Plac Wolności w Lipianach
| Stare Miasto | |
 Ratusz na placu Wolności | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Poprzednie nazwy |
Markt |
Położenie na mapie Lipian  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pyrzyckiego  | |
Położenie na mapie gminy Lipiany  | |
 53°00′10,9″N 14°58′10,0″E/53,003020 14,969450
| |
Plac Wolności w Lipianach (do 1945 r. niem. Markt) – prostokątny plac położony w centrum Starego Miasta w Lipianach. Prowadzi do niego pięć ulic: Jedności Narodowej (od północnego zachodu), Adama Mickiewicza (od wschodu), Oświęcimska i Zaczynaj (od południa) oraz Górna (od południowego zachodu).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Plac Wolności był pierwotnie głównym rynkiem najstarszej części miasta. W XIV wieku na środku placu powstał pierwszy budynek ratusza[1]. Na przełomie XVIII i XIX wieku stary budynek ratusza zburzono, a na jego miejscu wzniesiono nowy ratusz w stylu klasycystycznym[1][2]. Szczyt ratusza ozdobiła rzeźba mieszczan przy słynnym piwie z Lipian, zwanym Zaczynaj[3]. Parcele wokół rynku zabudowano niewielkimi kamienicami w stylu klasycystycznym lub z muru pruskiego. Na początku XX wieku do tylnej fasady ratusza dobudowano remizę straży pożarnej[1].
W okresie II wojny światowej podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną zabudowa Lipian nie uległa większym zniszczeniom[4]. Także zabudowa wokół rynku zachowała się niemal w całości, przetrwał też ratusz, który po wojnie przeznaczono na siedzibę urzędu miasta i tymczasową siedzibę starostwa powiatowego[1]. Do czasów współczesnych nie przetrwała część pierzei północno-zachodniej oraz budynek na narożniku rynku i ulicy Adama Mickiewicza w pierzei południowo-wschodniej, w miejscu którego znajduje się zieleniec[5].
Od roku 1816 przed ratuszem rośnie pomnik przyrody – Dąb Pokoju, zwany też Dębem Piwowarów[6][3], bowiem miasto słynęło z piwa[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Rynek w Lipianach w 1903 roku. Po prawej widoczny fragment ratusza -
Południowo-wschodnie naroże lipiańskiego rynku i ul. Oświęcimska (Marktstrasse) w 1913 roku -
Fasada frontowa ratusza i skwer z fontanną -
Kamienice nr 6, 5, 4 i 3 w pierzei północno-zachodniej -
Fontanna przed ratuszem, wokół niej drewniane rzeźby (przeniesione w inną lokalizację w 2020 r.) -
Stare Miasto w Lipianach z góry; rynek i ratusz widoczne na prawo od centralnie położonych bloków
.jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Ratusz – Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2023-01-10] (pol.).
- ↑ Lipiany – Zabytki [online], lipiany.pl [dostęp 2023-01-10].
- ↑ a b c Bogdan Kucharski, Między Odrą a Drawą : szlaki turystyczne, Wyd. 1, Warszawa: Wydawn. PTTK "Kraj", 1988, s. 104, ISBN 83-7005-127-8, OCLC 21760828 [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Lipiany – Historia [online], lipiany.pl [dostęp 2023-01-10].
- ↑ Google Maps [online], Google Maps [dostęp 2023-01-10].
- ↑ Lipiany – Dąb Pokoju (Dąb Piwowarów) – stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-01-10].