Marie Iljašenko
.jpg) Marie Iljašenko (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
poezja |
Marie Iljašenko (ur. 2 grudnia 1983 w Kijowie) – czeska poetka, pisarka i tłumaczka.
Urodziła się w Kijowie, jej ojciec był Ukraińcem, a matka pochodziła z rodziny polsko-czeskiej. W latach 90. XX wieku jej rodzina skorzystała z zaproszenia do powrotu do Czechosłowacji, skierowanego do Czechów wołyńskich i zamieszkała w miejscowości Police nad Metují[1] blisko granicy z Polską.
Studiowała rusycystykę i komparatystykę literacką na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. W ramach komparatystyki literackiej dwa semestry spędziła na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu i semestr na Uniwersytecie Gdańskim. Gdańsk częściowo zainspirował jej debiut literacki.[2]
W 2015 roku opublikowała tom wierszy Osip míří na jih (Osip podąża na południe)[3] nominowany do prestiżowej czeskiej nagrody Magnesia Litera[4]za „wkład kulturowy, historyczny i społeczny wpleciony w całą książkę, która opowiada również o tradycjach żydowskich, biblijnych, środkowo i wschodnioeuropejskich”. Książkę na język polski w 2022 roku przetłumaczyła Zofia Bałdyga i Agata Firlej.[5] Kolejny tom poetycki, zatytułowany Sv. Outdoor (Święty Outdoor), ukazał się w 2019 roku.[3] Jej wiersze znalazły się w bardzo udanej antologii czeskich poetek przygotowanej przez Zofię Bałdygę.[6] Brała również udział w projekcie Wiersze we miescie (2022).[7]
Jest autorką opowiadań i eseistką, felietonistką portalu iLiteratura.cz[4]. Za esej Jsem všudejzdejší (Jestem wszędzie w domu).[8]
Tłumaczy z języka ukraińskiego i z polskiego przede wszystkim poezję współczesną. Jako tłumaczka poezji współpracuję z Nagrodą Václava Buriana Olomouc.
Wybrana twórczość[edytuj | edytuj kod]
- Osip míří na jih (Host, 2015)
- Sv. Outdoor (Host, 2019)
- Osip podąża na południe (WBPiCAK, 2022)
Antologie i zbiory[edytuj | edytuj kod]
- Dryák ředěný Vltavou (Městská knihovna v Praze, 2016)
- Nejlepší české básně (Host, 2018; 2019)
- Sąsiadki. 10 poetek czeskich (Wydawnictwo Warstwy, 2019)
- Itt minden tele van zenével. 35 kortárs cseh költő. (Petőfi Kulturális Ügynökség, Budapest, 2021)
- Come Closer. The Biennale Reader (Tranzit, Praha 2022)
- De sombra y terciopelo: Diecisiete poetas checas (1963-1988) (Vaso Roto, 2022)
- Každý ji zná tak bude maskovaná. 66 současných básní o Praze od 56 českých básníků a básnířek (Malvern, Praha, 2022)
- Milá Mácho (Větrné mlýny, 2022)
- Střepy (Český rozhlas, 2022)
- Babylonská věž (Babylon, Praha, 2023)
- Teflon 29, summer - autumn, 2023
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marie Iljašenko. [w:] PRAHA Metropole všech [on-line]. [dostęp 2021-04-30]. (cz.).
- ↑ Spotify, [w:] Nowa Książka: "Osip podąża na południe" Marie Iljašenko [online], 1 grudnia 2022 [dostęp 2024-02-21].
- ↑ a b Wiersze. „Literatura na Świecie”. 3-4/2020. s. 69. (pol.).
- ↑ a b Rozstaje [online], Rozstaje [dostęp 2024-02-21].
- ↑ Iljašenko Marie – Osip podąża na południe, [w:] Iljašenko Marie, Biblioteka Poezji Współczesnej, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu [dostęp 2024-02-21].
- ↑ Dwutygodnik [online] [dostęp 2024-02-21].
- ↑ CENTRUM CZESKIE WARSZAWA, [w:] Marie Iljašenko | Wiersze w mieście | Poems in the City 2022 [online] [dostęp 2024-02-21] (cz.).
- ↑ Marie Iljašenko, Versopolis, [w:] I'm a local everywhere around here [online] [dostęp 2024-02-21] (ang.).