Plac gen. Władysława Sikorskiego w Krakowie
| Stare Miasto | |
 Plac gen. Władysława Sikorskiego w Krakowie (2023) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°03′40,0″N 19°55′42,0″E/50,061111 19,928333
| |
Plac gen. Władysława Sikorskiego (do 1945 plac Jabłonowskich[1]) – plac w Krakowie u zbiegu ulic Garncarskiej oraz Jabłonowskich, w dzielnicy I, na Piasku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wytyczony w latach 90. XIX wieku na terenach będących wówczas własnością książąt Jabłonowskich[2]. W XVIII wieku należały one do rodziny Wielopolskich, toteż okolicę dzisiejszego placu nazywano Wielopolem[1]. W 1945 roku plac został nazwany imieniem polskiego generała i premiera Polski – Władysława Sikorskiego[1].
Najstarszą budowlą znajdującą się wokół placu jest XVIII-wieczny spichlerz, będący kiedyś własnością rodziny Wielopolskich, a w latach 60. XX wieku został przekazany w wieczyste użytkowanie Muzeum Narodowemu w Krakowie na magazyn dawnych mebli[1]. Po remoncie w budynku w 2013 roku otwarto oddział Muzeum Narodowego w Krakowie – Ośrodek Kultury Europejskiej „Europeum”, w którym prezentowane są dzieła sztuki europejskiej. W 2002 roku został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych jako dawny krakowski spichlerz[3].
Otoczenie[edytuj | edytuj kod]
W pobliżu placu gen. Władysława Sikorskiego znajduje się Muzeum Stanisława Wyspiańskiego, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie, kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego, kościół kapucynów Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny oraz Skwer Im. Brora Hanssona[4][5][6][7][8].
Budowle przy placu[edytuj | edytuj kod]
Przy placu gen. Władysława Sikorskiego mieszczą się następujące budowle[9]:
- pl. Władysława Sikorskiego 1 – kamienica czynszowa. Projektowali Tadeusz Stryjeński, Franciszek Mączyński, 1928–1931[a].
- pl. Władysława Sikorskiego 2 – kamienica czynszowa. Projektowali Tadeusz Stryjeński, Franciszek Mączyński, 1928.
- pl. Władysława Sikorskiego 4 – kamienica czynszowa. Projektowali Tadeusz Stryjeński, Franciszek Mączyński, 1929.
- pl. Władysława Sikorskiego 6 – Stary Spichlerz, XVIII wiek[b].
- pl. Władysława Sikorskiego 6a – kamienica, 1870.
- pl. Władysława Sikorskiego 8 – kamienica czynszowa. Projektował Leopolda Tlachna, 1890.
- pl. Władysława Sikorskiego 9 – kamienica czynszowa. Projektował Leopolda Tlachna, 1892.
- pl. Władysława Sikorskiego 11 – kamienica czynszowa. Projektował Bronisław Müller, 1890.
- pl. Władysława Sikorskiego 12 – kamienica czynszowa. Projektował Bronisław Müller, 1891.
- pl. Władysława Sikorskiego 14 – kamienica, 1907–1908.
-
Plac zabaw dla dzieci znajdujący się na placu -
pl. Władysława Sikorskiego 2, kamienica (1928) -
pl. Władysława Sikorskiego 4, kamienica (1929) -
pl. Władysława Sikorskiego 6, spichlerz (XVIII w.) -
pl. Władysława Sikorskiego 6a, kamienica (ok. 1870) -
pl. Władysława Sikorskiego 8, kamienica (ok. 1890) -
pl. Władysława Sikorskiego 9, kamienica (1892) -
pl. Władysława Sikorskiego 11, kamienica (1890) -
pl. Władysława Sikorskiego 12, kamienica (1891) -
pl. Władysława Sikorskiego 14, kamienica (1908)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 16 listopada 1993 roku wpisana do rejestru zabytków nieruchomych.
- ↑ 25 kwietnia 2002 roku wpisana do rejestru zabytków nieruchomych
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jan Adamczewski: Mała encyklopedia Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Wanda, 1996, s. 390. ISBN 83-918802-0-6.
- ↑ Elżbieta Supranowicz: Nazwy ulic Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1995, s. 148. ISBN 83-85579-48-6.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-11-10].
- ↑ Lokalizacja – NIO-PIB Oddział w Krakowie [online], Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowy Instytut Badawczy oddział w Krakowie [dostęp 2023-11-10] (pol.).
- ↑ Kraków, Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa – Lokalizacja [online], Archidiecezja Krakowska [dostęp 2023-11-10] (pol.).
- ↑ V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie – Lokalizacja [online], www.v-lo.krakow.pl [dostęp 2023-11-10].
- ↑ Kraków, Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny – Lokalizacja [online], Archidiecezja Krakowska [dostęp 2023-11-10] (pol.).
- ↑ Skwer im. Brora Hanssona – Magiczny Kraków [online], www.krakow.pl [dostęp 2023-11-10].
- ↑ Gminna ewidencja zabytków – Kraków. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. bip.krakow.pl. [dostęp 2023-11-10]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Adamczewski, Mała encyklopedia Krakowa. Wydawnictwo Wanda, Kraków 1996, ISBN 83-918802-0-6.
- Elżbieta Supranowicz, Nazwy ulic Krakowa. Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6.