Mikrusek długoogonowy
| Microcebus gerpi | |
| Radespiel et al., 2012 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
mikrusek długoogonowy |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Mikrusek długoogonowy[2] (Microcebus gerpi) – gatunek ssaka naczelnego z rodziny lemurkowatych, opisany w XXI wieku. Znany tylko z jednego niewielkiego skrawka lasu na wschodzie Madagaskaru, krytycznie zagrożony wyginięciem. Słabo poznany.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Nowy gatunek opisali Radespiel, Ratsimbazafy, Rasoloharijaona, Raveloson, Andriaholinirina, Rakotondravony, Randrianarison i Randrianambinina w 2012[1]. Jako miejsce typowe autorzy podali Madagaskar, prowincję Toamasina, las Safahina w wiejskiej okolicy Anivano-East. Współrzędne miejsca typowego określili jako 48°58′56,2″E i 18°47′28,7″S, wysokość nad poziomem morza 95 m[3].
Nie wyróżnia się podgatunków[3].
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Schwitzer et al. określają mikruska długoogonowego jednym z większych mikrusków, podają następujące wymiary zwierzęcia: głowa i tułów mierzą od 8,4 cm; ogon jest znacznie dłuższy, osiągając od 14,8 cm; masa ciała wynosi 68 g[3].
Rudobrązowa głowa odznacza się ciemniejszą okolicą oczu, pomiędzy którymi leży biała plama[3], charakterystyczna dla mikrusków[4]. Dobrze widać niewielkie uszy o brzegach barwy ciemnobrązowej. Grzbiet przyjmuje kolor szarobrązowy. Pośrodkowo widnieje niewyraźna ruda linia, istotnej szerokości. Jaśniejsza jest brzuszna strona ciała, barwy od szarości do kremowej, łącznie z moszną. Ciało wieńczy długi ogon, okryty gęstym owłosieniem koloru brązowoszarego, grzbietowo ciemniejszy niżli wentralnie. Zwierzę potrafi magazynować w nim tłuszcz. Ciemniejsze od tułowia zaś są zewnętrzne części kończyn górnych i dolnych, podczas gdy skóra dłoni i stóp jest różowobroązowa[3].
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Dane dotyczące trybu życia tego gatunku są skromne. Żyje on na drzewach. Aktywność przypada na noc. Nie wiadomo również nic o rozrodzie[3].
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Jak wszystkie gatunki lemurkowatych[4], mikrusek ten jest endemitem Madagaskaru. Zamieszkuje niewielki obszar na środkowym wschodzie Madagaskaru. Jak podkreślają Schwitzer et al., znany jest jedynie ze swego miejsca typowego, a więc lasu Safahina w prowincji Toamasina, pozostałości nizinnego lasu deszczowego o powierzchni zaledwie 15,6 km², i otaczającej go savoka, a więc pozostawionego ugorem terenu rolniczego, gdzie uprawia się drzewa. Jest to obszar nizinny, nie sięgający powyżej 700 m nad poziomem morza, miejsce typowe leży na wysokości 95 m. Miejsce to leży 18 km na zachód od wybrzeża Oceanu Spokojnego i 58 km na wschód od Parku Narodowego Andasibe-Mantadia. Południową granicą tego obszaru jest rzeka Mangoro, na północy zaś Rianila, liczy on w sumie 7600 km²[3]. Jednakże gatunek występuje na obszarze 25 km², zajmując z niego 10 km²[1].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Siedliskiem mikruska długoogonowego są lasy pierwotne oraz wtórne, leżące na wysokości między 29 a 230 m nad poziomem morza[3].
Schwitzer et al. nie mają szczegółowych informacji na temat diety mikruska długoogonowego[3], podobnie jak w przypadku innych mało znanych mikrusków[5][6], tutaj nawet jednak nie podają prawdopodobnego pokarmu[3]. Mikruski ogólnie żywią się owocami i owadami[4].
Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Gatunek został uwzględniony w Załączniku II CITES. Zanim IUCN dokonała swojej oceny, IUCN/SSN Lemur Red-Listing Workshop w lipcu 2012 oceniło gatunek jako gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem[3]. W tym samym czasie datuje się ocenę IUCN, opublikowaną w 2014, również ze statusem krytycznie zagrożonego. Podnosi się tu bardzo mały i do tego jeszcze pofragmentowany obszar występowania i jakość tegoż obszaru[1].
Gatunek nie występuje na żadnych obszarze chronionym. Zagraża mu głównie wylesianie[3], ale też polowania[1].
Całkowita liczebność spada, chociaż jest nieznana[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f N. Andriaholinirina i inni, Microcebus gerpi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2014 [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki i inni, Polskie nazewnictwo ssaków świata, Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 29, ISBN 978-83-88147-15-9 (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l 15. Gerp’s Mouse Lemur w: Ch. Schwitzer i inni, Family Cheirogaleidae (Mouse, Giant Mouse, Dwarf and Fork-marked Lemurs), [w:] R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, D.E. Wilson, Handbook of the Mammals of the World, t. 3. Primates, Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 56, ISBN 978-84-96553-89-7 (ang.).
- ↑ a b c Ch. Schwitzer i inni, Family Cheirogaleidae (Mouse, Giant Mouse, Dwarf and Fork-marked Lemurs), [w:] R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, D.E. Wilson, Handbook of the Mammals of the World, t. 3. Primates, Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 28–49, ISBN 978-84-96553-89-7 (ang.).
- ↑ 8. Margot Marsh’s Mouse Lemur w: Ch. Schwitzer i inni, Family Cheirogaleidae (Mouse, Giant Mouse, Dwarf and Fork-marked Lemurs), [w:] R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, D.E. Wilson, Handbook of the Mammals of the World, t. 3. Primates, Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 54, ISBN 978-84-96553-89-7 (ang.).
- ↑ 9. Sambirano Mouse Lemur w: Ch. Schwitzer i inni, Family Cheirogaleidae (Mouse, Giant Mouse, Dwarf and Fork-marked Lemurs), [w:] R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, D.E. Wilson, Handbook of the Mammals of the World, t. 3. Primates, Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 54, ISBN 978-84-96553-89-7 (ang.).