Raif Halimi

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Raif Halimi
Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1926
Cërnicë

Data i miejsce śmierci

1 maja 1999
Uroševac

Raif Halimi lub Raif Halimi-Cërnica[1] (ur. 15 lipca 1926 w Cërnicë, zm. 1 maja 1999 w Uroševacu) – kosowski i jugosłowiański pisarz i polityk, autor pierwszego słownika albańsko-serbskochorwackiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu szkoły podstawowej zapisał się w 1940 roku do gimnazjum w Gnjilanem, którego nie ukończył; dzięki pomocy swojego przyjaciela z Niemiec wyjechał do Hanoweru[2]. Trudne okoliczności zmusiły jednak Halimiego do powrotu do Kosowa, gdzie uczył się w gimnazjum im. Samiego Frashëriego w Prisztinie[2].

W 1942 roku dołączył do Komunistycznej Partii Albanii[3]. Pod koniec 1944 roku dołączył do Armii Narodowo-Wyzwoleńczej[4], gdzie działał jako komisarz Kosowskiego Batalionu Młodzieżowego (Batalioni i Rinisë së Kosovës)[2]. Jednostka ta na rozkaz Miladina Popovicia przemieściła się do regioniu Drenicy, gdzie miała walczyć przeciwko serbskim czetnikom; żołnierze tego batalionu zastali jednak siły dowodzone przez Shabana Polluzhę oraz przeszli na ich stronę[2][5][6].

W 1945 roku został aresztowany za dezercję i przetransportowany do Prisztiny[2]. 25 kwietnia tegoż roku został skazany na rozstrzelanie[7][8]; ze względu na jego młody wiek ogłoszono amnestię, na mocy której wyrok zamieniono na 20 lat pozbawienia wolności[9][10][9][5][11]. Wyrok odbywał w Sremskiej Mitrovicy[10], opracowywał wówczas słownik albańsko-serbskochorwacki[9][10][12][2]. Napisał również Historię narodu albańskiego do 1912 roku (Historia e popullit shqiptarë deri vitin 1912); nie została ona jednak nigdy opublikowana, ponieważ nie zezwolono mu na zabranie ze sobą publikacji po opuszczeniu więzienia[9][2].

Został zwolniony z więzienia w dniu 30 marca 1962 roku[9][13][12][2][7][8], jednak przez następne 10 lat był pozbawiony praw publicznych[10]. Następnie zaangażował się w działalność polityczną[2].

Wraz ze swoją żoną zmarł dnia 1 maja 1999 w wyniku pożaru swojego domu w Uroševacu[14].

Opracowany przez Halimiego słownik był podzielony na dwie części i zawierał około 75 tys. słów, został pośmiertnie wydany w 2016 roku przez jego córkę, Afërditę[9].

Upamiętnienia[edytuj | edytuj kod]

W 2000 roku Afërdita Halimi opublikowała monografię pod tytułem Raif Halimi Cernica[12].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny o tradycjach patriotycznych, był najstarszym synem Ramiza Cërnicy[2][11].

Żonaty z Hyrishą Hoxhą (zm. 1999)[14], z którą miał córkę Afërditę (ur. 1964)[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Sheradin Berisha: Ndjekjet, burgosjet dhe persekutimi i shqiptarëve nga regjimi i Titos, gjatë viteve 1948 – 1968. pashtriku.beepworld.de, 2008-05-02. (alb.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j RAIF HALIMI. facebook.com, 2013-12-27. (alb.).
  3. ↑ Abdullahu 2001 ↓, s. 18.
  4. ↑ Reshani 1996 ↓, s. 9.
  5. ↑ a b Nijazi Ramadani: Rezistenca e armatosur e Karadakut në juglindje të Kosovës 1941­-1945. rajonipress.com, 2014-12-16. [dostęp 2015-02-19]. (alb.).
  6. ↑ Hajriz Demaku: Kujtime nga Lufta e Drenicës në Vitin 1945. kosovare.albanianforum.net, 2008-12-08. (alb.).
  7. ↑ a b Ripushtimi i Kosovës,vrasja dhe mobilizimi i shqiptarëve nga UNÇJ (1944-1945). albdreams.net, 2014-03-10. [dostęp 2020-08-12]. (alb.).
  8. ↑ a b Sheradin Berisha: Mobilizimi i dhunshëm i shqiptarëve...dhe ripushtimi i Kosovës...,nga ushtria e UNÇJ-së, në janar – prill 1945. pashtriku.beepworld.de, 2007-03-30. (alb.).
  9. ↑ a b c d e f g Më në fund sheh dritën fjalori i endesheistit Raif Halimi. zeri.info, 2017-02-20. (alb.).
  10. ↑ a b c d Afërdita Halimi: NEUERSCHEINUNGEN ZWEI NEUE BÜCHER, MIGRATION KINDGERECHT ERKLÄRT. emigrantibuch.de. (niem.).
  11. ↑ a b GJILANI ME RRETHINË. kk.rks-gov.net, 2012-11. [dostęp 2016-03-25]. (alb.).
  12. ↑ a b c Afërdita Halimi: RAIF HALIMI CERNICA. emigrantibuch.de. (niem.).
  13. ↑ Halimi 2000 ↓.
  14. ↑ a b Muhadri 2010 ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Raif_Halimi&oldid=73040758”