizacji materiałowej była przydzielona do 15 pułku piechoty[10][32].

Dowódca kompanii był odpowiedzialny za przygotowanie całości mobilizacji jednostek wpisanych na tabelę mob. z wyjątkiem mobilizacji materiałowej, za którą był współodpowiedzialny razem z dowódcą 15 pułku piechoty[33].

Dowódca kompanii był ponadto odpowiedzialny za przeprowadzenie mobilizacji:

  • kompanii telefonicznej 28 DP,
  • plutonu łączności Kwatery Głównej 28 DP,
  • plutonu radio 28 DP,
  • drużyny parkowej łączności 28 DP,
  • kompanii telefonicznej nr 60,
  • plutonu łączności Kwatery Głównej nr 60,
  • plutonu radio nr 60,
  • drużyny parkowej łączności nr 60.

Wszystkie jednostki były mobilizowane w Dęblinie, w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem czarnym[10][34].

Po zakończeniu czynności mobilizacyjnych kompania przekazywała: nadwyżki personelu i materiału koleją do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Zegrze”, natomiast nadwyżki koni i środków przewozowych do 15 pp[10][35]

Jednostki zmobilizowane przynależały pod względem ewidencyjnym do OZ Telegraficznego „Zegrze” z wyjątkiem plutonów radio 28 DP i nr 60, które przynależały do Ośrodka Zapasowego Radio w Warszawie[36].

23 sierpnia 1939 została zarządzona mobilizacja jednostek „czarnych” na terenie Okręgu Korpusu Nr I. Początek mobilizacji został wyznaczony na godz. 6.00 następnego dnia[37].

 Osobny artykuł: Organizacja wojenna polskiej dywizji piechoty w 1939 roku.

Jednostki łączności 28 DP i Korpusu Interwencyjnego były formowane według organizacji wojennej L.3124/mob.org., ukompletowane zgodnie z zestawieniem specjalności L.3124/mob.AR oraz uzbrojone i wyposażone zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi L.3124/mob./mat.[38]

Plutony łączności Kwatery Głównej 28 DP i nr 60 przeznaczone były do obsługi dowództwa dywizji, kompanie telefoniczne przeznaczone do budowy i obsługi polowej sieci telefonicznej (z kabla polowego), a drużyny parkowe łączności odpowiadały za zaopatrzenie, naprawę i ewakuację sprzętu łączności[39][40][41].

Plutony radio 28 DP i nr 60 były formowane według organizacji wojennej L.3121/mob.org., ukompletowane zgodnie z zestawieniem specjalności L.3121/mob.AR oraz uzbrojone i wyposażone zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi L.3121/mob./mat.[38]

W czasie kampanii wrześniowej jednostki łączności 28 DP walczyły w składzie macierzystej dywizji, natomiast zestaw łączności nr 60 został przeznaczony dla Korpusu Interwencyjnego[28].

Kadra kompanii[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy kompanii
  • kpt. łącz. Zygmunt Unieszowski (1932)
  • kpt. łącz. Jan Dąbrowski (do IX 1939)
Obsada personalna kompanii łączności 28 DP w marcu 1939[9]
  • dowódca kompanii – kpt. łącz. Jan Dąbrowski
  • dowódca plutonu telefonicznego – por. łącz. Stefan Skociński
  • dowódca plutonu radio – ppor. łącz. Henryk Franciszek Lewiński
Obsada personalna jednostek łączności 28 DP i plutonu radio we wrześniu 1939[42][43]
  • dowódca kompanii telefonicznej 28 DP – kpt. łącz. Jan Dąbrowski[d]
  • zastępca dowódcy kompanii – por. łącz. rez. Ewaryst Karol Bartkowski[e]
  • dowódca plutonu – por. łącz. rez. Władysław Cendecki[f]
  • dowódca plutonu – pchor. / ppor. łącz. Mieczysław Aleksandrowicz[g]
  • dowódca plutonu – pchor. / ppor. łącz. Marian Mider[h]
  • dowódca plutonu łączności KG 28 DP – por. łącz. Stefan Skociński[i]
  • dowódca plutonu radio 28 DP – por. łącz. Władysław Cendrowski
  • dowódca drużyny parkowej łączności 28 DP – NN
Obsada personalna jednostek łączności Korpusu Interwencyjnego we wrześniu 1939[49]
  • dowódca kompanii telefonicznej nr 60 –
  • dowódca plutonu – pchor. / ppor. łącz. Ludwik Krepski[j]
  • dowódca plutonu łączności KG nr 60 –
  • dowódca plutonu radio nr 60 –
  • dowódca drużyny parkowej łączności nr 60 – NN

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Por. łącz. Stanisław Zasada (ur. 16 lutego 1901)[3]. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[4].
  2. ↑ W składzie drużyny dowódcy kompanii znajdował się szef kompanii, pisarz, podoficer sprzętowy, podoficer sanitarny, podoficer gospodarczo-furażowy, podoficer weterynaryjny i podkuwacz[18].
  3. ↑ Stanowisko szefa łączności dywizji piechoty zostało przemianowane na dowódcę łączności. Jednocześnie wydano instrukcję normującą ściśle zakres działania dowódcy łączności dywizji piechoty[25][23].
  4. ↑ Ppłk łącz. Jan Dąbrowski ps. „Olszyna” (ur. 10 czerwca 1907) na kapitana został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 21. lokatą w korpusie oficerów łączności[44]. Od sierpnia 1943 do stycznia 1945 był szefem Oddziału V Sztabu Komendy Okręgu Radom-Kielce Armii Krajowej. Został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych[45].
  5. ↑ por. łącz. rez. Ewaryst Karol Bartkowski ps. „Bartek”, „Edward Chmielewski” ur. 21 października 1904 w Bystrzycy, w rodzinie Józefa i Ludwiki z Tymińskich. 29 stycznia 1942 został zatrzymany przez Gestapo we własnym mieszkaniu i osadzony na Pawiaku. 27 lub 28 maja 1942 został stracony w lesie sękocińskim k. Magdalenki[46].
  6. ↑ por. łącz. rez. Władysław Cendecki ps. „Pszczoła” ur. 8 czerwca 1907 w rodzinie Jana i matki z domu Rymańskiej. Służył w kompanii łączności Zgrupowania „Chrobry II”, a następnie w 15 pp AK. Po kapitulacji powstania w niemieckiej niewoli[47].
  7. ↑ Mieczysław Aleksandrowicz ur. 11 grudnia 1919. Był absolwentem XV promocji Szkoły Podchorążych Łączności 1937–1940.
  8. ↑ Marian Mider ur. 18 stycznia 1917 w Leningradzie, w rodzinie Witolda. Był absolwentem XV promocji Szkoły Podchorążych Łączności 1937–1940. Służył w PSZ na Zachodzie. Wrócił do kraju i został zarejestrowany w jednej z rejonowych komend uzupełnień[48].
  9. ↑ por. łącz. Stefan Skociński (ur. 2 września 1906). Absolwent Szkoły Podchorążych Inżynierii z 1933. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau. na stronie „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką” podano, że służył w kompanii telefonicznej nr 60[46].
  10. ↑ Ludwik Krepski ps. „Kostrzewa” ur. 15 kwietnia 1917. Był absolwentem XIV promocji Szkoły Podchorążych Łączności 1936–1939. Szef łączności Podokręgu Północnego Armii Krajowej. Zmarł 29 kwietnia 2006 w Anglii[50].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 776.
  2. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 240, 241.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 275.
  4. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 280.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 425.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 sierpnia 1933, s. 163, 171.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933, s. 202.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 773.
  9. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 827.
  10. ↑ a b c d Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 502.
  11. ↑ a b c d e Popławski 1965 ↓, s. 135.
  12. ↑ Zajączkowski 2015 ↓, s. 205.
  13. ↑ Cepa 1940 ↓, s. 5.
  14. ↑ a b Cepa 1940 ↓, s. 4.
  15. ↑ Konarski 1940 ↓, s. 82.
  16. ↑ Chamski 1941 ↓, s. 3.
  17. ↑ Zajączkowski 2015 ↓, s. 207.
  18. ↑ a b c Zajączkowski 2015 ↓, s. 208.
  19. ↑ Popławski 1965 ↓, s. 135, wg autora pluton radio został utworzony na podstawie rozkazu z 27 lipca 1937..
  20. ↑ a b Konarski 1940 ↓, s. 84.
  21. ↑ Konarski 1940 ↓, s. 87.
  22. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXV, CXVII.
  23. ↑ a b Zajączkowski 2015 ↓, s. 210, 211.
  24. ↑ Kozłowski 1964 ↓, s. 204.
  25. ↑ Chamski 1941 ↓, s. 12.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 kwietnia 1935, s. 43.
  27. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 539.
  28. ↑ a b Leonard 1991 ↓, s. 232.
  29. ↑ Chamski 1941 ↓, s. 77.
  30. ↑ Kozłowski 1964 ↓, s. 205, 206.
  31. ↑ Chamski 1941 ↓, s. 11.
  32. ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 141.
  33. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 474.
  34. ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 141, autor przedstawił pierwotną wersję planu mob., gdzie mobilizacją zestawu łączności nr 60 obarczona była Kadra 4 baonu telegraficznego w Brześciu.
  35. ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 142.
  36. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 475.
  37. ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 218.
  38. ↑ a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1096.
  39. ↑ Cepa 1940 ↓, s. 20, 21, 71.
  40. ↑ Chamski 1941 ↓, s. 169.
  41. ↑ Popławski 1965 ↓, s. 144.
  42. ↑ Głowacki 1985 ↓, s. 363.
  43. ↑ Leonard 1991 ↓, s. 220, 232.
  44. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 267.
  45. ↑ Jerzy Rostafiński. Podpułkownik inż. JAN DĄBROWSKI ,,Olszyna”. „Zeszyty Kombatanckie”. 20. Warszawa. 
  46. ↑ a b Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2023-12-06].
  47. ↑ Władysław Cendecki. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2022-11-05].
  48. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-05]..
  49. ↑ Leonard 1991 ↓, s. 244.
  50. ↑ Ludwik Krępski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2022-11-05].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wojska Łączności II Rzeczypospolitej
grupy łączności
pułki łączności
bataliony łączności
kompanie łączności
szkolnictwo
służba łączności
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kompania_łączności_28_Dywizji_Piechoty&oldid=73657608”