Mormonizm w Ghanie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Mormonizm w Ghanie – obecność i struktury wyznań należących do ruchu świętych w dniach ostatnich w Ghanie.

Obecność tej tradycji religijnej na terytorium Ghany sięga schyłku okresu kolonialnego[1]. Przynajmniej w przypadku Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, zatem największej denominacji mormońskiej, na jej pojawienie się w tym kraju znaczny wpływ miały motywowane rasowo ograniczenia nakładane na wiernych afrykańskiego pochodzenia. Aż do 1978 bowiem wierni tego kościoła wywodzący się z Afryki bądź mający afrykańskie korzenie nie mieli wstępu do świątyń. Mężczyźni natomiast nie mogli być posiadaczami kapłaństwa[2][3][4]. Wielu mieszkańców Ghany nabyło rozpowszechniane przez kościół z siedzibą w Salt Lake City broszury misyjne oraz egzemplarze Księgi Mormona już w początkach lat 50. Czyni to z Ghany jeden z pierwszych krajów Afryki Subsaharyjskiej, którego mieszkańcy zainteresowali się mormonizmem[5]. Do siedziby kościoła w Salt Lake City z czasem zaczęły przychodzić z Ghany liczne prośby o literaturę kościelną. Wspomniane ograniczenia rasowe powodowały, że formalne ustanowienie struktur kościelnych było niemniej w zasadzie niemożliwe[6]. Zarejestrowano w owym okresie kilka kościołów w Ghanie noszących identyczną nazwę do kościoła z siedzibą w Utah[7]. Część z nich związała się później właśnie z kościołem z siedzibą w Salt Lake City. Otwarcie świątyń dla osób afrykańskiego pochodzenia w 1978 dało impuls do szybkiego wzrostu liczebnego ghańskich wiernych zrzeszonych w tej denominacji, przekraczając wreszcie 101 tysięcy (2022). W kraju funkcjonuje także jedna mormońska świątynia[8].

Wierni zrzeszeni w Kościele Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich nie stanowią i nie stanowili jednak jedynych wyznawców mormonizmu w Ghanie. Tym samym, w Ghanie funkcjonuje także szereg innych, relatywnie niewielkich kościołów odwołujących się w swojej doktrynie do nauk Josepha Smitha. Swych wiernych ma w niej Church of Jesus Christ Restored 1830, kościół założony w 2002 przez Nolana Glaunera z siedzibą w Buckner w stanie Missouri[9]. A.F. Mensah natomiast w 1962 utworzył w stołecznej Akrze Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, korzystając z materiałów nadesłanych przez kościół w Utah oraz wzorując się na jego strukturze. Wielu z jego przywódców oraz tysiące wiernych przyłączyło się wprawdzie do kościoła z siedzibą w Utah po 1978. Częste były również jednak przypadki odmowy współpracy z denominacją z Salt Lake City, właśnie ze względu na jego jawnie rasistowską politykę oraz nauki[10]. Joseph W.B. Johnson, zamieszkujący w Ghanie Nigeryjczyk założył w 1964 własny kościół, ponownie o nazwie identycznej do tej noszonej przez największą denominację mormońską z siedzibą w Utah. Przystąpił on zresztą właśnie do tego kościoła w 1978, budząc przy tym protesty części swoich wiernych[11].

Istnieją bądź istniały również w Ghanie kościoły, które nie zdecydowały się na połączenie z największą mormońską denominacją po 1978. Jedną z takich wspólnot był Apostolski Niebiański Kościół Ghany, złożony z dawnych zwolenników wspomnianego już wyżej Johnsona. Grupa ta miała raczej efemeryczny charakter, a przynależni do niej wierni szybko rozproszyli się, dołączając do najrozmaitszych innych działających w kraju kościołów[12].

Księga Mormona została przetłumaczona na kilka języków rodzimych dla Ghany. Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich wydał ją w całości w fante (2003) oraz twi (2005)[13]. Kultura świętych w dniach ostatnich znalazła pewne odzwierciedlenie w samej Ghanie. W stołecznej Akrze funkcjonuje chociażby założony przez jednego z miejscowych konwertytów na mormonizm Deseret Hospital[14][15]. Nazwa placówki nawiązuje bezpośrednio do Księgi Mormona oraz do utrwalonego w niej jeredyckiego słowa mającego oznaczać pszczołę miodną[16][17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Nigeria, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 6445, ISBN 1-57345-822-8.
  2. ↑ Priesthood, Revelation on, [w:] Camille Fronk Olson i inni, LDS Beliefs: A Doctrinal Reference [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2011, lokalizacja 3523-3527, ISBN 1-60908-059-9.
  3. ↑ Nzojibwami, Christensen i Prince 2018 ↓, s. 220.
  4. ↑ Kimball 2008 ↓, s. 1.
  5. ↑ Ghana, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 3331, ISBN 1-57345-822-8.
  6. ↑ Ghana, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 3332, ISBN 1-57345-822-8.
  7. ↑ Ghana, [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 3333-3334, ISBN 1-57345-822-8.
  8. ↑ Ghana. [w:] Newsroom [on-line]. churchofjesuschrist.org. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).
  9. ↑ 5.45.1.3.1.1. Church of Jesus Christ Restored, [w:] Steven L. Shields, Divergent Paths of the Restoration: An Encyclopedia of the Smith–Rigdon Movement [e-book], Salt Lake City: Signature Books, 2021, s. 590-591, ISBN 978-1-56085-401-2.
  10. ↑ 9.6. Church of Jesus Christ of Latter Day Saints, [w:] Steven L. Shields, Divergent Paths of the Restoration: An Encyclopedia of the Smith–Rigdon Movement [e-book], Salt Lake City: Signature Books, 2021, s. 749-750, ISBN 978-1-56085-401-2.
  11. ↑ 9.7. Church of Jesus Christ of Latter Day Saints, [w:] Steven L. Shields, Divergent Paths of the Restoration: An Encyclopedia of the Smith–Rigdon Movement [e-book], Salt Lake City: Signature Books, 2021, s. 750, ISBN 978-1-56085-401-2.
  12. ↑ 9.8. Apostolic Divine Church of Ghana, [w:] Steven L. Shields, Divergent Paths of the Restoration: An Encyclopedia of the Smith–Rigdon Movement [e-book], Salt Lake City: Signature Books, 2021, s. 751, ISBN 978-1-56085-401-2.
  13. ↑ David Schneider: Book of Mormon translations: See maps of where the 115 languages are spoken. [w:] Church News [on-line]. thechurchnews.com, 2022-02-27. [dostęp 2022-03-23]. (ang.).
  14. ↑ Kissi, Emmanuel A., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 4774, ISBN 1-57345-822-8.
  15. ↑ Kissi, Emmanuel A., [w:] Arnold K. Garr, Richard O. Cowan, Donald Q. Cannon (red.), Encyclopedia of Latter-day Saint History [e-book], Salt Lake City: Deseret Book, 2000, lokalizacja 4778, ISBN 1-57345-822-8.
  16. ↑ PBS: The Mormons Map: Forced Migrations. [w:] American Experience [on-line]. pbs.org. [dostęp 2022-08-27]. (ang.).
  17. ↑ Davis Bitton, Thomas G. Alexander: Historical Dictionary of Mormonism Third Edition Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements, No. 89. Lanham, Maryland • Toronto • Plymouth, UK: The Scarecrow Press, Inc., 2008, s. 56. ISBN 978-0-8108-6251-7.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mormonizm_w_Ghanie&oldid=72382041”