Osiedle Niepodległości (Kraków)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osiedle Niepodległości
Ilustracja
Osiedle Niepodległości (2006)
Państwo

 Polska

Miasto

Kraków

Dzielnica

XVI Bieńczyce

Data budowy

1972–1979

Architekt

Jadwiga Guzicka z zespołem

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Niepodległości”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle Niepodległości”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Niepodległości”
Ziemia50°04′51,7″N 20°01′19,2″E/50,081028 20,022000

Osiedle Niepodległości – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Osiedle Niepodległości stanowi część Bieńczyc Nowych - założenia architektoniczno-urbanistycznego, w zamierzeniu stanowiącego rozbudowę dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W 1959 roku w wyniku konkursu na projekt założenia wybrano koncepcję autorstwa warszawskiej architekt Jadwigi Guzickiej z zespołem w którym za projekt urbanistyczny odpowiadali Anna Basista i Jan Lewandowski a za architekturę budynków Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek[1][2][3]. Całe założenie było projektowane dla ok. 30 tys. mieszkańców - ok. 5,5 tys. na jednym osiedlu[1]. Cechuje je luźna zabudowa budynkami wolnostojącymi z przeważającą zabudową 5- i 11-kondygnacyjną. Główną osią zespołu urbanistycznego jest park Planty Bieńczyckie, wzorowane na Plantach Krakowskich, który spaja osiedla wchodzące w skład zespołu w jedną urbanistyczną całość. Wzdłuż parkowej osi zaplanowano obiekty użyteczności publicznej - szkoły, przedszkola, domy handlowe, domy kultury, biblioteki[1][3]. Oprócz Osiedla Niepodległości w skład Bieńczyc Nowych wchodzą jeszcze osiedla Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Przy Arce, Albertyńskie oraz Złotej Jesieni[1][3]. Realizacja zespołu urbanistycznego odbyła się w latach 1962-1979[3].

Chociaż jest częścią Bieńczyc Nowych, założenia, które miało czas swojej realizacji w większości w latach 60. XX wieku, to Osiedle Niepodległości, razem z podobnym osiedlem Przy Arce powstawały w latach 70. XX wieku. Z tym faktem są one najmłodszymi osiedlami wchodzącymi w skład zespołu urbanistycznego. Wcześniej, od lat 60. w ich miejscu miały swoją siedzibę bazy firm budowlanych. Osiedle powstawało od roku 1972. Pierwsi mieszkańcy wprowadzili się w roku 1974 do trzech bloków – bloku nr 7, nr 8 i nr 9 (jest to ciąg trzech połączonych ze sobą, czteropiętrowych bloków, nie posiadających windy). Tzw. „puchatki” (czteropiętrowe bloki mieszkalne w kształcie bryły prostopadłościanu z wejściami do klatek z dwóch przeciwnych stron) zostały zbudowane w drugiej połowie lat 70. XX wieku.

Rozwój i wygląd osiedla[edytuj | edytuj kod]

Na terenie osiedla znajduje się 18 bloków. Osiedle jest odnawiane od 2000 roku – powstają brukowane chodniki i parkingi oraz są odmalowywane i ocieplane bloki mieszkalne.

W bliskim sąsiedztwie osiedla znajduje się Plac Targowy „Tomex”[4]. Z drugiej strony znajduje się dom turystyczny „Lipsk”. Z osiedla Niepodległości jest około 500 metrów do centrum handlowego Carrefour Czyżyny.

Na terenie osiedla znajduje się dużo zagospodarowanej zieleni oraz trzy place zabaw z huśtawkami, piaskownicami i nowymi ławkami.

Parafia[edytuj | edytuj kod]

Wierni kościoła rzymskokatolickiego z Osiedla Niepodległości należą do parafii Matki Bożej Królowej Polski.

Usytuowanie i komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Osiedle Niepodległości jest usytuowane obok Ronda Kocmyrzowskiego. Znajdują się tu przystanki tramwajowe oraz autobusowe – w okolice osiedla można więc dostać się tramwajami.

Osiedle Niepodległości graniczy bezpośrednio z osiedlem Albertyńskim, z osiedlem Przy Arce (oddzielone od niego Aleją gen. Andersa) oraz z osiedlem Spółdzielczym (oddzielone ulicą Bieńczycką).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.
  2. Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 2019-06-28].
  3. a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 2020-05-02].
  4. Legendarne targowisko ginie pod presją galerii handlowych [FOTO], Krowoderska.pl, 24 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-24] (pol.).