Puccinia phragmitis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Puccinia phragmitis
Ilustracja
Morfologia i cykl życiowy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

rdzowate

Rodzaj

rdza

Gatunek

Puccinia phragmitis

Nazwa systematyczna
Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul.
Annls Sci. Nat., Bot., sér. 4 2: 184 (1854)
Ecja na liściu szczawiu

Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na wielu rodzajach roślin w rodzinie rdestowatych (Polygonaceae) oraz na trzcinach (Phragmites)[2]. Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą[3].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1803 r. Christian Friedrich Schumacher nadając mu nazwę Uredo phragmitis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Louis René Tulasne w 1854 r.[1]

Synonimy[4]:

  • Aecidium rubellum Pers. ex J.F. Gmel. 1792
  • Aecidium rubellum ß sparsum Gray 1821
  • Aecidium rumicis Sowerby 1803
  • Dicaeoma phragmitis (Schumach.) Kuntze 1898
  • Dicaeoma rubellum (Pers. ex J.F. Gmel.) Arthur 1920
  • Dicaeoma trailii (Plowr.) Kuntze 1898
  • Lecythea phragmitis (Schumach.) Lév. 1847
  • Lecythea phragmitis (Schumach.) Oudem. 1873
  • Puccinia phragmitis (Schumach.) Körn. 1876 var. phragmitis
  • Puccinia rubella (Pers. ex J.F. Gmel.) Arthur 1902
  • Puccinia trailii Plowr. 1889
  • Uredo phragmitis Schumach. 1803

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Jest pasożytem dwudomowym, tzn, że jego cykl życiowy odbywa się na dwóch żywicielach. Spermogonia i ecja tworzą się na różnych gatunkach rdestowatych, uredinia i teliospory na trzcinach[2].

Grzybnia rozwija się między komórkami porażonej rośliny, do ich wnętrza zapuszczając tylko ssawki pobierające substancje pokarmowe. Wiosną na porażonych liściach roślin z rodziny rdestowatych tworzą się czerwone plamy. Pod nimi, na dolnej stronie liści powstają kubkowate ecja o rozmiarach 18–23 × 15–19 μm. Powstają w nich ecjospory o pomarszczonej powierzchni. Cynamonowobrązowe, grudkowate uredinia powstają na obydwu stronach liści trzciny. Urediniospory o barwie od żółtej do złotobrązowej i kształcie od jajowatego do elipsoidalnego mają rozmiar 26–33 × 20–24 μm i pokryte są delikatnymi, czarnymi kolcami. Później powstają czekoladowobrązowe telia. Są również grudkowate i tworzą się na obydwu stronach liści. Teliospory dwukomórkowe, zazwyczaj elipsoidalne o barwie od złotej do jasnobrązowej z hialinowym trzonkiem o długości do 200 μm[5].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Żywicielami ecjalnymi są różne gatunki szczawiu (Rumex) oraz Fallopia convolvulus, Fallopia japonica, Persicaria bistorta, Persicaria maculosa. Żywicielem telialnym jest trzcina pospolita (Phragmites australis)[2][6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. indexfungorum.org. [dostęp 2018-03-13]. (ang.).
  2. a b c Plant Parasites of Europe. [dostęp 2018-03-14].
  3. Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. Species Fungorum. speciesfungorum.org. [dostęp 2018-03-13]. (ang.).
  5. George Baker Cummins: The Rust Fungi of Cereals, Grasses and Bamboos. Springer, Berlin u. a. 1971, ISBN 3-540-05336-0
  6. Malcolm Storey: Puccinia phragmitis (Schumach.) Tul. (a rust fungus). [w:] BioInfo (UK) [on-line]. [dostęp 2018-03-13].