Przejdź do zawartości

Królestwo Sarawaku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Królestwo Sarawaku[1]
Raj of Sarawak
Kerajaan Sarawak
1841–1946
Herb Flaga
Herb Flaga
Hymn: Gone Forth Beyond the Sea
Ustrój polityczny

monarchia absolutna (1841–1941)[2]
monarchia konstytucyjna (1941–1946)[2]

Konstytucja

Konstytucja z 1941[3]

Stolica

Kuching[4]

Data powstania

1841

Data likwidacji

1946

Władca

Charles Vyner Brooke

Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, po prawej znajduje się punkt z opisem „Królestwo Sarawaku”
2,631003°N 113,539314°E/2,631003 113,539314

Królestwo Sarawaku[1] – historyczne państwo istniejące na wyspie Borneo w latach 1841–1946 pod rządami dynastii Brooke[3].

Jego założycielem był James Brooke, brytyjski awanturnik i oficer[5]. W 1841 roku stłumił powstanie na rzecz sułtana Brunei i ogłosił się radżą[2]. James Brooke przeprowadził liczne reformy, stworzył system administracyjny bazujący na brytyjskiej biurokracji, wyemitował walutę, zniósł niewolnictwo oraz ustanowił parlament[5]. Pierwszym państwem, które uznało niepodległość Sarawaku były Stany Zjednoczone, które zrobiły to w 1850 roku, Wielka Brytania zaś w 1868[5]. James panował do 1868 roku, jego następcą został jego siostrzeniec Charles Brooke(inne języki)[4], za którego rządów doszło do rozwoju kulturowego w wyniku utworzenia Muzeum Sarawaku (ang. Sarawak State Museum). W 1888 roku Sarawak stał się protektoratem brytyjskim[5]. Po śmierci Charlesa w 1917 władcą został jego syn[3], Charles Vyner Brooke(inne języki)[4], który wprowadził w październiku 1941 roku konstytucję[3] oraz monarchię konstytucyjną[2]. W czasie II wojny światowej Sarawak znalazł się pod okupacją japońską, a władca udał się na wygnanie do Australii[6]. Po wojnie Charles Vyner zdecydował przekazać Sarawak Brytyjczykom, co miało miejsce 1 lipca 1946 roku[3], a on sam abdykował[6].

  • James Brooke (1841–1868)
  • Charles Brooke (1868–1917)
  • Charles Vyner Brooke (1917–1946)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Właściwie tytułem monarszym był Radża
  2. a b c d TIME, SARAWAK: Raja's Return, TIME, 9 lipca 1945 [dostęp 2024-07-17] (ang.).
  3. a b c d e Brooke Raj, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-07-17] (ang.).
  4. a b c Sarawak Government Official Portal [online], www.ictu.tmp.sarawak.gov.my [dostęp 2024-07-17].
  5. a b c d e Brookes of Sarawak:The White Rajas [online], Kingsley Collection [dostęp 2024-07-17] (ang.).
  6. a b The White Rajahs of Sarawak and the Complexity of Empire – History Reclaimed [online], 31 sierpnia 2023 [dostęp 2024-07-17] (ang.).