Lista światowego dziedzictwa UNESCO na Madagaskarze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lista światowego dziedzictwa UNESCO na Madagaskarze – lista miejsc na Madagaskarze wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowanej przez Madagaskar 19 lipca 1983 roku[2].

Obecnie (stan na wrzesień 2023 roku) na liście znajdują się trzy obiekty, jeden o charakterze dziedzictwa kulturowego i dwa o charakterze przyrodniczym[2], przy czym jeden z nich znajduje się również na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu[2].

Na madagaskarskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Madagaskar zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się siedem obiektów (stan na wrzesień 2023 roku)[2].

Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Poniższa tabela przedstawia madagaskarskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[a] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
Położenie – miasto, region, prowincja; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – roku wpisu na listę i rozszerzenia wpisu;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.

     † zagrożone

Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
494 Lasy kserofityczne Andrefany
Andrefana Dry Forests

Ma
Diana
Boeny
Atsimo-Andrefana
Melaky

12°55′02″S 49°08′35″E/-12,917222 49,143056
12°47′10″S 49°29′45″E/-12,786111 49,495833
16°16′09″S 46°52′26″E/-16,269167 46,873889
22°30′00″S 43°23′00″E/-22,500000 43,383333
24°08′48″S 43°49′40″E/-24,146667 43,827778
18°40′00″S 44°45′00″E/-18,666667 44,750000

PMa
(vii)(ix)(x)
1990
2023
Lasy kserofityczne na terenie rezerwatów specjalnych Ankarana i Analamerana oraz parków narodowych Ankarafantsika, Mikea, Tsimanampetsotsa, Tsingy de Bemaraha[5].
950 Wzgórze królewskie Ambohimanga
Royal Hill of Ambohimanga
MgProwincja Antananarywa
18°45′33,0″S 47°33′46,0″E/-18,759170 47,562780
KMg
(iii)(iv)(vi)
2001 Wzgórze królewskie Ambohimanga obejmuje miasto królewskie, królewską nekropolę i zespół miejsc uznawanych za święte, miejsce kultu i cel pielgrzymek[6].
1257 Lasy deszczowe Atsinanana
Rainforests of the Atsinanana
Mg14°26′29″S 49°44′19″E/-14,441389 49,738611
15°18′00″S 50°03′00″E/-15,300000 50,050000
17°46′44″S 48°45′36″E/-17,778889 48,760000
21°19′13″S 47°23′46″E/-21,320278 47,396111
22°11′42″S 46°53′06″E/-22,195000 46,885000
24°45′31″S 46°46′01″E/-24,758611 46,766944
PMg
(ix)(x)
2007 6 parków narodowych obejmujących ochroną lasy deszczowe na wchodzie wyspy, które charakteryzują się niezwykłą w skali światowej bioróżnorodnością oraz wyjątkową liczbą gatunków endemicznych, w tym gatunków zagrożonych[7]. Od 2010 roku na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu z uwagi na wyrąb lasu i kłusownictwo[8]. W skład obiektu wchodzą parki narodowe Marojejy, Masoala, Zahamena, Ranomafana, Andringitra i Andohahela

Obiekty na madagaskarskiej liście informacyjnej UNESCO[edytuj | edytuj kod]

Obiekty wpisane na madagaskarską listę informacyjną UNESCO

Poniższa tabela przedstawia obiekty na madagaskarskiej liście informacyjnej UNESCO:

Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
Obiekt – polska nazwa obiektu wraz z jej oryginałem na madagaskarskiej liście informacyjnej[2];
Położenie – miasto, region; współrzędne geograficzne;
Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[4]:
  • kulturowe (K),
  • przyrodnicze (P),
  • kulturowo–przyrodnicze (K,P);
Rok wpisu – roku wpisu na listę informacyjną;
Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. Obiekt Zdjęcie Położenie Typ Rok Opis
949 Południowo-zachodni Madagaskar, kraj Mahafalów
Sud-Ouest Malgache, Pays Mahafaly

Ma
Atsimo-Andrefana
34°03′20″N 5°31′20″W/34,055556 -5,522222
K,PMa
1997 Południowo-zachodni Madagaskar zamieszkiwany przez lud Mahafalów, który wznosi charakterystyczne pomniki nagrobne z kamieni, z wysokimi, rzeźbionymi, drewnianymi palami (aloalo)[9].
5313 Rezerwat Anjanaharibe-Sud (poszerzenie wpisu lasy deszczowe Atsinanana)
Réserve Spéciale d’Anjanaharibe-Sud (extension des forêts humides de l’Atsinanana)

Ma
Sava
14°41′45″S 49°27′09″E/-14,695833 49,452500
PMa
(ix)(x)
2008 Rezerwat Anjanaharibe-Sud na wschód od Parku Narodowego Marojejy, jednego z sześciu parków ujętych we wpisie lasy deszczowe Atsinanana, charakteryzuje się bogactwem gatunków endemicznych roślin[10].
6078 Górne Miasto Antananarywy
La Haute Ville d’Antananarivo

Ma
Analamanga
18°55′20″S 47°31′58″E/-18,922222 47,532778
KMa
(ii)(v)(vi)
2016 Unikalna dzielnica historyczna z elementami architektury typowo malgaskiej i kolonialnej[11].
6302 Dawna dzielnica przemysłowa Mantasoi
Ancien site industriel de Mantasoa

Ma
Analamanga
19°01′00″S 47°50′00″E/-19,016667 47,833333
KMa
(ii)(iv)
2018 XIX-wieczne miasto przemysłowe zbudowane przez przemysłowca Jeana Laborde (1805–1878) dla robotników pracujących w hutach i fabrykach[12].
6303 Kościół katolicki Ambodifotatra de Sainte Marie
Eglise catholique d’Ambodifotatra de Sainte Marie

Ma
Analanjirofo
17°00′20,1″S 49°50′56,8″E/-17,005583 49,849111
KMa
(ii)
2018 Pierwszy kościół katolicki na Madagaskarze, wzniesiony na wyspie Nosy Boraha[13].
6304 Nosy Lonjo
Nosy Lonjo d’Antsiranana

Ma
Diana
12°13′50″S 49°17′34″E/-12,230556 49,292778
K,PMa
(iii)(vii)
2018 Malownicza wysepka wulkaniczna w zatoce Helodranon Antsiranana z typową roślinnością malgaską[14].
6306 NOSYnakà
NOSYnakà (Sahamalaza, Nosy Hara, Nosy Tanikely, Lokobe, Ambodivahibe, Ankarea, Ankivonjy)

Ma
Diana
Sofia
14°06′13,0″S 47°48′10,2″E/-14,103614 47,802830
PMa
(viii)(ix)(x)
2018 Pas północno-zachodniego wybrzeża Madagaskaru z szelfem kontynentalnym, wieloma wyspami (m.in. Nosy Hara i Nosy Tanikely, zatokami i rafami; 7 obszarów chronionych, m.in. Park Narodowy Sahamalaza, Rezerwat ścisły Lokobe[15].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Polskie nazwy podane są za Polskim Komitetem ds. UNESCO[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  2. a b c d e f UNESCO: Madagascar. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  3. Madagaskar. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2020-07-17].
  4. a b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  5. UNESCO: Andrefana Dry Forests. [dostęp 2023-09-24]. (ang.).
  6. UNESCO: Royal Hill of Ambohimanga. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  7. UNESCO: Rainforests of the Atsinanana. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  8. UNESCO: World Heritage Committee inscribes Rainforests of Atsinanana (Madagascar) on List of World Heritage in Danger. 2010-07-30. [dostęp 2020-07-13]. (ang.).
  9. UNESCO: Sud-Ouest Malgache, Pays Mahafaly. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  10. UNESCO: Réserve Spéciale d’Anjanaharibe-Sud (extension des forêts humides de l’Atsinanana). [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  11. UNESCO: La Haute Ville d’Antananarivo. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  12. UNESCO: Ancien site industriel de Mantasoa. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  13. UNESCO: Eglise catholique d’Ambodifotatra de Sainte Marie. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  14. UNESCO: Nosy Lonjo d’Antsiranana. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  15. UNESCO: NOSYnakà (Sahamalaza, Nosy Hara, Nosy Tanikely, Lokobe, Ambodivahibe, Ankarea, Ankivonjy). [dostęp 2020-07-17]. (ang.).