Schronisko w Skale Jaś i Małgosia

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schronisko w Skale Jaś i Małgosia
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Mirów

Właściciel

prywatny

Długość

5 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

250 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

7 m

Ekspozycja otworów

ku ENE, NW

Kod

J.Cz.I-01.01

Położenie na mapie Częstochowy
Mapa konturowa Częstochowy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Skale Jaś i Małgosia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Skale Jaś i Małgosia”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Skale Jaś i Małgosia”
Ziemia50°49′12″N 19°12′32″E/50,820000 19,208889
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Schronisko w Skale Jaś i Małgosia, Schronisko w I Bramie Mirowskiej, Schronisko w Bramie Mirowskiej – jaskinia typu schronisko w skale Jaś i Małgosia. Znajduje się w należącym do Częstochowy osiedlu Mirów, na prawym brzegu rzeki Warta[1], tuż za tapicerskim zakładem produkcyjnym[2]. Pod względem geograficznym jest to Równina Janowska na Wyżynie Częstochowskiej[3]. Skały Jaś i Małgosia wraz ze znajdującą się naprzeciwko, na lewym brzegu Warty Balikową Skałą tworzą Bramę Mirowską, stąd dawne nazwy tej jaskini[1].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Dwa główne otwory schroniska znajdują się u wschodniej (dokładniej ENE) i północno-zachodniej podstawy skały, ale schronisko ma jeszcze dwa niewielkie prześwity. Największy, wschodni otwór ma szerokość 2,5 m i wysokość 0,5 m. Otwór północno-zachodni ma szerokość 1,3 m, wysokość 0,5 m i znajduje się na wysokości 3 m nad podstawą skały[1].

Schronisko powstało w późnojurajskich wapieniach na dwóch krzyżujących się pęknięciach, jedno z nich było pionowe, drugie poziome. Za otworami jest niewielka salka o wymiarach 3 × 4 m, ale niska – o wysokości 0,7 m. Schronisko ma skorodowane ściany z licznymi wymyciami i wnękami, bez nacieków. Tylko przy wschodnim otworze jest nieco próchnicznego namuliska, poza tym spąg jest kamienisty. Schronisko jest suche i w całości widne. Roślin brak, zwierząt nie zaobserwowano[1].

Historia poznania[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znane było od dawna. J. Premik w 1934 r. pisał: „Dolina rzeki na tym odcinku ma charakter rzeki przełomowej. Płynie ona tutaj wartko wśród nagich i poszarpanych skał wapiennych, które rozpadają się w fantastyczne kształty, kominy i iglice. Tu i ówdzie na przepaścistym jasnym brzegu wapiennym widnieją czarne plamy tajemniczych grot”[4]. Schronisko wzmiankowali M. Szelerewicz i A. Górny w 1986 r.[5] Jego plan opracował. J. Zygmunt w 2013 r.[1]

  • Skała Jaś i Małgosia
    Skała Jaś i Małgosia
  • Wschodni otwór schroniska
    Wschodni otwór schroniska

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Jerzy Zygmunt, Schronisko w Skale Jaś i Małgosia, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-08-27].
  2. ↑ Grzegorz Rettinger, Jura Północna. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2017, ISBN 978-83-947825-0-4.
  3. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. ↑ J.Premik, Budowa i dzieje geologiczne okolic Częstochowy. Ziemia Częstochowska, t. 1, Wyd. Tow. Popierania Kultury Regionalnej w Częstochowie, 1934.
  5. ↑ M. Szelerewicz, A. Górny, Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1986.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Schronisko_w_Skale_Jaś_i_Małgosia&oldid=68422457”