Płacidło

Grzywny siekieropodobne z grodziska w Kostkowicach, II-połowa X wieku

Płacidło, pieniądz towarowy – przedmiot pełniący funkcje pieniądza, który dodatkowo może zaspokajać inne potrzeby osoby, która się nim posługuje. Początkowo wartość płacideł związana była przede wszystkim z wartością użytkową samego przedmiotu (np. siekierki, pręty żelaza, sól, futra, skóry, perkal), ale z czasem (w miarę upowszechniania się płacideł jako środka płatniczego) wartość płacidła zależała w większym stopniu od jego użyteczności jako powszechnie akceptowanego środka wymiany, niż z jego użyteczności jako dobra zdolnego bezpośrednio zaspakajać konkretne potrzeby konsumpcyjne lub produkcyjne. W efekcie tego procesu użyteczność, stanowiąca pierwotnie o wartości płacidła mogła w rzeczywistości stanowić niewielki ułamek jego użyteczności jako środka wymiany (np. małe kawałki płótna, bryłki kruszców, muszle).

Płacideł powszechnie używano od czasów najdawniejszych do wczesnego średniowiecza. W Helladzie pierwsze środki płatnicze musiały mieć kształt pręta, gdyż to oznacza wyraz obol. W Imperium rzymskim płacidłem było bydło; łacińskie pecunia - pieniądze mają wspólny rdzeń z pecus - sztuka bydła. Muszle porcelanki Cypraea moneta - pod nazwą kauri używane były do końca XIX wieku jako monety na obszarach Afryki, Azji i wysp Pacyfiku.

Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej posiada największą w Polsce kolekcję płacideł.

Zobacz też

• barter

Bibliografia

• Grzegorz Wójtowicz, Anna Wójtowicz: Historia monetarna Polski. Warszawa: Twigger SA, 2003. ISBN 978-83-88904-29-5.brak strony w książce