Monaster Świętego Ducha w Surdegach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Monaster Ducha Świętego
Surdegio stačiatikių Šv. Dvasios vyrų vienuolynas
Ilustracja
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Surdegi

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

wileńska i litewska

Klauzura

nie

Typ monasteru

męski

Obiekty sakralne
Cerkiew

Św. Ducha

Data budowy

XVI w.

Data zamknięcia

1917

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Monaster Ducha Świętego”
Ziemia55°40′08″N 24°48′36″E/55,668889 24,810000

Monaster Świętego Duchaprawosławny męski klasztor w Surdegach, funkcjonujący między XVI stuleciem a rokiem 1917.

W 1510 Bogdan Szysz-Stawicki wzniósł w Surdegach prawosławną cerkiew, zaś dwadzieścia lat później w miejscowości, według tradycji, doszło do cudownego pojawienia się Surdegskiej Ikony Matki Bożej. W 1550 Anna Szyszanka-Stawicka wzniosła w miejscowości monaster[1]. Klasztor ten przez cały okres istnienia pozostawał w rękach prawosławnych, nie przyjął unii[1]. Należał do grupy monasterów podległych administracyjnie wileńskiemu klasztorowi Świętego Ducha[2]. Przechowywana w nim ikona była przedmiotem kultu nie tylko ludności prawosławnej, ale i katolików oraz staroobrzędowców. W 1812 prawosławni mieszkańcy Rygi ufundowali dla monasteru nową, murowaną cerkiew[1].

W 1915 mnisi monasteru udali się na bieżeństwo, wywożąc Surdegską Ikonę Matki Bożej do Jarosławia; wspólnota uległa rozproszeniu w różnych rosyjskich klasztorach. Po I wojnie światowej klasztor w Surdegach nie wznowił działalności, gdyż w 1919 władze niepodległej Litwy przekazały jego obiekty Kościołowi katolickiemu. Surdegska Ikona Matki Bożej, odnaleziona w Jarosławiu przez pochodzącą z Poniewieża Lidię Omieljanowicz, została – za zgodą patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Tichona – przewieziona ponownie na Litwę i wystawiona dla kultu w cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego w Poniewieżu[3]. Jeszcze w 1923 arcybiskup wileński i litewski Eleuteriusz czynił starania na rzecz odzyskania majątku monasteru w Surdegach i odnowienia wspólnoty, zakończyły się one jednak niepowodzeniem[4]. Surdegską Ikonę Matki Bożej przeniesiono w 1936 do soboru Zwiastowania w Kownie[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Сурдегская икона Божией Матери
  2. Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 27. ISBN 978-83-7431-127-4.
  3. G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Свято-Духов Монастыр, Vilnius 2006, ISBN 9986-559-62-6, ss.437–438
  4. G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Свято-Духов Монастыр, Vilnius 2006, ISBN 9986-559-62-6, s.440
  5. G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Свято-Духов Монастыр, Vilnius 2006, ISBN 9986-559-62-6, s.443