Po kolacji w Ornans
| |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania | |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
195 × 257 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Po kolacji w Ornans (fr.L'Après-dînée à Ornans) – obraz olejny francuskiego malarza Gustave’a Courbeta. Jest przechowywany w Palais des beaux-arts w Lille.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Obraz został wystawiony na Salonie w 1849 roku. Wcześniej Courbetowi udało się wystawić swoją twórczość na Salonie w 1844 i 1845 roku. Były to Autoportret z czarnym spanielem i Gitarzysta, dzieła nie odbiegające od powszechnie przyjętej stylistyki malarskiej inspirowanej klasycznymi wzorami. Po kolacji w Ornans było pierwszym realistycznym obrazem Courbeta i jego pierwszym wielkoformatowym obrazem z postaciami niemal naturalnej wielkości. W nocie objaśniającej, dołączonej do dzieła malarz tłumaczył, że inspiracją dla powstania obrazu było spotkanie towarzyskie u przyjaciela Courbeta- Cuénota[1][2].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Na obrazie widać zwykłe spotkanie przyjaciół w skromnym wnętrzu w Ornans, rodzinnej miejscowości artysty. Ojciec malarza, Régis Courbet, siedzi przy stole ze skrzyżowanymi nogami. W jednej dłoni trzyma pustą szklankę, drugą dłoń ma schowaną w kieszeni. Wydaje się śpiący, być może jest znużony piciem. Za stołem siedzi gospodarz, Urbain Cuénot; zamyślony lub zasłuchany, z głową opartą na lewej ręce, patrzy na muzyka. Jest nim Alphonse Promayet, inny przyjaciel malarza z dzieciństwa- zanurzony w cieniu, gra na skrzypcach. Ostatnią postacią jest Adolphe Marlet, wg opisu Courbeta myśliwy wracający z polowania, który został zaproszony na spotkanie; siedzi na krześle tyłem do widza i pali fajkę. Pod krzesłem śpi duży pies. Postacie osadzone są w scenerii wiejskiego domu[2][3][4][5].
Kolory są przytłumione, przeważają brązy, czernie i szarości, jaśniejsze plamy tworzy obrus i ubranie postaci odwróconej tyłem. Nisko usytuowane światło pada na twarze, plecy myśliwego i stół z realistycznie oddanym nieporządkiem i plamą z wina. Na podłodze również panuje bałagan. Reszta pomieszczenia pogrążona jest w półmroku, w którym ledwo można dostrzec duży kominek na drugim planie. Grube ubrania przedstawionych postaci, przytłumione światło i informacja o polowaniu pozwalają sytuować scenę jesiennym popołudniem, zgodnie z informacją artysty, że sytuacja miała miejsce w listopadzie. Tytułowy posiłek był w tamtych czasach spożywany nie wieczorem lecz w godzinach wcześniejszych[2][5].
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
Courbet ukazał na wielkoformatowym płótnie temat uznawany przez jego współczesnych za trywialny i niegodny tak dużego przedstawienia. Kameralne sceny we wnętrzach były dotąd ukazywane na obrazach o małych wymiarach, a duże formaty zarezerwowane były dla malarstwa historycznego. Pomimo swojego nowatorstwa Po kolacji zdradza wpływy klasyków, kompozycja dzieła wzorowana jest prawdopodobnie na "Powołaniu św. Mateusza" Caravaggia, widoczne jest w nim również oddziaływanie twórczości braci Le Nain[2][3].
Obraz wzbudził zachwyt na wystawie, otrzymał tam medal określany jako złoty[2] bądź drugiej klasy[3]. Został następnie zakupiony przez państwo za dużą sumę 1500 franków i przekazany do muzeum w Lille. Delacroix wyrażał się o dziele entuzjastycznie, tylko Ingres, zwolennik klasycyzmu, doceniając kunszt malarski był zaniepokojony takim ujęciem tematu[2][4][5]. Współcześnie Po kolacji w Ornans jest określane jako "malarski przełom w sztuce francuskiej"[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Linda Nochlin: Realizm. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 238.
- ↑ a b c d e f Opis obrazu. [dostęp 2022-12-14]. (fr.).
- ↑ a b c Gustave Courbet. Poznań: Oxford Educational sp. z o.o., 2007, seria: Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy. ISBN 978-83-252-0073-2.
- ↑ a b Opis obrazu na stronie muzeum. [dostęp 2022-12-14]. (fr.).
- ↑ a b c d Ilaria Ciseri: Romantyzm: 1780-1860 narodziny nowej wrażliwości. Warszawa: Arkady, 2010, s. 370. ISBN 978-83-213-4599-4.
| Ogólne | |
|---|---|
| Obrazy |
|
| Nawiązania |
|
| Mecenas | |
| Modelka |
